Để nông dân chăn nuôi bò sữa phát triển bền vững
Chăn nuôi bò sữa ở Việt Nam chỉ mới đáp ứng 25% nhu cầu thị trường, nhưng người nông dân chăn nuôi bò sữa lại đang có xu hướng chuyển sang những ngành khác. Bởi lẽ, quỹ đất dành cho chăn nuôi không còn nhiều lại đang có xu hướng đô thị hóa, dẫn đến lợi nhuận thu được từ việc sử dụng đất để trồng cỏ nuôi bò không hấp dẫn.
Giải pháp nào để phát triển bền vững
Tại Việt Nam, ngành chăn nuôi bò sữa đang phát triển chủ yếu theo quy mô gia đình, tập trung tại các vùng ven đô thị, bán đô thị, nơi có đủ điều kiện về cơ sở hạ tầng, vốn, kỹ thuật, đầu ra..., với khoảng 95% hộ chăn nuôi bò sữa có quy mô nhỏ dưới 10 con. Nếu mỗi hộ phát triển đàn bò lên 40 con để đạt được 500-600 kg sữa mỗi ngày, cho thu nhập trung bình hằng tháng hàng chục triệu đồng thì nông dân mới có thể sống được. Tuy nhiên, điều đó rất khó thực hiện do xu hướng đô thị hóa. Từ thực tế này, FrieslandCampina Việt Nam đã đề xuất giải pháp: xây dựng các “Vùng chăn nuôi bò sữa bền vững”.
Trước hết “Vùng chăn nuôi bò sữa bền vững” phải là vùng có quỹ đất dồi dào và thổ nhưỡng, khí hậu thích hợp cho việc trồng cỏ, trồng ngô làm thức ăn tự nhiên cho bò. Thứ hai, vùng này cần phải có sẵn hoặc được đầu tư để có cơ sở hạ tầng phục vụ cho chăn nuôi như giao thông, điện, nước tối thiểu, cơ sở chế biến và cung ứng thức ăn, giống, thú y. Đặc biệt, nơi đây cần phải có hệ thống thu mua và chế biến sữa để đảm bảo đầu ra cho nông dân. Ngoài ra, nông dân tại vùng chăn nuôi phải được huấn luyện các kỹ thuật chăn nuôi, quản lý chất lượng, trang trại một cách chuyên nghiệp để có thể nâng cao năng suất, chất lượng, giảm chi phí.
Tạo lập giá trị chung
Muốn “Vùng chăn nuôi bò sữa bền vững” hình thành, cần có một kế hoạch tổng thể, với đầy đủ chi tiết và những bước đi thích hợp, với sự phối hợp một cách tự nguyện của chính quyền, doanh nghiệp và hộ nông dân.
Các hộ nông dân trong vùng có thể đầu tư nhân lực, vốn, đất đai lập trang trại. Họ sẽ được FrieslandCampina tư vấn, giám sát để đảm bảo xây dựng được hệ thống trang trại đạt chuẩn, từng bước tăng năng suất, chất lượng sữa tươi và tiết kiệm chi phí. Sản phẩm sữa được bán trực tiếp cho hệ thống thu mua tại chỗ của FrieslandCampina. Trong khi đầu ra của họ được đảm bảo thì nhà máy sữa cũng có được nguồn nguyên liệu ổn định chất lượng cao.
Không chỉ người nuôi bò sữa được lợi mà các thành phần kinh tế khác cũng được kích hoạt. Trại chăn nuôi bò sữa sẽ tiêu thụ sản phẩm của người cung cấp thức ăn gia súc tại địa phương và tiêu thụ sản phẩm (cỏ, ngô) của các hộ trồng trọt khác. Từ đó các dịch vụ như cung cấp con giống, kỹ thuật, thú y, bảo vệ thực vật, chế biến, máy móc thiết bị nông nghiệp, vốn, huấn luyện đào tạo.. đều phát triển, tạo việc làm cho người lao động địa phương.
“FrieslandCampina Việt Nam đã phối hợp với Công ty Tư vấn Xây dựng và Quản lý dự án Fresh Studio, Đại học Nông nghiệp Hà Lan Wagenigen, Công ty Cung cấp Thức ăn Gia súc De Heus và các cơ quan hữu quan tại Việt Nam để hình thành nên dự án này. Chúng tôi sẽ tham gia Dự án bằng cách huấn luyện kỹ năng cho nông dân tại các vùng triển khai Dự án. Chúng tôi cũng đầu tư xây dựng hệ thống thu mua và kiểm tra chất lượng sữa tại chỗ, tổ chức các khóa huấn luyện đội ngũ cán bộ thú y và cung cấp dịch vụ kỹ thuật, đồng thời phối hợp và hỗ trợ chính quyền địa phương trong việc theo dõi, quản lý, định hướng cho việc phát triển đàn bò trong khu vực”, ông Lưu Văn Tân, phụ trách chương trình Phát triển ngành sữa của FrieslandCampina Việt Nam, cho biết.