Nike: Hãng giày đắt giá nhất thế giới

→Nike - Adidas: 1-0

→Nike v.s Adidas: Thương hiệu nào sẽ giành World Cup 2018?

Theo báo cáo của Brand Finance, năm 2018, Nike tiếp tục đánh bại H&M, Zara, Adidas, Hermès, Louis Vuitton... để giữ vị trí số 1 trong bảng xếp hạng 50 thương hiệu may mặc hàng đầu thế giới. Năm 2017, doanh thu của hãng đạt 34 tỷ USD với hơn 52 văn phòng đại diện tại các quốc gia.

Thành công của thương hiệu gắn liền với sự đồng hành của nhà đồng sáng lập, cựu chủ tịch Phil Knight. Ông sở hữu khối tài sản 35,5 tỷ USD, xếp thứ 28 trong danh sách những người giàu nhất thế giới năm 2018.

Tốt nghiệp báo chí, khởi nghiệp với... giày

Phil Knight sinh ngày 24.2.1938. Ông có bằng cử nhân báo chí tại Đại học Oregon năm 1959. Sau khi nhập ngũ một năm, ông quay lại trường học, lấy bằng MBA tại Stanford và nảy ra ý tưởng mở công ty giày trong thời gian này. Ông hợp tác cùng Bill Bowerman, giảng viên tại Đại học Oregon. Mỗi người bỏ ra 500 USD để xây dựng công ty những ngày sơ khai có tên là Blue Ribbon Sports (BRS) mà sau này trở thành Nike.

Chiến lược của BRS là nhập khẩu những đôi sneaker Onitsuka Tigers của Nhật, bán với giá cao hơn tại Mỹ và kiếm lợi nhuận từ đó. Năm 1971, Bowerman cho ra mắt mẫu giày do ông thiết kế với đế cao su mà sau này trở thành dấu ấn riêng của thương hiệu. Họ thực hiện tất cả các khâu sản xuất tại châu Á với chi phí rẻ hơn, khác với đối thủ Adidas của Đức.

Thời điểm công ty chính thức đổi tên thành Nike là vào năm 1971, nhiều vận động viên nổi tiếng mang giày của họ và giúp doanh thu tăng trưởng gấp đôi hằng năm. Sự kết nối của Knight và Bowerman với cộng đồng những người yêu thích chạy bộ, cộng thêm việc tập trung sản xuất những sản phẩm chất lượng đã đưa Nike trở thành lựa chọn hàng đầu của các vận động viên chuyên nghiệp.

Năm 1972, công ty ra mắt dòng Nike Cortez đúng sự kiện Olympic diễn ra ở Munich. Knight tin chắc những đôi giày này sẽ trở thành người bạn đồng hành của rất nhiều vận động viên tham gia đại hội thể thao lớn nhất hành tinh. Những đôi Cortez với nhiều lựa chọn màu sắc cũng đồng thời trình làng logo đặc trưng, đưa họ trở thành một trong những thương hiệu sneaker đầu tiên mang giá trị thời trang chứ không đơn thuần chỉ là một đôi giày để mang đi.

Nike tăng trưởng nhanh chóng, doanh thu của hãng nhảy vọt từ 28,7 triệu USD năm 1973 lên 867 triệu USD năm 1983. Tháng 12.1980, Phil Knight quyết định đưa công ty lên sàn chứng khoán.

"Lúc đó, tất cả chúng tôi đều lo lắng mất đi quyền kiểm soát nhưng giờ nhìn lại, tôi biết đó là điều đúng đắn nhất từng làm", ông nói. 

Năm 1982, Nike tiếp tục tung ra thị trường mẫu Air Force có túi khí ở gót chân, hỗ trợ các vận động viên bóng rổ. Mẫu giày chuyên dụng này không lâu sau trở thành đôi sneaker được ưa chuộng nhất. Đến nay, hàng triệu đôi Air Force vẫn được bán ra mỗi năm và đem đến cho hãng doanh thu hàng trăm triệu USD.

Chiến lược marketing thông minh

Năm 1984, Phil Knight thực hiện chiến dịch marketing thành công nhất trong lịch sử kinh doanh của Nike khi thuyết phục vận động viên bóng rổ huyền thoại Michael Jordan làm đại diện thương hiệu. Phil Knight sẵn sàng chi 500.000 USD/năm cho bản hợp đồng trị giá 5 năm với Jodan, một con số chưa từng có lúc đó.

Mẫu giày Air Jordan có mặt ở các kệ hàng của Nike tháng 3.1985 với giá 65 USD một đôi. Chỉ trong hai tháng, Nike thu về 70 triệu USD tiền bán sản phẩm này. 

Tuy nhiên, doanh thu Nike bắt đầu giảm vào cuối thập niên 80. Phil Knight nhận ra đối tượng của Nike hướng đến là các vận động viên, trong khi khách hàng chủ yếu vẫn là những người dân bình thường.

"Người dân bình thường không sử dụng các đôi giày thể thao trong các hoạt động hàng ngày. Điều chúng tôi cần là phải tiếp thị sản phẩm và làm thay đổi thói quen của người tiêu dùng. Các yếu tố về thiết kế và tính năng sản phẩm là điều quan trọng", ông giải thích.

Cuối năm 1991, doanh thu của Nike đạt mốc 3 tỷ USD, trở thành hãng giày kinh doanh hiệu quả nhất phố Wall. Hiện Nike chiếm 60% thị trường giày thể thao Mỹ.

Năm 2016, sau 51 năm xây dựng và đưa Nike trở thành thương hiệu thời trang hàng đầu thế giới, Phil Knight tuyên bố nghỉ hưu và rút khỏi vị trí chủ tịch hãng. Trải lòng về "đứa con tinh thần", ông tự hào: "Qua nhiều thập kỷ, nó vẫn mãi là điều kỳ diệu đến hôm nay".