Điều tra 70 mã có giao dịch bất thường

Trao đổi vớiĐTCK, ông Nguyễn Thế Thọ, Vụ trưởng Vụ Giám sát, Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho biết, côngtác giám sát TTCK nói chung sẽ được thực hiện ngày càng chặt chẽ.

10 tháng đầunăm nay, UBCK tiến hành phân tích 70 mã chứng khoán có giao dịch bất thường và đã chuyển sang bộphận thanh tra để xử lý một số trường hợp. Riêng tại Sở GDCK TP. HCM (HOSE), từ đầu năm đến nay,UBCK đã xử phạt 3 trường hợp nhà đầu tư giao dịch thao túng giá chứng khoán, trong khi các nămtrước chỉ xử phạt 1 - 2 trường hợp.

Giao dịch códấu hiệu bất thường, theo Thông tư 13/2013/TT-BTC ban hành tháng 1/2013 là các giao dịch rơi vào các tiêu chí cảnh báobất thường do Sở GDCK quy định.

Ông Thọ chobiết, tiêu chí về giao dịch bất thường đã được các Sở xây dựng từ năm 2009, tuy nhiên, sau đó có sựsửa đổi, bổ sung tùy theo tình hình thị trường, trách nhiệm giám sát của Sở và hệ thống công nghệhiện hành.

Tìm hiểu củaĐTCK tại Sở GDCK TP. HCM được biết, tiêu chí cảnh báo bất thường tại đây thuộc dạng văn bản mật,không thể công bố, nhưng nhìn chung, Sở sẽ giám sát giao dịch bất thường trên 2 khía cạnh, bấtthường về khối lượng và bất thường về giá.

Tại Sở GDCK HàNội (HNX), trao đổi với ĐTCK, ông Hà Anh Tuấn, Giám đốc Phòng Giám sát, HNX cho biết, trên cơ sởtiêu chí nhận biết dấu hiệu giao dịch bất thường xây dựng từ năm 2009, cơ quan này đã soạn thảo vàtrình xin ý kiến về bộ tiêu chí mới.

Công tác giámsát thị trường là một hoạt động phức tạp, nhạy cảm, đòi hỏi sự chính xác, bảo mật tại tất cả cácbước xử lý, từ hoạt động phát hiện nghi vấn, phân tích nghi vấn, đến thanh tra, kiểm tra để kếtluận sai phạm.

Nhân sựgiám sát TTCK nhiều khi làm việc không kể thời gian

Theo tìm hiểucủa ĐTCK, tại tuyến giám sát cấp Sở, được gọi là tuyến 1, công tác giám sát được thực hiện trênhiện trạng giao dịch của thị trường. Các Sở phải thực hiện báo cáo hàng tuần với UBCK, trừ trườnghợp có dấu hiệu giao dịch bất thường, sẽ phải báo cáo hàng ngày, thậm chí hàng giờ với cơ quan cấpcao hơn.

Với đặc thùcông việc như vậy, những lúc TTCK có tin đồn, hoặc có sự việc bất thường, nhân sự giám sát phải làmviệc không kể thời gian để thực hiện công việc được giao.

Theo quy địnhhiện hành, khi các giao dịch trên TTCK có dấu hiệu bất thường theo tiêu chí giám sát tại hai Sở, Sởsẽ thực hiện báo cáo gửi đến UBCK.

Tại UBCK, cácdấu hiệu sẽ được mổ xẻ, phân tích, giám sát sâu hơn, đặc biệt là giám sát dòng tiền và giám sát mốiliên hệ giữa các nhóm đối tượng có nghi vấn câu kết thực hiện giao dịch.

Vụ trưởng VụGiám sát, UBCK cho biết, việc giám sát sâu giao dịch chứng khoán là bài toán khó với UBCK, bởi chứcnăng của UBCK còn khá hạn chế, chẳng hạn muốn giám sát về dòng tiền, UBCK phải tìm kiếm sự hợp táccủa các ngân hàng hoặc cơ quan chức năng khác.

Tuy vậy, từđầu năm đến nay, UBCK đã phối hợp với các đơn vị liên quan tiến hành phân tích đối với 70 mã chứngkhoán có dấu hiệu giao dịch bất thường, tổ chức 5 đoàn kiểm tra về giao dịch tại các CTCK, hiệnđang hoàn thiện hồ sơ để xử lý theo thẩm quyền.

Cũng thông tintừ ông Thọ cho biết, UBCK đã phối hợp với các Sở GDCK kiến nghị phương án xử lý đối với gần 3.000trường hợp nhà đầu tư sử dụng 2 tài khoản trở lên để thực hiện mua bán cùng một loại chứngkhoán.

Liên quan đếnứng xử với giao dịch có dấu hiệu bất thường, bà Lê Thị Tuyết Hằng, Giám đốc Phòng giám sát giaodịch, HOSE chia sẻ, tại một số nước có TTCK phát triển, hoạt động ổn định, khi phát hiện dấu hiệugiao dịch bất thường, các Sở có thể phát tín hiệu cảnh báo đến nhà đầu tư.

Chẳng hạn, tạiHàn Quốc, Sở GDCK sẽ công bố danh sách các mã chứng khoán có biến động bất thường theo một số tiêuchí để nhà đầu tư có thể tham khảo, chẳng hạn, các mã đang bị một hay một số tài khoản tập trungmua - bán liên tục, các mã có giá đóng cửa thường xuyên biến động mạnh…

Tại Việt Nam,do TTCK còn non trẻ, dễ bị tác động bởi yếu tố tâm lý, nên trước các giao dịch có dấu hiệu bấtthường, Sở thực hiện báo cáo về đầu mối là UBCK để tiến hành phân tích sâu hơn.

Việc thực hiệncông bố, cảnh báo sớm dấu hiệu giao dịch bất thường như các nước có TTCK phát triển, cần thêm thờigian mới thực hiện được.

"Nếu việc côngkhai các dấu hiệu giao dịch bất thường là chưa thể thực hiện được, thì việc công khai vi phạm vàmức xử phạt, sau khi cơ quan quản lý có đủ cơ sở để xử lý, là việc UBCK đã và sẽ làm mạnh hơn trongthời gian tới", ông Thọ nói.