Chủ Nhật | 24/11/2013 06:08

WTO tiến tới 3 thỏa thuận đầu tiên, chấm dứt 12 năm bế tắc sau vòng đàm phán Doha

Ba văn bản thỏa thuận được kì vọng sẽ được sớm được thảo luận và thông qua liên quan đến thuận lợi hóa thương mại, nông nghiệp và phát triển của WTO.
Sau hơn 12 năm bế tắc, Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO)sắp đạt được sự kí kết về một thỏa thuận nhằm tạo thuận lợi cho trao đổi thương mại và hai văn bản khác: một trên lĩnh vực nông nghiệp, thỏa thuận còn lại liên quan đến sự phát triển của tổ chức WTO, cũng như việc đảm bảo sự phát triển công bằng giữa các thành viên.

Vào thứ hai tới 25/11/2013, Tổng Giám đốc WTO, ông Roberto Azevedo sẽ trình bày văn bản đầu tiên lên Đại Hội đồng - cơ quan cao nhất của WTO, nơi có đại diện của toàn bộ 159 thành viên. Đây sẽ là dịp để làm rõ những điểm cụ thể về tình trạng của các văn bản sẽ được đem ra thảo luận. Có khả năng quá trình này sẽ diễn ra từ thứ 2 tới cho đến Hội nghị Bộ trưởng lần thứ 9 của WTO, dự kiến sẽ được tổ chức tại Bali (Indonesia) trong khoảng thời gian từ 3-6/12/2013.

Mặc dù tất cả những thảo luận trên vẫn chưa bắt đầu nhưng một làn gió lạc quan đang thổi lên tại Geneva, nơi mà khả năng hình thành một thỏa thuận mới về thương mại toàn cầu cũng đồng thời gợi nhắc về thời điểm khai mạc vòng đàm phán Doha đã diễn ra cách nay 12 năm.

Bước tiến trong lĩnh vực nông nghiệp

Vấn đề nông nghiệp trở nên đặc biệt phức tạp đối với các quốc gia tại châu Âu, khi việc cấm trợ cấp xuất khẩu cho các sản phẩm nông nghiệp đã từng là chủ đề gây tranh cãi giữa Liên minh châu Âu (EU) với các quốc gia khác như Brazil, Ấn Độ và Argentina. Vấn còn nhiều tranh cãi xung quanh vấn đề này, nhưng dường như đó không còn là vấn đề không thể hòa giải.

WTO có thể thống qua tại Bali một tuyên bố chính sách đơn giản, khẳng định sự cần thiết phải tiến dần về việc loại bỏ trợ cấp nông nghiệp, nếu không sẽ tiếp tục tình trạng đóng băng hiện nay.

Vào thứ hai tới (25/11/2013), Tổng Giám đốc WTO, ông Roberto Azevedo sẽ trình bày văn bản đầu tiên lên Đại Hội đồng WTO.
Vào thứ hai tới (25/11/2013), Tổng Giám đốc WTO, ông Roberto Azevedo sẽ trình bày văn bản đầu tiên lên Đại Hội đồng WTO (Ảnh: AP).

Sự tiến bộ trong các cuộc đàm phán về nông nghiệp đạt được vào tối thứ 5, ngày 22/11 vừa qua. Ấn Độ sẽ chấp nhận chấm dứt sự đóng thương mại nông nghiệp, đã từng được duy trì thống qua kế hoạch xây dựng kho dự trữ lương thực và lệnh cấm xuất khẩu nhiều sản phẩm nông sản. Chính điều này đã giúp các nhà đàm phán tiếp tục thảo luận trong bầu không khí tích cực hơn về thỏa thuận nhằm thuận lợi hóa thương mại.
Thuận lợi hóa lĩnh vực hải quan

Nếu được thông qua, đây sẽ là văn bản thành công nhất, dù sẽ không làm nên một cuộc cách mạng trong thương mại quốc tế, nhưng lại góp phần tăng cường hợp tác hải quan, hợp lý hóa các hoạt động điều khiển, tạo điều kiện thuận lợi cho quá trình thống quan cho khu vực biên giới. Thỏa thuận mới hứa hẹn, số giấy tờ hành chính sẽ giảm bớt, hoặc thậm chí có sự ưu tiên đối với hàng hóa dễ hư hỏng khi thông quan.

Theo Bộ trưởng Ngoại thương Pháp, Nicole Bricq, những bước nhỏ trên tạo thuận lợi cho tất cả và có thể làm giảm một nửa chi phí của hoạt động logictics trong thương mại quốc tế. Bà Nicole Bricq khẳng định: "Một doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể giảm 10% những chi phí như vậy".

Tuy nhiên, các cuộc thảo luận sẽ phải đối mặt với một thực tế là tổng nguồn thu từ hải quan vẫn còn chiếm hơn 50% thu ngân sách tại một số quốc gia.

Dự thảo thứ ba và cũng là cuối cùng liên quan đến sự phát triển, bao gồm sự gia nhập của các nước vào WTO, việc loại bỏ thuế quan đối với tất cả các sản phẩm có xuất xứ từ các nước kém phát triển nhất, ngoại trừ vũ khí, một số hàng viện trợ thương mại hoặc các hàng hóa nhạy cảm, chẳng hạn như mặt hàng bông.

WTO - Bảo hiểm chống lại chủ nghĩa bảo hộ

Với thất bại lặp đi lặp lại của các cuộc họp Hội nghị Bộ trưởng WTO kể từ khi bắt đầu vòng đàm phán Doha năm 2001, thì sự thành công tại Bali sẽ là một chiến thắng cho tân Tổng Giám đốc của WTO, cho chủ nghĩa đa phương đang suy yếu.

Bộ trưởng Ngoại thương Pháp nhấn mạnh: "Đây là hệ thống duy nhất cho phép tất cả các nước tham gia vào xây dựng các quy tắc thương mại và và tôn trọng thực hiện chúng, bất kể nước lớn hay nhỏ, bất kể tầm ảnh hưởng như thế nào".

Bà Nicole Bricq còn nhấn mạnh trong cuộc trả lời phỏng vấn tờ Le Monde rằng: "WTO đang hoạt động như một sự bảo hiểm nhằm chống lại chủ nghĩa bảo hộ, điều rất quan trọng trong bối cảnh kinh tế hiện nay".

Nguồn Le Monde & WTO/Dân Việt


Sự kiện