Giảm phát thải: Tính từ vạch xuất phát

“Bằng cách đầu tư vào GoGreen Plus, ACB có thể cắt giảm 14 tấn khí thải CO2 trong 12 tháng”. Đoạn thông tin trong thông báo vào tháng 9/2023 của Ngân hàng ACB gợi mở một phương pháp doanh nghiệp có thể giảm phát thải nhờ một bên thứ 3. Cơ chế giảm phát thải đó được gọi là chèn carbon (carbon insetting).

Giảm phát thải từ bên trong... 

“Khác với biện pháp bù trừ carbon (offsetting), phương pháp carbon insetting GoGreen Plus làm giảm phát thải trong lĩnh vực logistics”, ông Bernardo Bautista, Tổng Giám đốc kiêm Giám đốc Quốc gia, DHL Express Việt Nam, giải thích về giải pháp mà ACB đã chọn.

Bắt đầu từ năm 2017, carbon insetting được giới thiệu và dần phổ biến trong lĩnh vực logistics. Việc hấp thụ carbon không chỉ giới hạn ở lĩnh vực giao thông vận tải mà có thể được áp dụng trên nhiều ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng khác nhau. Tuy nhiên, giao thông vận tải là nhân tố góp phần đáng kể vào lượng phát thải khí nhà kính và việc đưa vào sử dụng có thể đóng vai trò quan trọng trong việc giảm khí thải carbon trong các hoạt động giao thông vận tải.

Mặc dù giao thông vận tải là lĩnh vực quan trọng để hấp thụ carbon nhưng điều cần lưu ý là việc hấp thụ carbon có thể được áp dụng cho nhiều lĩnh vực khác nhau, bao gồm nông nghiệp, sản xuất và năng lượng. Các dự án triển khai cụ thể sẽ khác nhau tùy thuộc vào ngành và hoạt động chuỗi cung ứng của công ty.

Nhìn chung, việc hấp thụ carbon là cách tiếp cận linh hoạt có thể được điều chỉnh để giải quyết lượng khí thải trong các ngành công nghiệp và chuỗi cung ứng khác nhau, bao gồm cả vận tải. Bằng cách đầu tư vào các dự án giảm lượng khí thải trong phạm vi ảnh hưởng của mình, các công ty có thể đóng góp có ý nghĩa cho hệ thống giao thông bền vững hơn và một tương lai ít carbon hơn.

“Giảm phát thải, 95% phải đến từ bên trong”, ông Phạm Việt Anh, Cố vấn Bền vững ESG-S,  phân tích về quan điểm của Sáng kiến Mục tiêu Dựa trên Khoa học (SBTi). Tuy nhiên, việc thay đổi con số phát thải không thể làm ngay lập tức, vì vậy mà một tổ hợp các biện pháp, từ cắt giảm tự thân đến vay mượn từ bên ngoài, từ tích hợp trong chuỗi cung ứng đến bù trừ bằng một cách nào đó, được các doanh nghiệp sử dụng triệt để trong giai đoạn đầu.

... hay từ bên ngoài? 

Không phải tất cả các ngành nghề kinh doanh đều có thể triệt tiêu hoàn toàn phát thải. Phương pháp bù trừ carbon cũng là cách nhiều doanh nghiệp đang áp dụng. Vì vậy, SBTi vẫn cho các doanh nghiệp này một khoảng không gian để xoay xở, đó là nơi người dùng sử dụng phương pháp bù trừ carbon. Tuy nhiên, mức trần của không gian linh hoạt này chỉ là 5%.

Bù trừ carbon và hấp thụ carbon có thể đóng góp tới 50% mức giảm phát thải toàn cầu cần thiết để đạt được mức phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, theo báo cáo năm 2022 của Cơ quan Năng lượng Quốc tế (IEA). Tuy nhiên, IEA cũng lưu ý rằng chất lượng của các dự án bù trừ carbon rất khác nhau và điều quan trọng là phải lựa chọn cẩn thận các dự án đáng tin cậy và hiệu quả.

Việc hấp thụ carbon liên quan đến việc giảm lượng khí thải CO2e trong cùng lĩnh vực nơi chúng bắt nguồn. GoodShipping đạt được điều này bằng cách cho phép chuyển đổi từ nhiên liệu hóa thạch sang nhiên liệu sinh học thực sự bền vững.

Nói một cách đơn giản, GoodShipping cung cấp một lượng nhiên liệu sinh học bền vững để bù trừ lượng khí thải CO2e tương đương mà lô hàng của doanh nghiệp sẽ tạo ra. Nhiên liệu sinh học này được sử dụng để cung cấp năng lượng cho tàu sân bay thường dựa vào nhiên liệu hóa thạch. GoodShipping giám sát toàn bộ quá trình, đảm bảo không có sự gián đoạn nào đối với chuỗi cung ứng của doanh nghiệp khi họ chủ động hợp tác.

Nếu không giải quyết được lượng khí thải này, có thể vẫn có thiệt hại về môi trường và nếu phương pháp này được đa số người phát thải thực hiện thì có thể sẽ không thấy được lợi ích thực sự nào cho môi trường.

“Vì vậy, mặc dù là một công cụ thiết yếu nhưng việc bù trừ không nên được sử dụng để thay thế cho việc cải thiện và giảm lượng khí thải của chính công ty”, chuyên gia phân tích Charlotte Forkes-Rees bình luận trên một bài đăng của Ban Phát triển Nông nghiệp và Làm vườn Anh Quốc (AHBD).

Bằng cách áp dụng kết hợp cả 2, các công ty sẽ có thể nỗ lực giảm lượng khí thải của chính họ, chuỗi cung ứng của họ, cũng như lượng khí thải trực tiếp và gián tiếp thông qua đóng góp cho các dự án bù trừ carbon.

Trở lại với doanh nghiệp Việt Nam, vốn đang ở vạch xuất phát trong cuộc marathon đến phát thải ròng bằng 0, có lẽ cách nào cũng tốt, miễn là doanh nghiệp có suy nghĩ đúng về bền vững. “Doanh nghiệp cứ làm tốt, không lừa dối ai, có trách nhiệm xã hội là đã đóng góp vào bền vững rồi. Nhưng bền vững theo nghĩa nào?”, ông Phạm Việt Anh bình luận.

Có thể bạn quan tâm:

Lực đẩy TOD cho bất động sản