Tăng tốc gỡ “thẻ vàng" cho xuất khẩu hải sản

Thủ tướng vừa giao Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn (NN&PTNT) xây dựng kế hoạch hành động chống khai thác IUU (hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không có báo cáo và không được quản lý) trong vòng 180 ngày tới và dài hạn. Bộ NN&PTNT cho biết, đây là giai đoạn nước rút quan trọng cần sự nỗ lực từ cả hệ thống chính trị đến từng người dân để gỡ bằng được thẻ vàng cho thủy sản Việt Nam.

"Với sản phẩm hải sản khai thác trong 9 tháng đầu năm nay, EU chỉ chiếm 8% tổng giá trị xuất khẩu của Việt Nam. So với các thị trường và nhóm thị trường chính nhập khẩu hải sản khai thác của Việt Nam, thị trường EU chiếm tỷ trọng thấp nhất", Hiệp hội Chế biến và Xuất khẩu Thủy sản Việt Nam (VASEP) đánh giá.

Bà Lê Hằng, Phó Giám đốc Trung tâm đào tạo (VASEP) cho biết: "Ảnh hưởng của "thẻ vàng" IUU tới xuất khẩu hải sản càng rõ nét trong năm nay khi xung đột Nga – Ukraine khiến cho giá xăng dầu tăng vọt, ngư dân các tỉnh ven biển không thể ra khơi. Dù giá trị xuất khẩu hải sản sang EU vẫn tăng nhưng trong cả “bức tranh” xuất khẩu thuỷ sản nói chung và hải sản nói riêng của Việt Nam, vị thế của EU ngày càng mờ nhạt, thu hẹp, chủ yếu vì ảnh hưởng của “thẻ vàng” IUU".

Liên quan tới vấn đề gỡ “thẻ vàng” IUU, từ ngày 19-28/10 vừa qua, Đoàn thanh tra của EC đã sang kiểm tra thực tế tình hình thực hiện các khuyến nghị tại Việt Nam, tập trung vào kiểm tra thực tế tại cảng cá ở các địa phương.

Theo ông Roberto Cesari, Trưởng Bộ phận IUU, Tổng Vụ các vấn đề về biển và thủy sản (EC), Trưởng đoàn thanh tra ghi nhận, đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong việc huy động cả hệ thống chính trị thực hiện các biện pháp quyết liệt, bài bản chống khai thác IUU thời gian qua. Qua thực tế kiểm tra ngẫu nhiên tại các địa phương ven biển, đoàn công tác đã chứng kiến những tiến bộ, cải thiện đáng kể trong triển khai thực hiện chống IUU. Đoàn cũng ghi nhận những bước tiến lớn trong việc minh bạch thông tin, nâng cao năng lực cho cán bộ quản lý nghề cá tại 28 địa phương có biển.

Ảnh hưởng của "thẻ vàng" IUU tới xuất khẩu hải sản càng rõ nét trong năm nay. Ảnh: baochinhphu.vn

Dù Việt Nam đã có sự quyết liệt ở cấp Trung ương, ban hành nhiều quy định pháp luật, cơ chế, chính sách để chống khai thác IUU, nhưng theo Đoàn thanh tra, việc triển khai thực hiện ở cấp cơ sở vẫn còn yếu. Chống khai thác IUU là ưu tiên ngày càng cao trong chương trình nghị sự của EU. Cách tiếp cận không khoan nhượng với khai thác IUU, EU coi đây là ưu tiên hàng đầu trong hợp tác của cả khối và từng quốc gia thành viên với các nước đối tác.

Trong cuộc họp với lãnh đạo các tỉnh ven biển, bộ, ngành, đơn vị về IUU vừa diễn ra vào đầu tháng 12, Thủ tướng yêu cầu Bộ NN&PTNT khẩn trương xây dựng chương trình, kế hoạch hành động 180 ngày thực hiện các khuyến nghị của EC trong việc gỡ thẻ vàng. Kế hoạch phải nêu rõ, cụ thể trách nhiệm của Chính phủ, bộ, ngành, tỉnh, thành phố, huyện, xã và từng người dân; đồng thời phải lượng hóa để mọi cơ quan, người thực hiện đều dễ hiểu, dễ làm, dễ giám sát, kiểm tra, đánh giá.

Lãnh đạo Bộ NN&PTNT cho biết, cuối tuần vừa qua, Bộ NN&PTNT đã họp với các đơn vị chuyên môn để triển khai nhiệm vụ Thủ tướng giao xây dựng kế hoạch chi tiết về phòng chống khai thác IUU trong 6 tháng và dài hạn. "Đây là khoảng thời gian quan trọng quyết định ngành thuỷ sản có gỡ được thẻ vàng sau 5 năm kiên trì, nỗ lực hay không. Do đó, cả hệ thống chính trị và từng người dân cần vào cuộc quyết liệt, thực hiện tốt các nội dung khuyến nghị của EC", ông Tiến nói và cho biết, trong bản kế hoạch hành động, Bộ NN&PTNT sẽ nêu nhiệm vụ cụ thể cho từng bộ, ngành, đơn vị, đề cập sự phối hợp giữa các cơ quan chức năng như hải quan, cảnh sát biển, biên phòng… Mục tiêu là để nỗ lực ngăn chặn tình trạng đánh bắt trái phép ở nước ngoài, quyết tâm chấm dứt tình trạng này trước 31/3/2023.

Tháng 11/2022, lần đầu tiên kể từ đầu năm, tăng trưởng xuất khẩu thuỷ sản rơi xuống mức âm (giảm trên 14%) so với cùng kỳ năm ngoái, chỉ đạt khoảng 780 triệu USD. Dự báo, tháng 12, xuất khẩu thuỷ sản sẽ giảm sâu hơn nữa và đà sụt giảm kéo dài sang năm 2023. Lạm phát ảnh hưởng nặng nề đến các thị trường nhập khẩu, khiến nhu cầu mua hàng cho giai đoạn quý I năm tới gần như đình trệ.

Có thể bạn quan tâm:

Điện thoại và linh kiện duy trì “ngôi vương” xuất khẩu