Các hãng xe điện Trung Quốc chấp nhận lỗ để gia tăng thị phần

Nio là hãng ô tô điện Trung Quốc có khoảng 11.000 nhân viên đang làm việc tại bộ phận nghiên cứu và phát triển (R&D), nhưng chỉ bán được 8.000 chiếc xe mỗi tháng trong quý II/2023. Trước đó, Nio đã mạnh tay đầu tư vào robot đến nỗi một một trong số những nhà máy của hãng chỉ có 30 kỹ thuật viên cho mục tiêu sản lượng 300.000 chiếc ô tô điện mỗi năm. Mỗi ghế ngồi trong ô tô do Nio sản xuất đều được trang bị một kính thực tế tăng cường (AR) trị giá 350 USD. Bên cạnh đó, hãng cũng cho ra mắt điện thoại di động có thể tương tác với hệ thống tự động lái.

Những điều này cho thấy hoạt động sản xuất ô tô điện ở Trung Quốc giờ đây đã đạt cấp độ tự động hoá thuộc hàng cao nhất thế giới. Tuy nhiên, lại chưa có một mẫu xe nào của Nio có lãi. Theo báo cáo, quý II Nio ghi nhận lỗ 835 triệu USD, tương đương 35.000 USD cho mỗi chiếc xe bán được.

Theo tờ báo New York Times, Nio và các hãng xe điện Trung Quốc khác đang phát triển nhanh chóng do nhận được sự hậu thuẫn to lớn từ chính phủ. Đây là nguyên nhân giúp các hãng có thể đứng vững và tiếp tục phát triển trong tình trạng thua lỗ. Năm 2020, khi Nio gần cạn kiệt nguồn vốn, chính quyền địa phương đã rót 1 tỉ USD vào công ty để đổi lấy 24% cổ phần. Một ngân hàng quốc doanh cũng đầu tư 1,6 tỉ USD vào Nio tại thời điểm đó.

Với những hỗ trợ từ chính phủ, Nio được coi là hiện thân cho sự thống trị của Trung Quốc trong công cuộc sáng tạo và sản xuất ô tô điện. Điều này phản ánh tham vọng cạnh tranh trong ngành công nghiệp ô tô điện mà nước này đặt ra đối với các hãng xe ở châu Âu và Mỹ.

Trong vòng 3 năm qua, xuất khẩu ô tô điện của Trung Quốc đã tăng 851%, chủ yếu sang thị trường châu Âu. Với tốc độ phát triển rầm rộ, thị trường châu Âu dường như đang chứng kiến sự xuất hiện tràn ngập của ô tô điện nhập khẩu từ Trung Quốc. Không những vậy, các hãng xe điện Trung Quốc còn tích cực đẩy mạnh hoạt động marketing ở Đức và một số quốc gia châu Âu khác, nhằm thúc đẩy xuất khẩu.

Ngân hàng UBS dự báo các hãng ô tô Trung Quốc sẽ chiếm thị phần 1/3 trên thị trường ô tô thế giới vào cuối thập kỷ này. Động lực tăng trưởng trong dự báo này đến từ đà tăng thị phần dự kiến của các hãng ô tô Trung Quốc tại thị trường châu Âu lên 20%, từ mức 3% hiện nay. Theo giới chuyên gia, cuộc cạnh tranh khốc liệt đến nỗi buộc mỗi hàng xe phải tăng tốc phát triển công nghệ mới. Song, công nghệ vẫn luôn là thế mạnh của nền kinh tế thứ 2 thế giới. Đến nỗi một số hãng xe châu Âu bị thuyết phục rằng sẽ có lợi về mặt kinh tế nếu thiết lập quan hệ đối tác với Trung Quốc.

Hồi tháng 7, hãng xe Đức Volkswagen đã chi 700 triệu USD để mua 4,99% cổ phần của XPeng, startup ô tô điện Trung Quốc đang trong giai đoạn thua lỗ. Thương vụ này đã định giá XPeng ở mức 14 tỉ USD. Tương tự như Nio, startup ô tô điện này cũng nhận được sự hỗ trợ từ chính quyền địa phương.

Song, không phải hãng ô tô điện Trung Quốc nào cũng đang chìm trong cảnh thua lỗ. BYD, hãng ô tô điện hàng đầu Trung Quốc và trên thế giới, ghi nhận lợi nhuận tăng gấp 3, lên 1,5 tỉ USD trong nửa đầu năm 2023. Được biết, BYD tự sản xuất pin xe, đồng thời là một nhà sản xuất xe điện có hiệu quả năng suất rất cao. Do đó, hoạt động xuất khẩu của BYD cũng vô cùng nhộn nhịp. Mới đây, BYD đã đặt các công ty chuyên đóng tàu Trung Quốc làm riêng cho hãng ô tô điện này một đội tàu vận chuyển ô tô xuyên biển. Đây sẽ là đội tàu chuyên chở ô tô lớn nhất từ trước đến nay trên thế giới.

Các thương hiệu ô tô điện Trung Quốc tích cực gia tăng thị phần ở nước ngoài. Ảnh: The Straits.

Ngoài thị trường châu Âu, các thương hiệu ô tô điện Trung Quốc cũng đang liên tục gia tăng thị phần và bùng nổ doanh số ở nhiều thị trường khác như Trung Đông và Mỹ Latinh. Hiện tại, Mỹ là thị trường duy nhất mà các hãng ô tô điện của đất nước tỉ dân chỉ chiếm tỉ trọng thấp không đáng kể và đang gặp nhiều khó khăn trong việc gia tăng thị phần.

Năm 2018, chính quyền Tổng thống Donald Trump quyết định mức thuế quan 25% đối với tất cả ô tô nhập khẩu Trung Quốc. Đến thời điểm hiện tại, chính quyền Tổng thống Joe Biden mặc dù đã đưa ra đề xuất hỗ trợ ô tô điện, nhưng ô tô điện có xuất xứ Trung Quốc lại không nằm trong diện được hỗ trợ.

Thị trường ô tô nội địa Trung Quốc đã liên tục sụt giảm từ năm 2017 cho đến nay. Doanh số của ô tô chạy bằng động cơ đốt trong giảm nhanh hơn tốc độ tăng trưởng của doanh số ô tô điện. Mặt khác, dịch vụ gọi xe ngày càng phổ biến cùng với mạng lưới đường sắt cao tốc và tàu điện ngầm được đầu tư phát triển mạnh mẽ đã giúp người dân nước này có nhiều lựa chọn hơn trong việc đi lại. Sự suy giảm của thị trường nội địa trở thành động lực khiến các hãng ô tô Trung Quốc nỗ lực gia tăng thị phần trên thị trường nước ngoài để bù đắp cho “khoảng trống” trong nước.

Có thể bạn quan tâm:

Trung Quốc chi 14 tỉ USD phát triển các ngành công nghiệp mới nổi

Nguồn NY Times