Thị trường xe tải điện chưa thể tăng tốc

Từ năm 2022 tại Na Uy, công ty bán buôn thực phẩm Asko đã thử nghiệm 4 xe tải chạy bằng pin nhiên liệu hydro. Thử nghiệm cho thấy các vấn đề về tích hợp, lỗi bộ phận và xe phải dừng hoạt động sau một vụ nổ trạm sạc gần Oslo, theo đó chỉ sử dụng được xe khoảng 30-40% thời lượng.

Năm 2022, hãng Daimler Truck của Đức dồn sức ra mắt mẫu xe tải đầu kéo chạy bằng pin, và bất chấp sức ép từ chính phủ, các cơ quan quản lý nhằm giảm ô nhiễm từ hoạt động vận tải, sức mua đến nay vẫn thấp hơn nhiều so với kỳ vọng của hãng.

Theo chia sẻ của lãnh đạo Daimler Truck, giá bán xe đầu kéo điện cao gấp 3 lần giá xe đầu kéo chạy bằng dầu diesel, tức là có thể lên đến gần nửa triệu USD. Tệ hơn nữa, xe tải điện không thể chạy những chặng đường dài mà không dừng lại để sạc pin. Dù doanh nghiệp được chính phủ hỗ trợ chi phí khi mua xe tải điện, song chi phí vận hành cùng một số chi phí khác vẫn ăn mòn hết lợi nhuận. 

Khi các đội xe chuyển sang phương tiện không phát thải, các thương hiệu mới hơn có cơ hội giành thị phần. Ảnh: Xe tải điện của hãng Daimler Truck.

Tuy vậy, vẫn có không ít ý kiến lạc quan về tiềm năng của xe tải hạng nặng chạy bằng điện. Lý do là hầu hết các xe đầu kéo ở châu Âu chạy dưới 800 km/ngày, khoảng cách mà xe chạy bằng điện sắp đạt được, nhất là khi tài xế có thể sử dụng thời gian nghỉ giải lao bắt buộc để sạc điện cho xe.

Bên cạnh đó, lượng pin điện có thể lưu trữ đang tiếp tục được cải thiện, đến mức khác biệt về trọng lượng so với xe tải chạy dầu diesel sẽ không đáng kể. Ngoài ra, các trạm sạc megawatt đang được phát triển và sẽ sớm có thể cung cấp năng lượng gấp 10 lần so với các trạm sạc nhanh nhất hiện nay. Cuối cùng, xe điện sẽ sớm được hưởng lợi về giá từ sự phát triển nhanh chóng của pin cho ôtô điện.

Nhưng thực tế cho thấy bức tranh về xe tải chạy bằng pin sẽ không sớm chuyển sang màu hồng. “Xe tải điện chưa mang lại lợi ích kinh tế đối với hầu hết doanh nghiệp”, ban lãnh đạo của Ryder, Công ty quản lý 250.000 xe tải hạng nặng và xe tải van cho biết. Cách đây 1 năm, Ryder ra mắt một chương trình dịch vụ chuyên dụng để giúp các công ty thiết lập và vận hành đội xe tải chạy bằng pin, bao gồm lắp đặt thiết bị sạc và bảo trì phương tiện. Thế nhưng cho đến nay, Công ty mới chỉ cho thuê được 60 xe tải điện thông qua chương trình và hầu hết trong số đó là xe tải hạng nhẹ.

Theo một nghiên cứu do nhà chức trách Đức thực hiện năm 2021, các nhà sản xuất xe tải dự kiến 63% lượng xe tải mới được bán ở châu Âu vào năm 2030 sẽ là phương tiện "không phát thải." Các phương tiện hạng nặng phát khải lượng khí nhà kính hiện chiếm 6% lượng phát thải của Liên minh châu Âu (EU). Brussels kêu gọi ngành này giảm 45% lượng khí thải vào năm 2030 và giảm 90% vào năm 2040 so với mức năm 2019.