Kiến tạo và cải cách để huy động tài trợ khí hậu

Một báo cáo mới công bố của IFC, thành viên của Nhóm World Bank (WB) nhận định, khu vực Đông Á - Thái Bình Dương hiện đang là một nhân tố kích cầu chính về các công nghệ khí hậu thông minh, đồng thời dự báo các nước trong khu vực sẽ đẩy mạnh phát triển cơ sở hạ tầng xanh.

Cụ thể, theo báo cáo “Kiến tạo thị trường đầu tư liên quan đến biến đối khí hậu”, Trung Quốc hiện đang dẫn đầu về sản xuất điện tái tạo hòa lưới và Nhật Bản là nhà đầu tư lớn thứ hai thế giới cho sản xuất điện từ năng lượng mặt trời lắp đặt trên mái nhà.

Cần hàng tỷ đô la cho những mô hình kinh doanh sáng tạo

Tại khu vực Đông Á, chỉ tính riêng trong lĩnh vực công trình xanh, tổng nhu cầu đầu tư có thể lên đến 3.000 tỷ USD từ nay đến năm 2025. Báo cáo cũng ước tính hàng nghìn tỷ USD sẽ được đổ vào hệ thống hạ tầng giao thông. Các thị trường lớn khác trong khu vực gồm Indonesia và Việt Nam. Trong khi đó, các quốc đảo Thái Bình Dương đang trở thành các thị trường hấp dẫn cho các hệ thống sản xuất điện mặt trời không hòa lưới và hệ thống nối lưới điện mini.

Báo cáo nhận định, 7 ngành công nghiệp có thể tạo nên sự khác biệt về thu hút đầu tư tư nhân, gồm: Năng lượng tái tạo, điện mặt trời độc lập và lưu trữ điện, nông nghiệp, công trình xanh, giao thông đô thị, cấp nước và quản lý chất thải đô thị. Hiện đã có trên 1 tỷ USD được đầu tư vào các dự án liên quan đến khí hậu trong các ngành nêu trên. Các ngành này hoàn toàn có thể thu hút thêm hàng nghìn tỷ USD nữa nếu tạo ra được những điều kiện đầu tư hấp dẫn tại các thị trường mới nổi, báo cáo cho biết.  

Các nước đang phát triển có thể hoàn thành các mục tiêu về biến đổi khí hậu đã cam kết trong Hiệp định Paris nếu huy động được hàng nghìn tỷ USD vốn đầu tư tư nhân nhờ vào việc kết hợp các chính sách cải cách cùng những mô hình kinh doanh sáng tạo.

Khu vực kinh tế tư nhân giữ vai trò quan trọng

“Khu vực kinh tế tư nhân giữ vai trò then chốt trong cuộc chiến chống biến đổi khí hậu” ông Philippe Le Houérou, Tổng Giám đốc IFC nói. “Các doanh nghiệp tư nhân có năng lực sáng tạo, có tiềm lực tài chính và các công cụ cần thiết. Chúng tôi có thể hỗ trợ thu hút thêm đầu tư tư nhân, nhưng muốn vậy cũng đòi hỏi chính phủ các nước phải thực hiện cải cách và triển khai các mô hình kinh doanh sáng tạo. Hai yếu tố này kết hợp với nhau sẽ tạo ra những thị trường mới và thu hút các khoản đầu tư cần thiết. Điều này sẽ giúp thực hiện thành công cam kết Paris”

Một trong những ví dụ cho cách làm trên là vào Chủ nhật vừa qua, các quan chức Ai Cập đã ký kết một thỏa thuận xây dựng một công viên điện mặt trời lớn nhất thế giới. IFC cho vay tới 653 triệu USD nhằm xây dựng 13 nhà máy điện mặt trời gần thành phố Aswan. Thỏa thuận chỉ được ký kết sau khi Chính phủ thực hiện một loạt cải cách và xây dựng cơ cấu tài trợ sáng tạo. Dự kiến giá thành sản xuất điện sẽ giảm và giúp Ai Cập giảm phụ thuộc vào nhập khẩu nhiên liệu hóa thạch.

Báo cáo nêu một loạt cơ hội đầu tư cụ thể, trong đó lĩnh vực năng lượng tái tạo có thể thu hút 11 nghìn tỷ USD đầu tư từ nay cho tới năm 2040. Đầu tư vào công trình xanh có thể đạt 3,4 nghìn tỷ USD từ nay đến năm 2025 tại các thị trường mới nổi chủ chốt. Hay lĩnh vực điện mặt trời không hòa lưới và lưu giữ năng lượng có thể thu hút 23 tỷ USD đầu tư từ nay đến năm 2025. Tuy nhiên, để các cơ hội biến thành hiện thực thì đòi hỏi khu vực cần thực hiện một số cải cách về cơ chế chính sách và áp dụng các giải pháp sáng tạo.

Nguồn IFC