Tín hiệu u ám về kinh tế toàn cầu từ các nhà máy ở Trung Quốc

Theo hãng tin  Bloomberg, số lượng đơn đặt hàng từ nước ngoài tại các nhà máy của Trung Quốc, từ sản xuất đồ trang trí Giáng sinh cho đến quần áo và lều bạt, đều đang giảm dần, trong trường hợp khả quan nhất, nhu cầu của người tiêu dùng sẽ chỉ ngang với năm ngoái chứ không cao hơn.

Bức tranh toàn cảnh từ những nhà máy chủ chốt của Trung Quốc cho thấy các hộ gia đình trên toàn thế giới đã "thắt lưng buộc bụng" để đối mặt với chi phí sinh hoạt leo thang, từ đó đẩy cao hơn khả năng xảy ra suy thoái kinh tế toàn cầu.

Bà Wendy Ma, Giám đốc tiếp thị của một nhà sản xuất dệt may ở thành phố Ninh Ba, cho biết: “Người tiêu dùng không có tiền để tiêu xài trong thời buổi lạm phát, dẫn đến nhu cầu sụt giảm đột ngột”. Bà cho biết, đơn đặt các mặt hàng như nút, khóa kéo và chỉ khâu đã giảm khoảng 30% trong tháng 7 và tháng 8, so với một năm trước đó, vì nhu cầu ở các thị trường lớn như Mỹ và châu Âu giảm.

Báo cáo từ các nhà sản xuất cho thấy khả năng phục hồi của thị trường xuất khẩu Trung Quốc là bất định. Đồng nghĩa rằng, sự tăng trưởng bùng nổ của kim ngạch xuất khẩu có được một phần nhờ lạm phát, một phần nhờ các nhà sản xuất bù đắp các đơn hàng bị trì hoãn trong thời gian phong tỏa, và nhận được những đơn hàng sớm hơn thường lệ do tình trạng chuỗi cung ứng bị bóp méo.

Ông Larry Hu, Trưởng bộ phận nghiên cứu kinh tế Trung Quốc tại Macquarie Group, cho biết: “Định hướng chung là tăng trưởng xuất khẩu sẽ chậm lại trong những tháng tới và có thể đạt mức âm vào cuối năm”. Tuy nhiên, sự suy giảm nhu cầu đối với hàng hoá sản xuất tại Trung Quốc sẽ diễn ra từ từ thay vì đứt gãy bất ngờ, theo ông Hu.

Những trở ngại đã thành hình trong những tháng gần đây. Ông Clark Feng, chủ một công ty chuyên thu mua các sản phẩm lều bạt và đồ nội thất từ các nhà sản xuất Trung Quốc để xuất khẩu ra nước ngoài, cho biết lượng đơn hàng xuất khẩu mà công ty nhận được đã suy giảm kể từ tháng 3, khách hàng châu Âu hiện chỉ mua với số lượng bằng khoảng 30-50% so với năm ngoái. Nhiều nhà máy cung cấp hàng cho ông Feng đã phải sa thải công nhân hoặc cho công nhân nghỉ việc tạm thời - điều mà ông chưa từng thấy trong suốt 1 thập kỷ kinh doanh trong lĩnh vực này.

Trong năm ngoái, giá trị hàng tồn kho tại các công ty thuộc ngành hàng tiêu dùng thiết yếu và tiêu dùng không thiết yếu trong chỉ số S&P 500 tăng 93,5 tỉ USD, tương đương tăng 25% - theo dữ liệu của Bloomberg. Đó là do các công ty tăng cường đặt mua hàng hóa từ nhà sản xuất trong năm 2021 để ứng phó với tình trạng trì hoãn kéo dài về giao hàng, và nhiều công ty đã tích trữ sớm hàng hoá để chuẩn bị cho dịp Giáng sinh. 

Sự gia tăng lượng hàng tồn kho cũng diễn ra khi người tiêu dùng toàn cầu dịch chuyển chi tiêu từ tiêu vào hàng hoá sang tiêu vào dịch vụ, do nhu cầu đi lại gia tăng ở nhiều khu vực trên thế giới. Nhiều hãng bán lẻ lớn như Walmart và Target hiện đang giảm mạnh giá một số mặt hàng như quần áo và đồ gia dụng, trong khi tăng giá bán những mặt hàng khác do lạm phát ở Mỹ tăng cao.

Nhiều nhà bán lẻ hiện cần đặt hàng từ trước từ nhà sản xuất, đồng nghĩa rằng lượng đơn hàng suy giảm hiện nay là một dấu hiệu cho thấy nhu cầu của người tiêu dùng có thể yếu đi trong những tháng tới - một số doanh nghiệp cho hay.

Các nhà sản xuất Trung Quốc sẽ gặp khó khăn trong việc dựa vào thị trường trong nước để bù đắp cho sự suy giảm nhu cầu ở thị trường nước ngoài. Chính sách Zero COVID của Trung Quốc, bao gồm những đợt phong tỏa bất ngờ, xét nghiệm tức thì và hạn chế đi lại, đã gây sức ép lên tâm lý người tiêu dùng và đảo lộn ngành sản xuất.

Các nhân viên làm việc trên dây chuyền sản xuất đồ chơi và sản phẩm dành cho trẻ sơ sinh tại một nhà máy ở Trung Quốc. Ảnh: Reuters.

Tình hình ở Nghĩa Ô, Trung tâm sản xuất đồ trang trí Giáng sinh lớn nhất Trung Quốc, cho thấy hoạt động kinh doanh có thể trở nên u ám như thế nào. Cuối tuần vừa rồi, thành phố này gia hạn lệnh phong toả sau khi tổng số ca nhiễm từ đầu tháng này vượt mốc 630 ca. Nghĩa Ô đã từng phong toả vào tháng 4, nhưng đợt phong toả mới nhất đang đặt ra trở ngại lớn đối với các nhà sản xuất đúng vào mùa bận rộn nhất trong năm của họ.

Theo ông Cai Qinliang, Tổng thư ký Hiệp hội Công nghiệp Sản phẩm Giáng sinh Nghĩa Ô, hoạt động kinh doanh liên quan đến Giáng sinh, bị cắt giảm hơn một nửa vào năm 2020 do đại dịch, đã khiến thương mại toàn cầu rơi vào tình trạng hỗn loạn và các khách hàng lớn hủy đơn đặt hàng. Doanh số bán hàng đã cải thiện vào năm ngoái, mặc dù vẫn thấp hơn 20% đến 30% so với trước đại dịch và có thể sẽ duy trì ở mức đó trong năm nay.

Có thể bạn quan tâm: 

Châu Âu bắt đầu cấm than Nga, giá than dự báo sẽ leo thang trong thời gian tới

Nguồn Bloomberg