Ford Mach-E chạy hoàn toàn bằng điện được trưng bày trong Triển lãm ô tô Los Angeles 2023. Ảnh: Getty Images.
Tại sao thị trường xe điện vẫn gặp khó khăn trong việc mở rộng quy mô?
Tesla hạ giá, Ford giảm giá Mustang Mach-E và cắt giảm sản lượng xe bán tải điện, còn General Motors thì đang cân nhắc đưa xe lai sạc điện (plug-in hybrid) trở lại.
Tuy nhiên có gây thất vọng nhưng thị trường xe điện tại Mỹ không hề sụp đổ. Theo Cox Automotive, trong quý cuối cùng của năm 2023, doanh số bán xe điện đã tăng 40% so với cùng kỳ năm trước. Trên thực tế, doanh số bán xe điện tại Mỹ đã đạt kỷ lục vào năm ngoái, cán mốc 1 triệu chiếc được bán ra.
Nhưng thị trường xe điện vẫn trở thành nỗi thất vọng lớn, vì có một khoảng cách đáng lo ngại giữa kỳ vọng và thực tế.
Khi trước đó, Bloomberg New Energy Finance đã dự kiến doanh số bán hàng là 1,7 triệu xe plug-in vào năm 2023, nhưng cuối cùng chỉ bán được 1,46 triệu chiếc. (Số liệu của BNEF bao gồm cả xe plug-in hybrid, nhưng phần lớn là xe chạy hoàn toàn bằng điện).
Các chuyên gia trong ngành nêu ra một số lý do dẫn đến điều này, bao gồm giá xe, thiếu trạm sạc và các quy định khấu trừ thuế khó hiểu. Đầu tiên thì hầu hết các loại xe điện hiện đang được bán ở Mỹ đều có giá đắt đỏ hơn trên thị trường ô tô.
Ông Tyson Jominy, Nhà phân tích ngành của JD Power, cho biết: “Trong phân khúc 50.000-60.000 USD, hiện chúng tôi có Kia và Cadillac”, đề cập đến dòng xe điện Kia EV9 và Cadillac Lyriq.
Ông Corey Cantor, Nhà phân tích ngành của Bloomberg New Energy Finance cho biết, bên cạnh việc quá đắt đối với người mua bình thường, lựa chọn kiểu dáng thân xe của dòng xe này còn bị hạn chế. Phần lớn là những chiếc SUV tương đối đắt tiền và có rất ít xe sedan hoặc xe nhỏ gọn dành cho những khách hàng muốn thứ gì đó khác biệt.
Khách hàng mục tiêu cũng đang thay đổi vì việc bán nhiều xe điện hơn đồng nghĩa với việc tiếp cận được bên ngoài nhóm những người đam mê xe điện có hiểu biết.
Giám đốc Điều hành của Ford, Jim Farley, cho biết: "Khi tăng quy mô xe điện lên 5.000-7.000 chiếc/tháng và nhắm đến nhóm khách hàng lớn hơn, khó khăn trong việc khiến họ sẵn sàng trả một khoản phí bảo hiểm đáng kể cho xe điện là không tránh khỏi."
Đây là lý do tại sao Ford gần đây đã giảm giá cho mẫu SUV Mach-E và tại sao ông Farley đã thành lập một nhóm làm việc trên nền tảng kỹ thuật EV rẻ hơn để làm nền tảng cho các mẫu xe trong tương lai.
Bên cạnh đó, phòng thí nghiệm Năng lượng Tái tạo Quốc gia, một bộ phận của Bộ Năng lượng Mỹ (DOE), mới đây ước tính rằng quốc gia này sẽ cần 182.000 bộ sạc nhanh cho xe điện vào năm 2030. Theo DOE, hiện có ít hơn 40.000 bộ sạc, và khoảng 1/4 trong số đó là ở California.
Theo ông Jominy cho biết, hai vấn đề về giá xe và chi phí công đều có liên quan với nhau. Những người có đủ khả năng mua những chiếc xe hạng sang cũng có nhiều khả năng sở hữu một ngôi nhà ở ngoại ô có gara để họ có thể sạc xe qua đêm. Bộ sạc công cộng quan trọng hơn đối với những người không đủ khả năng mua một chiếc xe đắt tiền cũng như một ngôi nhà có bãi đậu xe riêng.
Các nhà sản xuất ô tô cuối cùng cũng đang thực hiện những bước quan trọng để giải quyết vấn đề đó, khai thác các quỹ liên bang mới có sẵn, cộng với tiền của chính họ, để lắp đặt thêm bộ sạc.
BMW, GM, Honda, Hyundai, Kia, Mercedes-Benz và Stellantis đã cùng nhau thành lập một liên doanh có kế hoạch lắp đặt khoảng 30.000 bộ sạc trên khắp nước Mỹ và Canada.
Ngoài ra, để giúp mọi việc trở nên đơn giản hơn đối với người lái xe, mọi nhà sản xuất ô tô lớn ở Mỹ đều đã đồng ý chuyển sang tiêu chuẩn sạc tương tự được sử dụng bởi Tesla. Điều đó có nghĩa là, trong một vài năm nữa, gần như tất cả xe điện bán ra ở Mỹ sẽ có cùng một loại cổng sạc và sử dụng cùng một loại sạc.
Ông Carlos Tavares, Giám đốc Điều hành của Stellantis, công ty sản xuất xe Jeep và Dodge, cho biết vẫn còn một chặng đường dài phía trước. Ông cho biết đầu tiên thì trạm sạc xe điện công cộng cần có mặt ở khắp mọi nơi trước khi hầu hết khách hàng cân nhắc sử dụng xe điện.
“Điều đó có nghĩa là khi bạn đến trung tâm thương mại, siêu thị, nhà hàng, phòng tập thể dục, ngay tại bãi đỗ xe phải có sẵn một trạm sạc mà người lái không phải bỏ công đi tìm,” ông nói.
Bà Valdez Streaty, Trưởng bộ phận Giải pháp ắc quy xe điện tại Cox Automotive Atlanta, cho biết trạm sạc xe điện ở Mỹ vẫn chưa đạt đến quy mô đó, nhưng mọi thứ sẽ được cải thiện.
Bà nói: “Tôi nghĩ, trong vài năm tới, chúng ta sẽ bắt đầu chứng kiến sự tăng trưởng theo cấp số nhân của trạm sạc điện, và hy vọng rằng niềm tin của người dùng sẽ được cải thiện theo đó."
Ngoài ra thì tại Mỹ hiện có rất nhiều khoản miễn thuế giúp bù đắp chi phí mua xe điện, nhưng các quy định rất phức tạp. Một số đi kèm với những hạn chế về nơi sản xuất xe, nguồn gốc của bộ pin và các bộ phận của nó, giá xe và thu nhập hộ gia đình của người mua.
Có thể bạn quan tâm:
Châu Âu đang trì trệ trong cuộc đua công nghệ toàn cầu
Nguồn CNN