Thủ phủ may mặc Trung Quốc linh hoạt nắm bắt chuỗi cung ứng thời trang nhanh

Cứ vài phút lại có một bộ quần áo mới hoàn thiện được thêm vào những đống váy da báo, áo khoác mùa đông và áo ba lỗ polyester huỳnh quang tại một nhà máy ở Phiên Ngung, miền Nam Trung Quốc. Mỗi bộ đều được sản xuất theo yêu cầu của một nhà bán lẻ duy nhất: Shein.

Cảnh tượng này được lặp lại trong hàng ngàn xưởng may tại quận may mặc Phiên Ngung, Trung tâm của đế chế bán lẻ Shein. Những đống hàng cao ngất này sẽ được chuyển đến một trong những nhà kho gần đó, sau đó được xe tải chở đến sân bay Quảng Châu và lên chuyến bay chở hàng. Sau đó không lâu, một mạng lưới phân phối cách xa hàng ngàn dặm ở châu Âu hoặc Mỹ sẽ hoàn thành đơn hàng trực tuyến bằng cách chuyển quần áo đến tận cửa nhà một người mua sắm trẻ tuổi.

Tốc độ là yếu tố cốt lõi. "Việc xử lý các đơn hàng của Shein không bao giờ dễ dàng. Chúng tôi phải hoàn thành trong vòng 7 ngày, đồng nghĩa với việc thường xuyên phải làm thêm giờ", một quản lý nhà máy giám sát lực lượng lao động chủ yếu là phụ nữ cho biết.

Việc Shein kiểm soát quy trình này đã biến công ty trở thành một trong những nhà bán lẻ "hot" nhất thế giới. Tập đoàn do Trung Quốc thành lập này đã kiếm được hơn 2 tỉ USD lợi nhuận trong năm 2023 và ghi nhận doanh số 45 tỉ USD trên trang web của mình. Công ty đang lập kế hoạch chào bán cổ phiếu lần đầu ra công chúng tại Vương quốc Anh, được định giá 66 tỉ USD trong vòng gọi vốn mới nhất.

Nhưng áp lực đang gia tăng đối với Shein và mô hình kinh doanh của công ty.

Mặc dù nhà bán lẻ này không bán hàng ở Trung Quốc và đã chuyển trụ sở chính từ Trung Quốc sang Singapore vào năm 2021, nhưng bất kỳ đợt IPO nào của công ty vẫn cần phải được các cơ quan quản lý Bắc Kinh chấp thuận, vì họ không hài lòng với động thái "phi Trung Quốc hóa" của công ty.

Mối quan hệ mật thiết

Trong khi đó, Temu, một đối thủ bán lẻ thuộc sở hữu của tập đoàn thương mại điện tử khổng lồ PDD Group của Trung Quốc, đã tung ra một chiến dịch tiếp thị rầm rộ và bắt chước các phương pháp của Shein, thậm chí còn săn đón các nhà cung cấp ở Phiên Ngung. Shein không chỉ bị đe dọa bởi sự cạnh tranh địa phương, mà còn coi "mối quan hệ đặc biệt" với các nhà sản xuất là một lợi thế cạnh tranh.

Trong khi đó, chính quyền Tổng thống Biden đã có động thái "vá" một lỗ hổng thương mại đã thúc đẩy sự tăng trưởng của Shein, cho phép các gói hàng của công ty này vào Mỹ mà không phải chịu thuế hải quan, đặt ra một thách thức mới cho công ty.

Ông Brittain Ladd, một cố vấn chuỗi cung ứng của Mỹ, cho biết: "Shein đã tạo ra một mô hình bán lẻ và một chuỗi cung ứng hoàn toàn mới để làm cho mô hình đó thành công". Hiện tại, Temu đang tận dụng hiệu quả mà Shein mang lại cho chuỗi cung ứng, ông cho biết, trong khi bản thân Shein đang cố gắng đa dạng hóa hoạt động kinh doanh ngoài thời trang nữ.

“Đây là thời điểm quan trọng đối với công ty", ông nói.

Ngày nay, trung tâm của Phiên Ngung được biết đến với tên gọi “làng Shein”. Nhưng trước khi người sáng lập Shein là ông Sky Xu xuất hiện, các nhà máy ở Phiên Ngung chủ yếu làm việc cho các tập đoàn thời trang quốc tế, xử lý các đơn hàng lớn với thời gian hoàn thành lên đến 1 năm từ khâu thiết kế đến khâu sản xuất.

Ông Xu phải thuyết phục các nhà máy áp dụng mô hình đặt hàng số lượng ít của ông: đầu tiên sản xuất 100 sản phẩm mới, sau đó chỉ tăng sản lượng nếu sản phẩm đó bán chạy trên trang web của Shein. Một Giám đốc nhà máy cho biết: “Khi Shein mới đến, không ai muốn làm việc với họ vì đơn hàng quá nhỏ”.

Nhưng Shein đã thuyết phục họ bằng các điều khoản thanh toán tốt hơn. Theo các nhà cung cấp, từ tiêu chuẩn của ngành là 90 ngày, một số nơi bắt đầu được thanh toán chỉ trong một tuần, trong khi khối lượng tăng vọt của Shein đã mang lại sự tự tin cho các nhà cung cấp của Phiên Ngung.

Và với tin đồn lan truyền khắp các nhóm WeChat ở Phiên Ngung, tin tức về việc có thể kiếm được tiền khi làm việc với Shein nhanh chóng lan truyền.

“Đến năm 2020, mọi người đều làm việc với Shein vì đơn hàng của họ rất lớn”, người quản lý nhà máy cho biết.

Một chủ nhà máy ước tính rằng vào thời kỳ đỉnh cao, khoảng 80% trong số 7.000 nhà máy sản xuất quần áo ở Phiên Ngung làm việc cho Shein với tư cách là nhà sản xuất theo hợp đồng hoặc nhận đơn phát sinh.

Shein cắt giảm chi phí, gây sức ép buộc các ông chủ nhà máy tìm nguồn vật liệu rẻ hơn để tăng lợi nhuận mặc dù một số nhà máy sản xuất theo thiết kế và sử dụng vật liệu tốt hơn, khiến họ chịu chi phí lớn hơn. Công ty cũng giới thiệu hệ thống đặt hàng điện tử để theo dõi tình hình bán sản phẩm và điều chỉnh sản lượng cho phù hợp.

Ông Xu đã giúp số hoá toàn bộ chuỗi cung ứng tại Phiên Ngung. "Trước khi Shein xuất hiện, tất cả chúng tôi đều nhận đơn hàng qua điện thoại. Ông ấy đã cải thiện hiệu quả khâu vận hành đó”, ông Bing Gongsun, một thương gia bán hàng trên tất cả các nền tảng thương mại điện tử lớn, cho biết.

Tuy nhiên, phần lớn các hoạt động may mặc còn lại ở Phiên Ngung vẫn là công nghệ thấp, và tiền lương đã tăng lên khi những công nhân trẻ dần bỏ việc ở nhà máy. Theo các nhà quản lý, công nhân nhà máy cung cấp hàng cho Shein thường được trả từ 7.000 Nhân dân tệ (986 USD) đến 12.000 Nhân dân tệ mỗi tháng, tùy thuộc vào số lượng quần áo họ hoàn thành, so với mức từ 5.500 Nhân dân tệ đến 6.500 Nhân dân tệ của những công nhân lao động khác trong khu vực.

Công ty giám sát chất lượng bằng cách kiểm tra hình ảnh quần áo và cân chúng khi giao đến kho. "Shein không quá cầu kỳ. Nhưng họ có kiểm tra quần áo", một giám đốc tài chính tại một nhà máy của Shein cho biết.

Sân chơi không còn đơn độc

Trong hơn một thập kỷ, sự phát triển của Shein đã làm thay đổi Phiên Ngung. Các quán cà phê hipster mọc lên như nấm, tương tự các nhà hàng phục vụ các món ăn từ khắp Trung Quốc cho đội quân công nhân nhập cư.

Hiện nay, một công ty khác cũng nhập hàng từ nơi này: Temu. Theo nguồn tin thân cận, công ty này quảng cáo tràn ngập trên Instagram và Facebook và đã thay thế Amazon trở thành đơn vị đóng góp quảng cáo lớn nhất cho Google.

Năm 2022, Temu thành lập văn phòng tại Phiên Ngung và bắt đầu "tấn công" vào đội ngũ nhân viên và cơ sở cung cấp của Shein, khiến đối thủ phải chuyển sang thế phòng thủ.

Các nhà cung cấp mô tả chính sách  này là “er-xuan-yi",  tiếng Trung có nghĩa là “chọn một trong hai”. Shein đã ra lệnh cho các nhà cung cấp của mình ngừng hợp tác với Temu và cho biết bất kỳ thương nhân nào bị phát hiện bán hàng cho cả hai nền tảng sẽ bị phạt và hủy hợp đồng.

Tuy nhiên, các chủ nhà máy Phiên Ngung đã tìm ra những cách sáng tạo để điều hướng cuộc chiến. "Có rất nhiều cách để lách luật. Nhiều nhà cung cấp có nhiều nhà máy. Bạn chỉ cần đăng ký dưới một tên khác và sử dụng các công ty đó để bán cho cả hai nền tảng", một vị giám đốc tài chính cho biết.

Trong khi đó người phát ngôn của Shein cho biết công ty “chưa bao giờ áp dụng chính sách “er-xuan-yi”.

Còn đại diện Temu cho biết: “Mặc dù một số cựu nhân viên của Shein đã nộp đơn xin gia nhập, chúng tôi vẫn thận trọng khi tuyển dụng từ các đối thủ cạnh tranh trực tiếp và số lượng tuyển dụng như vậy vẫn còn hạn chế”.

Khi doanh nghiệp của mình phát triển, Shein đã bắt đầu theo đuổi các nguồn doanh thu mới. Năm ngoái, công ty đã ra mắt một thị trường cho các thương gia bán mọi thứ từ đồ nội thất sân vườn đến đồ điện tử và đã bắt đầu hợp tác với các nhà máy ở Brazil và Thổ Nhĩ Kỳ để đưa một số sản phẩm đến gần hơn với người mua sắm ở châu Mỹ và châu Âu.

Những dự án như vậy là một phần của câu chuyện tăng trưởng mà Shein muốn bán cho các nhà đầu tư nếu Bắc Kinh chấp thuận IPO của công ty.

Có thể bạn quan tâm: 

"Ông tổ" quần jeans chật vật tìm lại hào quang

Nguồn FT