Ý nghĩa của hiệp định thương mại lớn nhất thế giới RCEP

Theo The Economist, 15 quốc gia châu Á đã ký Hiệp định Đối tác Kinh tế Toàn diện Khu vực (RCEP) trực tuyến vào ngày 15.11 tại Hà Nội. RCEP là hiệp định thương mại đa phương lớn nhất thế giới. 

RCEP loại bỏ khoảng 90% thuế quan, nhưng chỉ trong khoảng thời gian 20 năm sau khi Hiệp định có hiệu lực. Ảnh: Sarkaritel.

Sau 8 năm, các quốc gia đã đạt được thắng lợi cho sự hợp tác khu vực vào thời điểm mà COVID-19 tàn phá nền kinh tế toàn cầu. Tuy nhiên, các ý kiến rất ​​khác nhau về tầm quan trọng của thành tựu đó. Một số người coi RCEP là quá thiếu tham vọng vì phần lớn mang tính biểu tượng. Những người khác cho rằng RCEP như một khối xây dựng quan trọng trong một trật tự thế giới mới.

Theo một báo cáo mới từ công ty phân tích và dữ liệu công nghiệp toàn cầu IHS, Trung Quốc đang sẵn sàng vượt qua Mỹ và trở thành nền kinh tế lớn nhất thế giới vào năm 2024, chủ yếu là do tăng trưởng chi tiêu tiêu dùng của Trung Quốc. Ảnh: HIS.

Tuy nhiên, RCEP không báo trước một sự tự do hóa mạnh mẽ đối với thương mại châu Á. Nguồn gốc của RCEP giống như việc tham gia cùng nhau trong một hiệp định thương mại tự do (FTA) bao gồm nhiều thành viên khác nhau giữa Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) và một số quốc gia khác ở châu Á - Thái Bình Dương như Úc, Trung Quốc, Nhật, New Zealand và Hàn Quốc.

Ấn Độ rút lui khỏi RCEP vì lo ngại ngành công nghiệp trong nước của họ sẽ bị lấn át bởi hàng nhập khẩu của Trung Quốc. Tuy nhiên, vì Ấn Độ sẽ là nền kinh tế lớn thứ 3 trong RCEP và là thành viên của rất ít hiệp định thương mại song phương, nên sự ra đi của nước này cũng tước đi một số lợi ích chính về mở cửa thị trường của hiệp định. 

Cánh cửa tham gia của Ấn Độ vẫn còn bỏ ngỏ. Tuy nhiên, trong năm qua, quan hệ của nước này với Trung Quốc đã xấu đi trên một số mặt. Học giả người Trung Quốc Liu Zongyi cho rằng Ấn Độ đã bỏ lỡ “cơ hội cuối cùng để hòa nhập vào quá trình toàn cầu hóa”.

Theo ước tính, RCEP loại bỏ khoảng 90% thuế quan, nhưng chỉ trong khoảng thời gian 20 năm sau khi Hiệp định có hiệu lực.

Mức độ bao phủ các dịch vụ của RCEP hầu như không chạm đến lĩnh vực nông nghiệp. Nhật sẽ duy trì thuế nhập khẩu cao đối với một số sản phẩm nông nghiệp như gạo, lúa mì, thịt bò, thịt lợn, sữa và đường, được cắt giảm theo TPP.

Tuy nhiên, RCEP đã tạo ra một bước đột phá mới trong việc hài hòa hóa các điều khoản về quy tắc xuất xứ khác nhau trong ASEAN và thiết lập các quy tắc nội dung khu vực để hàng hóa trung gian có nguồn gốc từ bất kỳ quốc gia nào trong số 15 quốc gia. 

Do đó, RCEP sẽ ​​có tác động kinh tế đáng chú ý. RCEP sẽ nâng GDP toàn cầu hàng năm vào năm 2030 thêm 186 tỉ USD (so với mức tăng 147 tỉ USD từ CPTPP). Lợi ích RCEP sẽ đặc biệt lớn đối với Trung Quốc, Nhật và Hàn Quốc. RCEP cũng sẽ thúc đẩy các nỗ lực của 3 quốc gia đó để đạt được FTA 3 bên của riêng họ.

Theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới thực hiện năm 2018, việc thực thi RCEP có thể giúp GDP tăng thêm 0,4% đến năm 2030 nếu xét lợi ích trực tiếp. Ảnh: Lê Hoàng Vũ.

Theo Viện Tài chính Quốc tế, một hiệp hội ngành tài chính có trụ sở tại Washington, trong nửa đầu năm nay, ASEAN đã vượt qua Liên minh châu Âu để trở thành đối tác thương mại lớn nhất của Trung Quốc.

Có thể bạn quan tâm:

► Nếu nền kinh tế Trung Quốc mạnh như vậy, tại sao đồng tiền của họ không mạnh hơn?