Khách hàng rời nơi mua sắm ở quận Queens của New York. Ảnh: Bloomberg.

 
Hải Miên Thứ Ba | 30/05/2023 14:42

Mỹ tạm tránh được vỡ nợ nhưng rủi ro suy thoái vẫn còn

Quỹ Tiền tệ Quốc tế cho biết Mỹ cần phải siết ngân sách cơ bản ở mức 5 điểm phần trăm của GDP để giảm nợ công một cách dứt khoát.

Giới hạn chi tiêu của chính phủ trong thỏa thuận của Washington nhằm tăng giới hạn nợ liên bang đã tạo thêm thách thức mới cho nền kinh tế Mỹ, vốn đã chịu gánh nặng lãi suất cao nhất trong nhiều thập kỷ và giảm khả năng tiếp cận tín dụng.

Thỏa thuận sơ bộ mà Tổng thống Joe Biden và Chủ tịch Hạ viện Kevin McCarthy đạt được cuối tuần qua có thể giúp Mỹ tránh được cuộc vỡ nợ lớn nhất mọi thời đại. Nhưng nó cũng có thể làm nền kinh tế lớn nhất thế giới thêm rủi ro suy thoái, theo Bloomberg.

Chi tiêu liên bang trong những quý gần đây đã hỗ trợ Mỹ đối đầu với những thách thức. Tuy nhiên, động lực ấy nhiều khả năng sẽ mất đà sau thỏa thuận giới hạn trần nợ.

 

Đối với các nhà hoạch định chính sách của Cục Dự trữ Liên bang (Fed), giới hạn chi tiêu là một yếu tố mới cần cân nhắc khi cập nhật các dự đoán về tăng trưởng và lãi suất chuẩn, dự kiến công bố vào ngày 14/6. 

Bà Diane Swonk, nhà kinh tế tại KPMG, cho biết: “Điều này sẽ làm chính sách tài khóa thêm giới hạn vào đúng thời điểm chính sách tiền tệ cũng bị hạn chế. Cả 2 chính sách đang đi ngược lại và khuếch đại tác động lẫn nhau”.

Các giới hạn chi tiêu dự kiến ​​được áp dụng bắt đầu từ ngày 1/10, mặc dù có thể có những tác động nhỏ sẽ xuất hiện trước thời điểm đó, chẳng hạn như tác động từ việc thu hồi khoản hỗ trợ COVID-19 hoặc việc giảm dần hỗ trợ đối với nợ sinh viên. Dù vậy, những biện pháp này khó có tác động mạnh đến tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Mỹ.

Chi tiêu cho năm tài chính sắp tới dự kiến được giữ ngang với mức năm 2023, những hạn chế mà thỏa thuận áp đặt sẽ phát huy tác dụng vào thời điểm nền kinh tế có thể đang suy thoái. Các nhà kinh tế được Bloomberg khảo sát trước đây đã dự đoán GDP sẽ giảm 0,5% hằng năm trong cả quý III và quý IV.

Bất chấp việc Fed tăng 5 điểm phần tra lãi suất vào tháng 3/2022, động thái chủ chốt trong chiến dịch thắt chặt tiền tệ mạnh tay nhất kể từ những năm 1980, nền kinh tế Mỹ cho đến nay đã chứng tỏ khả năng phục hồi.

Tỉ lệ thất nghiệp tại Mỹ hiện tại là 3,4%, mức thấp nhất trong hơn 50 năm qua, nhờ nhu cầu lao động cao. Người tiêu dùng cũng vẫn còn khoản tiết kiệm dư thừa từ đại dịch COVID-19.

Các quan chức FED sẽ có nhiều cân nhắc, bởi ngoài tác động của thỏa thuận đối với triển vọng kinh tế, nó sẽ có một số tác động đối với thị trường tiền tệ và thanh khoản.

 

Kho bạc đã sử dụng hết số dư tiền mặt để tiếp tục thanh toán kể từ khi đạt giới hạn nợ 31.400 tỉ USD vào tháng 1 và một khi mức trần này bị đình chỉ theo luật sắp tới, chính phủ sẽ tăng cường bán tín phiếu kho bạc để xây dựng lại kho dự trữ.

Làn sóng tín phiếu kho bạc mới phát hành về cơ bản sẽ khiến tính thanh khoản trong hệ thống tài chính giảm mạnh, mặc dù tác động chính xác của nó có thể khó đánh giá. Các quan chức Bộ Tài chính Mỹ cũng có thể tính toán thời điểm phát hành để giảm tác động xuống mức tối thiểu.

Với việc Fed tự loại bỏ thanh khoản, thông qua việc loại bỏ danh mục đầu tư trái phiếu lên tới 95 tỉ USD mỗi tháng, các nhà kinh tế sẽ theo dõi sát sao điều này trong những tuần và tháng tới.

Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) tuần trước cho biết Mỹ sẽ cần phải siết ngân sách cơ bản ở mức 5 điểm phần trăm của GDP để giảm nợ công một cách dứt khoát vào cuối thập kỷ này. Yêu cầu này sẽ không thể được đáp ứng nếu chi tiêu được giữ ở mức ngang với năm 2023.

Có thể bạn quan tâm:

 Sau khủng hoảng năng lượng, châu Âu đối mặt bão giá thực phẩm

Nguồn Bloomberg