Thời của tranh giá rẻ: Mua thế nào cho đúng?

Mối duyên với mỹ thuật của người đàn ông có tên Bill Dimas lớn dần qua năm tháng anh du lịch tại các thành phố nhỏ ở Hy Lạp.

Đi qua các nước châu Âu liên tục, Dimas quen biết với nhiều người tại nhiều phòng tranh khác nhau, đủ để anh có cái nhìn toàn diện nhất về những tên tuổi lừng danh khắp châu lục này. Cuối cùng, Dimas chuyển tới Sydney, tại đây anh gặp John Withshire, một người yêu tranh nồng nhiệt. Họ cùng nhau góp tiền mua chung 3 bức tranh của một nghệ sĩ đương đại tại New Zealand với giá 250 - 500 đôla New Zealand (khoảng 209 - 418 đôla Mỹ), khi chúng đều chưa khô sơn.

"Chúng tôi mới chỉ bắt đầu sự nghiệp của mình thôi. Những tác phẩm vĩ đại không nhất thiết phải có một mốc giá nhất định", Dimas nói.

Đối với những sưu tập gia có nhiều đam mê với nghệ thuật, thế giới nghệ thuật đương đại có thể quá phức tạp, khó tiếp cận, hoặc là thường chỉ dành cho những đại gia lắm tiền nhiều của. Điều này là hoàn toàn bình thường. Nhưng ngày nay, đang có rất nhiều cách để những ai còn non nớt trong lĩnh vực này tự rèn luyện; nếu có thêm một chút may mắn, chính những người này sẽ dễ có thể chạm tay sở hữu những kiệt tác nghệ thuật, đặc biệt là nghệ thuật đương đại.

Đa phần các phòng tranh trên thế giới mở nhiều cửa hàng trực tuyến, các nhà đấu giá và cả các tài liệu điện tử, giúp người quan tâm đến sưu tầm nghệ thuật dễ dàng tiếp cận và sở hữu các tác phẩm nghệ thuật họ nhắm đến.

Việc săn tìm một nghệ sĩ Andy Warhol thời hiện đại không đơn giản là tìm ra được các tác phẩm dao động trên 1,000 đôla Mỹ mà còn là quyết định mang gia tài tích góp qua nhiều năm của bạn đi thanh toán tiền tranh. Nếu một nghệ sĩ mới nổi phát triển thành công, những đứa con tinh thần của anh ta sẽ có giá tăng dần tới mức kỷ lục.

Tại buổi đấu giá do nhà Christies tổ chức năm ngoái, tác phẩm Chó Bóng (Balloon Dog) của nghệ sĩ Jeff Koon phá kỷ lục giá khi một người mua nó với giá 58,4 triệu đôla Mỹ. Không phải ai cũng biết rằng khi Jeff Koon bắt đầu nghiệp nghệ sĩ (năm 1985), các tác phẩm của anh thường được bán quanh quẩn ở mức giá 3,000 đôla Mỹ.


Đối với nghệ thuật, mỗi người có gu thưởng thức khác nhau, việc mua nghệ thuật thường bị chi phối bởi niềm say mê cảm tính. Một tác phẩm nghệ thuật có thể mang nhiều giá trị về cảm xúc đối với chủ nhân của nó, hơn là giá trị về tiền bạc. Ví dụ, bộ đôi Dimas và Wiltshire hiện tại vẫn lưu giữ những bức tranh đầu tiên họ mua.

"Nghệ thuật trôi nổi trên thị trường khi bị mua đi bán lại. Chúng ta không biết ai là nghệ sĩ sáng tạo ra những tác phẩm đó, nhưng chúng ta thấy say mê và thích thú khi nhìn ngắm chúng. Khả năng cao khi đó là bạn sẽ chi tiền mua tác phẩm đó", Dimas cho hay.

Với nhiều sưu tập gia, việc tự giới hạn bản thân phải biết chính xác mua cái gì, mua ở đâu và chỉ mua trong mức giá bao nhiêu, sẽ dễ bỏ lỡ nhiều tác phẩm thú vị. Trợ giúp của các chuyên gia có thể là cần thiết trong nhiều trường hợp, tùy thuộc vào giá tiền mà bạn đầu tư vào các tác phẩm nghệ thuật trong tầm ngắm.

Vậy nên mua như thế nào?

Tiếp cận các chủ phòng tranh. Hãy chuẩn bị kỹ lưỡng để tạo ấn tượng tốt khi bạn tham dự các buổi tiệc khai mạc triển lãm lớn. Nếu bạn tạo được ấn tượng tốt với các chủ phòng tranh, họ có thể giảm giá đến 10% giá trị các tác phẩm đang được trưng bày. "Bạn sẽ có thể được giảm nhiều hơn nữa nếu bạn được giới thiệu với chính tác giả của tác phẩm đó", bà Angela Di Bello, chủ một phòng tranh có tiếng ở thành phố New York cho biết.

Tìm đến với các trang web nghệ thuật. Ở thời điểm hiện tại, có khoảng hơn 300 trang điện tử liên quan đến mua bán các tác phẩm nghệ thuật. Đây là xu hướng vô cùng hữu ích đối với những ai có ý định mua. Tuy vậy, nhiều chuyên gia cho rằng những trang điện tử này dễ đẩy giá của tác phẩm nghệ thuật lên cao so với bình thường.

Ông Tze Chun, giám đốc điều hành của trang điện tử chuyên mua bán các tác phẩm nghệ thuật có tên Uprise Art, cho biết công ty của ông bán nhiều tác phẩm nghệ thuật của các nghệ sĩ mới nổi với giá trên dưới 10,000 đôla Mỹ. Công ty cũng cho phép mua trả góp hàng tháng từ 50 - 100 đôla Mỹ. Ngoài Uprise Art, thị trường nghệ thuật online còn có Artstar, nơi chuyên bán tranh in ở các phiên bản giới hạn. Nếu bạn chỉ săn tìm các tác phẩm gốc, nên tìm hiểu ở Paddle 8 và Artnet. Hãy luôn nhớ đọc kỹ mọi điều khoản trên các trang web này.

Trường hợp bạn muốn mua tận tay, hãy đến các hội chợ nghệ thuật. Hiện nay, hội chợ nghệ thuật có tên Affordable Art Fair mang tầm thế giới, chuyên bán các tác phẩm nghệ thuật tại Mỹ, châu Á và châu Á với giá từ 100 - 10.000 đôla Mỹ.



Về chi phí cố vấn

Bà Amada Love là một giám tuyển người Úc đồng thời là cố vấn tư cho những ai có ý định mua các tác phẩm nghệ thuật. Theo bà Love, "Bạn nên xác định rõ số tiền mà bạn có thể đầu tư được, sau đó nên tập trung đầu tư vào nhóm các tác phẩm trong tầm giá đó trên thị trường. Nên chú ý nhiều hơn vào chất lượng của chính các tác phẩm nghệ thuật; đặc biệt, một tác phẩm có "số má" thường xây dựng danh tiếng ngay trong cộng đồng nghệ thuật, và điều này thực sự cần thời gian".

"Sẽ là lãng phí nếu cùng một số tiền, bạn đầu tư vào một bức họa Picasso hạng 5, thay vì chi trả cho một bức điêu khắc đẹp ấn tượng của nghệ sĩ Rebecca Waren", bà Love cho hay.

Chi phí cho vai trò cố vấn của bà Love vào khoảng 2.000 đôla Mỹ/năm. Khi đó, bà có nhiệm vụ hướng dẫn khách hàng tiếp cận dần với giới nghệ thuật, giúp họ có được các mối quan hệ và rèn cho họ khả năng quan sát, đánh giá các tác phẩm tại bảo tàng, phòng tranh và qua các kênh khác của riêng bà.

Các nhà đấu giá lớn như nhà Sotheby's tại Bắc Kinh và Zurich thường có đội ngũ cố vấn phù hợp với từng khách hàng. Trong trường hợp bạn không đủ khả năng chi trả cho một cố vấn nghệ thuật, hãy thăm hai trang web Artsy và ArtDiscover để tìm kiếm tác phẩm yêu thích của mình. Artsy và ArtDiscover sẽ giúp bạn tiếp cận khoảng 18.000 nghệ sĩ trên toàn thế giới.

Nguồn BBC