World Bank: TPP là 'trận đánh lớn' đối với Việt Nam

Sáng nay 27/8, tại Thanh Hoá, Uỷ Ban kinh tế Quốc hội đã tổ chức Diễn đàn kinh tế mùa thu với chủ đề Việt Nam hội nhập những cơ hội và thách thức.

Ông Sandeep Mahajan, Chuyên gia kinh tế trưởng của Ngân hàng Thế giới đã có bài tham luận về quá trình hội nhập quốc tế của Việt Nam những cơ hội và thách thức tăng trưởng.

Ông Snadeep khẳng định TPP là một "trận đánh" lớn nếu như Việt Nam có thể nỗ lực để kết thúc trong ngắn hạn thì sẽ được hưởng lợi lớn.

Việt Nam đang khai thác các cơ hội tăng trưởng bằng cách hội nhập kinh tế sâu hơn, bao gồm cả việc thúc đẩy các hiệp định thương mại tự do với các nước ASEAN và các đối tác lớn khác ở châu Á như Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc.

Rất nhiều hiệp định đã được ký kết và đang được thực thi từng bước. Việt Nam hiện đang đàm phán một số hiệp định kan trong bao gồm Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP), Khu vực thương mại tự do châu Á – Thái Bình Dương, Đối tác kinh tế toàn diện khu vực (RCEP), và một khu vực thương mại tự do với Liên minh châu Âu (EU).

Bên cạnh khả năng tiếp cận thị trường, một hệ quả quan trọng mà quá trình hội nhập sâu hơn và ký kết các hiệp định thương mại trong và ngoài khu vực mang lại chính là cách thức chúng hỗ trợ các cải cách về thể chế và cấu trúc.

"Những thay đổi quan trọng này sẽ đưa Việt Nam đi đúng con đường tạo ra một nền kinh tế giàu sức cạnh tranh và sáng tạo hơn” - đại diện Ngân hàng thế giới đánh giá.

Hiệp định TPP hiện đang trong quá trình đàm phán giữa Việt Nam và 11 nước thành viên khác trong khu vực châu Á – Thái Bình Dương. Ở giai đoạn này, chưa có nhiều thông tin về kết quả cuối cùng của quá trình đàm phán.

Các nước thành viên TPP đã công bố mục tiêu vì một hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới “toàn diện và đạt tiêu chuẩn cao” công nhận rằng các hàng rào thuế quan, dù quan trọng, sẽ chỉ là một phần của quá trình đàm phán.

Bên cạnh cắt giảm thuế đối với thương mại hàng hóa, các nước thành viên cũng đưa ra tín hiệu về mục tiêu cắt giảm hàng rào đối với thương mại dịch vụ, hàng rào phi thuế quan đối với thương mại hàng hóa, bảo vệ quyền sở hữu trí tuệ, giảm vai trò của doanh nghiệp nhà nước trong thị trường, phát triển thương mại điện tử cùng với nhiều lĩnh vực khác.

Hiệp định TPP cũng có nhiệm vụ giải quyết sự trùng lặp giữa các nguyên tắc và quy định của các hiệp định thương mại hiện nay, nhờ đó mang lại sự mạch lạc trong các quy định đối với thương mại khu vực.

"Là một nền kinh tế thương mại quy mô nhỏ và ngày càng mở cửa, Việt Nam sẽ đạt được nhiều lợi ích từ tự do hóa thương mại, ước tính ban đầu cho thấy hiệp định TPP có thể giúp GDP của Việt Nam tăng trưởng thêm tới 8%", đại diện Ngân hàng thế giới khẳng định.

Theo đó, trong giai đoạn 2015 – 2035, hiệp định TPP có thể tích lũy thêm 8% cho GDP thực, 17% cho xuất khẩu thực và tăng vốn cổ phần của đất nước thêm 12%, tương quan với dự đoán về mức tăng trưởng trung bình.

Bên cạnh TPP, 21 thành viên của Diễn đàn Hợp tác kinh tế châu Á – Thái Bình Dương (APEC) đã hình dung về một Khu vực thương mại tự do toàn diện của châu Á – Thái Bình Dương (FTAAP), một sáng kiến đã được khôi phục mạnh mẽ trong Tuyên bố của các Nhà lãnh đạo năm 2014.

Các mô hình cho thấy một sáng kiến bao gồm 9 nền kinh tế trong APEC không phải thành viên của TPP có thể gia tăng thêm 7% GDP thực của Việt Nam, thêm 7% cho xuất khẩu và tích lũy tăng 8% vốn cổ phần cho đến năm 2035.

Việt Nam đã chủ động ứng dụng các hiệp định thương mại như một cách định hướng và ràng buộc quá trình cải cách chính sách thương mại trong nước.

Hiện nay Việt Nam đang đàm phán 6 hiệp định thương mại tự do (FTA) và đã ký kết FTA với nhiều nước, bao gồm các thành viên ASEAN, các nước trong khối ASEAN+ - bao gồm cả người khổng lồ Trung Quốc và Ấn Độ - cũng như Liên minh châu Âu.

Ít nhất trong ASEAN, 3 FTA kết hợp với cam kết của Việt Nam khi gia nhập WTO đã mang lại thành công cho quá trình tự do hóa thương mại hàng hóa: thuế suất khá thấp, trung bình 9% cho sản phẩm công nghiệp, 17% cho nông sản và rất nhiều dòng sản phẩm được miễn thuế, mặc dù mức thuế quan cao nhất (lớn hơn 15% giá trị hàng hóa) vẫn tồn tại với 26% dòng thuế.

"Tuy nhiên, còn nhiều vấn đề cần xử lý trong các lĩnh vực như dịch vụ và đầu tư, cả hai đều quan trọng để tăng trưởng mạnh mẽ trong trung hạn. Mặc dù Việt Nam đã nhận được dòng vốn FDI chảy vào khá đáng kể trong những năm qua, nhưng môi trường kinh doanh vẫn tồn tại tình trạng không rõ ràng, có thể ngăn cản ít nhất là một vài hoạt động có lợi. Việt Nam đã thực hiện tự do hóa thuế quan đối với hàng hóa nhưng đến nay đã có những bước lùi”, ông Saddep nói

Việt Nam có một số lượng lớn các doanh nghiệp nhà nước (DNNN) và chính sách đối với những doanh nghiệp này sẽ được hưởng lợi từ sự minh bạch và khả năng dự đoán được mà Hiệp định TPP mang lại.

Nguồn NDH