Châu Âu cân nhắc giới hạn trần lương lãnh đạo doanh nghiệp

Ngày 24-11 tới, chính phủ Thụy Sĩ sẽ trưng cầu ý dân để quyết định xem có nên đưa quyđịnh về tỉ lệ tiền lương 1:12 vào hiến pháp hay không.

Chênh lệch hàng trăm lần

Một khi được tán thành, quy định sẽ buộc thu nhập của các quan chức điều hành hàngđầu không vượt quá 12 lần mức lương thấp nhất của nhân viên cùng công ty.

Đề xuất trên nhận được ủng hộ mạnh mẽ của không ít tổ chức chính trị ở Thụy Sĩ,nhất là Đảng Dân chủ Xã hội và Đảng Xanh. Theo những người tán thành, lương của các giám đốc điềuhành tại Thụy Sĩ đang nằm ngoài tầm kiểm soát và cần được quản lý chặt chẽ.

Phong trào 1:12 đang phát triển mạnh mẽ ở Thụy Sĩ

Thống kê cho thấy vào năm 1984, chênh lệch bình quân giữa thu nhập cao nhất vàthấp nhất tại một công ty là 6 lần nhưng nay đã tăng lên mức 43 lần. Thậm chí, tại một số công ty,nhất là ngân hàng, thu nhập hằng tháng của giới điều hành hàng đầu cao gấp hàng trăm lần nhânviên.

Nhiều ý kiến cho rằng bất bình đẳng tiền lương chính là sự bất công trong xã hội.Theo bà Regula Rytz, một thủ lĩnh Đảng Xanh, bổ sung tỉ lệ tiền lương vào hiến pháp là rất cầnthiết vì cả chính phủ lẫn các doanh nghiệp hầu như chưa có biện pháp gì để thu hẹp sự chênh lệchnêu trên.

Giới lãnh đạo doanh nghiệp không ngồi yên nhìn túi tiền bị đe dọa. Họ đã phát độngcác chiến dịch phản đối, trong đó cảnh báo nguy cơ mất việc làm, tăng thuế, kể cả việc các doanhnghiệp bỏ sang nước khác làm ăn. Cố gắng này bước đầu có hiệu quả khi các cuộc thăm dò mới nhất chothấy vẫn còn hơn 50% người Thụy Sĩ phản đối ý định trên.

Lan rộng ở châu Âu

Dù chưa rõ thành bại song sáng kiến 1:12 đã vượt khỏi biên giới Thụy Sĩ. Tại TâyBan Nha, Đảng Dân chủ Xã hội đối lập xem tỉ lệ 1:12 là chính sách chính thức của mình. Ở Pháp, Đứcvà các nước châu Âu khác, khống chế lương "khủng" của các lãnh đạo công ty cũng là đề tài bàn luậnnóng hổi.

Việc áp mức trần cho thu nhập của các giám đốc không phải là chuyện dễ. Một trongnhững thách thức lớn nhất có lẽ là làm sao thu thập được những số liệu đáng tin cậy về lương bổng.Tại nhiều nước châu Âu, các công ty niêm yết trên thị trường chứng khoán được yêu cầu công bố thunhập của những sếp cấp cao. Tuy nhiên, dữ liệu về những nhân viên có lương thấp nhất khó tiếp cậnhơn nhiều.

Những người khởi xướng chiến dịch 1:12 ở Thụy Sĩ cho biết ngay cả khi cuộc trưngcầu ý dân không mang lại kết quả như mong muốn, họ vẫn tiếp tục "cho đến khi thành công mới thôi".Ít nhất vào thời điểm này, chiến dịch cũng khiến các sếp doanh nghiệp phải vất vả biện hộ cho mứcthu nhập trên trời mà mình đang hưởng.