Thổ Nhĩ Kỳ hưởng lợi nhiều nhất từ cuộc chiến tranh Iraq

Trong suốt 10 năm qua, Thổ Nhĩ Kỳ, quốc gia từng kiên quyết không cho Mỹ mượn lãnh thổ để triển khai cuộc chiến lật đổ chế độ độc tài Saddam Hussein năm 2003, giờ đây lại là quốc gia hưởng lợi chính từ cuộc chiến giành thị trường Iraq béo bở.

Mặc dù mối quan hệ giữa Thổ Nhĩ Kỳ và Baghdad đang ngày một xấu đi, song kim ngạch xuất khẩu của nước này sang Iraq trong 10 năm qua đã tăng hơn 25%/năm. Năm 2012, Iraq trở thành thị trường xuất khẩu lớn thứ 2 của Ankara, sau Đức, với giá trị đạt 10,8 tỷ USD.

Nhà kinh tế học tại BGC Partnerers, ông Ozgur Altug, nhận định kinh tế Iraq sẽ phát triển mạnh trong tương lai nhờ lượng dầu mỏ dự trữ dồi dào. Do đó, nhu cầu đối với hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ cũng sẽ tăng mạnh, dự kiến đạt hơn 2 tỷ USD mỗi năm.

Các nhà thầu của Thổ Nhĩ Kỳ cũng kiếm bộn tiền nhờ các hợp đồng kinh doanh béo bở với Iraq. Năm 2012, tổng giá trị hợp đồng xây dựng mà các doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ giành được tại Iraq lên tới 3,5 tỷ USD, các quan chức Thổ Nhĩ Kỳ cho hay.

Mặc dù Iran vẫn được xem là quốc gia có ảnh hưởng nhất tại Iraq tính đến thời điểm hiện tại, song sự hiện diện của các hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ trên đường phố Baghdad giờ đây nhiều hơn bất cứ quốc gia nào khác. Theo Wall Street Journals, gần như mọi hàng hóa tại các trung tâm nội thất lớn đến hàng quán vỉa hè đều mang thương hiệu Thổ Nhĩ Kỳ.

Hiện tại, khu vực tự trị của người Kurd ở phía Bắc đang chiếm tới 70% lượng hàng hóa xuất khẩu của Thổ Nhĩ Kỳ sang Iraq. Khi Ankara thiết lập quan hệ kinh tế và ngoại giao với chính phủ người Kurd, khoảng 1.000 doanh nghiệp Thổ Nhĩ Kỳ đã được cấp phép hoạt động kinh doanh tại Iraq, trong đó có cả những ngân hàng lớn nhất, các nhà bán lẻ và khách sạn của Thổ Nhĩ Kỳ.

Kể từ khi thoát khỏi lệnh cấm vận của cộng đồng quốc tế sau thập niên 1980, với tư cách là quốc gia láng giềng có nền tảng công nghiệp, nông nghiệp và kinh tế mạnh mẽ hơn, Thổ Nhĩ Kỳ đã nhanh chóng tận dụng mọi lợi thế để chiếm lĩnh thị trường Iraq.

Tuy nhiên, Thổ Nhĩ Kỳ hiện đang phải đối mặt với thách thức mới nhằm duy trì thế độc tôn của mình tại thị trường Iraq.

Mối quan hệ gần gũi giữa Ankara và chính phủ người Kurd khiến chính phủ Iraq vô cùng giận dữ. Thậm chí, Baghdad còn đe dọa sẽ thực hiện chiến dịch tẩy chay hàng hóa Thổ Nhĩ Kỳ. Một số nhà xuất khẩu lo ngại các hàng hóa của Thổ Nhĩ Kỳ tại Iraq có thể bị ảnh hưởng bởi lệnh tẩy chay của chính phủ Iraq.

Trong khi đó, Thổ Nhĩ Kỳ cũng phải đối mặt với sự canh tranh gay gắt từ các đối thủ từ khắp nơi trên thế giới, những người cũng đang dõi theo thị trường đầy tiềm năng của Iraq, như Anh và Hà Lan.

Nguồn WSJ/Khampha