Xu hướng "xa Trung, gần Ấn"

Đổ sang Ấn Độ

Khi Washington và Bắc Kinh sa lầy trong cuộc chiến thương mại, các nước phát triển nhất châu Á đang cố gắng giảm sự phụ thuộc của họ vào Trung Quốc và quay sang Ấn Độ.

Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan và Úc tất cả các đồng minh thân cận của Mỹ là những nước cố gắng đa dạng hóa nền kinh tế khỏi sự phụ thuộc vào Trung Quốc.

Tăng trưởng GDP của Ấn Độ qua các năm. Nguồn: Statista Đất nước đông dân thứ 2 thế giới có GDP  2,5 nghìn tỉ USD, đứng thứ 6 thế giới về quy mô GDP.

Nhiều nước châu Á sản xuất hàng hóa được lắp ráp tại Trung Quốc trước khi được xuất khẩu, làm cho dây chuyền sản xuất của toàn khu vực dễ bị tổn thương bởi căng thẳng thương mại Mỹ-Trung.

Việc tăng cường thương mại trong khu vực châu Á được xem là biện pháp bảo vệ tốt nhất trong khu vực và thúc đẩy Nhật, Hàn Quốc và Úc chú ý hơn đến các nước láng giềng - đặc biệt là Ấn Độ. Theo lời Termsak Chalermpalanupap, Trưởng bộ phận nghiên cứu tại ISEAS-Yusof Ishak Insitute, một cơ quan tư vấn tại Singapore.

Chiến tranh thương mại có nghĩa là các nước châu Á "không thể tiếp tục với phương pháp truyền thống của họ", ông Harsh Pant, một đồng sáng lập tại công ty tư vấn Ấn Độ, Observer Research Foundation cho biết. "Họ cần các diễn viên khác như Ấn Độ, vốn đã chứng minh là một đối tác kinh tế và an ninh có trách nhiệm".

Đối tác chủ chốt

Chính phủ Úc đã công bố một "Chiến lược kinh tế Ấn Độ đầy tham vọng" vào tháng 7. Đến năm 2035, Úc hy vọng sẽ biến Ấn Độ trở thành một trong ba thị trường xuất khẩu hàng đầu và là điểm đến lớn thứ ba của châu Á về đầu tư ra nước ngoài.

Cuối năm ngoái, Tổng thống Hàn Quốc Moon Jae-in đã giới thiệu một kế hoạch chi tiết được gọi là "Chính sách phía Nam", tập trung vào việc tăng cường quan hệ với Đông Nam Á.

Ấn Độ, mặc dù không phải là một phần địa lý của khu vực Đông Nam Á, sẽ là "đối tác chính để hợp tác" của Seoul trên mặt trận đó, ông Moon nói trong chuyến thăm New Delhi hồi tháng 7.

Thủ tướng Nhật Shinzo Abe, người sẽ đến thăm New Delhi vào tuần tới, đã cam kết biến Ấn Độ thành trụ cột của kế hoạch Ấn Độ-Thái Bình Dương, thúc đẩy đầu tư và phát triển cơ sở hạ tầng ở các thị trường mới nổi châu Á và châu Phi. Nó được công bố lần đầu tiên vào năm 2016, trước khi Tổng thống Mỹ Donald Trump bắt đầu sử dụng thuật ngữ này.

Các công ty Đài Loan như Foxconn, nhà sản xuất hợp đồng lớn nhất thế giới, đã đầu tư vào Ấn Độ như một phần của Chính sách mới về phía Nam của Nhà lãnh đạo Thái Anh Văn, được công bố vào năm 2016.

Nhưng Ấn Độ có thể tận dụng điều này?

Từ quan điểm chính trị, "việc các ngôi sao châu Á muốn tăng đầu tư vào đất nướccó thể giúp tăng tốc tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ", Dhruva Jaishankar, đồng sáng lập chính sách đối ngoại tại Brookings Ấn Độ, đã viết trong một lưu ý trong tháng này.

Công nhân sản xuất xe hơi của Ấn Độ. Ảnh: Livemint

Việc Bắc Kinh sử dụng sức mạnh kinh tế cho các mục đích chính trị có thể là một yếu tố thúc đẩy các nước hướng tới Ấn Độ. Jaishankar đã chỉ ra việc Bắc Kinh đình chỉ xuất khẩu kim loại đất hiếm sang Nhật trong bối cảnh tranh chấp lãnh thổ vào năm 2010 và gần đây hơn, sự trừng phạt của Trung Quốc đối với các công ty Hàn Quốc vì việc triển khai hệ thống phòng thủ tên lửa (Thaad).

Việc New Delhi có thể được hưởng lợi từ tất cả các xu hướng này còn là dấu hỏi Một mặt, sự tăng trưởng kinh tế của Ấn Độ và ngoại giao năng động của Thủ tướng Narendra Modi khiến đất nước trở thành đối tác lý tưởng cho các nước châu Á.

Dù vậy, Ấn Độ sẽ cần phải tăng cường sự tham gia kinh tế và an ninh của mình với các nước khác trong khu vực, vì Trung Quốc đang vượt lên khá xa trên cả hai mặt trận, Pant cảnh báo.

"Trên hết, trong bối cảnh thương mại kém chất lượng của đất nước Nam Á và tự do hóa kinh tế không đồng đều vẫn là một rào cản, khả năng Ấn Độ tận dụng những cơ hội này vẫn còn rất mỏng manh", Jaishankar cho biết.

Nguồn CNBC