Việt Nam, Đài Loan tăng thị phần xuất khẩu sang Mỹ, vượt mặt Trung Quốc

Một báo cáo gần đây cho thấy trong năm 2022, Trung Quốc đã mất thêm thị phần xuất khẩu sang Mỹ vào tay các nền kinh tế khác cùng trong nhóm 14 quốc gia và vùng lãnh thổ có chi phí thấp (LCC) tại châu Á, khi các công ty tiếp tục chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới.

Vào năm 2022, Trung Quốc đại lục và Hồng Kông chiếm tổng cộng 50,7% tổng kim ngạch xuất khẩu hàng hóa vào Mỹ của 14 LCC châu Á. Tỉ lệ này giảm so với mức 53,5% của năm 2021 và tiếp nối xu hướng giảm ghi nhận từ năm 2013, theo báo cáo Reshoring Index hàng năm của công ty tư vấn quản lý Kearney.

14 LCC châu Á bao gồm Trung Quốc đại lục, Hồng Kông, Đài Loan, Ấn Độ, Việt Nam, Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Philippines, Singapore, Campuchia, Pakistan, Bangladesh và Sri Lanka.

Theo báo cáo, thị phần của Trung Quốc tiếp tục giảm mặc kim ngạch xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ từ 14 LCC châu Á đã tăng 11% vào năm 2022 lên hơn 1 nghìn tỉ USD. Thị phần của Trung Quốc và Hồng Kông chủ yếu rơi vào tay Việt Nam, Ấn Độ, Đài Loan và Thái Lan.

Báo cáo của Kearney cho biết đã có sự dịch chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc đại lục và Hồng Kông khi nhiều doanh nghiệp điều chỉnh chuỗi cung ứng nhằm giảm phụ thuộc vào Trung Quốc do quan ngại về các vấn đề như sở hữu trí tuệ, thuế quan, căng thẳng địa chính trị và sức chống chịu của chuỗi cung ứng.

Báo cáo cũng đề cập rằng các công ty điện tử tiêu dùng như Apple và Samsung Electronics đã chuyển hoạt động sản xuất ra khỏi Trung Quốc đại lục và Hồng Kông, đồng thời mở rộng sang Việt Nam và gần đây nhất là Ấn Độ để đa dạng hóa chuỗi cung ứng của họ. Để thu hút các động thái này, chính phủ của các LCC châu Á cũng đã tập trung vào việc xây dựng cơ sở hạ tầng và đưa ra các biện pháp khuyến khích để tạo ra hệ sinh thái ngành của riêng họ.

Trong số 200 nhà cung cấp hàng đầu của Apple, số lượng công ty thành lập nhà máy tại Việt Nam đã tăng từ 17 vào năm 2018 lên 23 vào năm 2020, bao gồm 7 công ty Trung Quốc đại lục, theo báo cáo tháng 5 của Everbright Securities.

Theo báo cáo, xu hướng tương tự cũng được ghi nhận trong ngành dệt may, với báo cáo nêu rõ rằng chi phí lao động ngày càng tăng, tắc nghẽn chuỗi cung ứng và các mối quan tâm xã hội đã đẩy nhanh quá trình dịch chuyển của ngành ra khỏi Trung Quốc đại lục và Hồng Kông để đến các LCC châu Á khác.

Xu hướng dịch chuyển này đã tạo lợi thế cho các quốc gia ít công nghiệp hóa hơn như Campuchia. Năm 2022, các nhà chức trách Campuchia công bố kế hoạch phát triển ngành công nghiệp ô tô và điện tử với khoản đầu tư hơn 2 tỉ USD trong vòng 3 năm tới.

Báo cáo cho biết từ năm 2018 đến năm 2022, xuất khẩu hàng điện tử của Campuchia sang Mỹ đã tăng trưởng với tốc độ kép hàng năm là 128%, mặc dù xuất phát điểm tương đối thấp, bên cạnh đó quốc gia này cùng với Thái Lan, Việt Nam và Ấn Độ là một trong những những người hưởng lợi sớm từ việc chuyển sản xuất chất bán dẫn ra khỏi Trung Quốc đại lục và Hồng Kông.

Theo báo cáo, một số công ty - đặc biệt là những công ty muốn tiết kiệm chi phí hậu cần và vận tải - đang đa dạng hóa địa điểm sản xuất từ châu Á sang Mexico và Mỹ. 

Báo cáo của Kearney cũng cho biết, việc đưa hoạt động sản xuất trở lại Mỹ ngày càng trở nên quan trọng đối với các doanh nghiệp, có đến 80% doanh nghiệp được khảo sát trong hầu hết các ngành công nghiệp cho biết họ có kế hoạch chuyển ít nhất một phần hoạt động sản xuất của mình trở lại xứ cờ hoa trong vòng 3 năm tới.

Tuy nhiên, các công ty hóa chất có thể gặp khó khăn khi đưa hoạt động sản xuất trở lại bầu trời Tây do những lo ngại về môi trường và chi phí. Ngành công nghiệp hóa chất cơ bản, vốn chứng kiến ​​sự dịch chuyển ra khỏi Trung Quốc đại lục và Hồng Kông trong đại dịch COVID-19, có thể ngày càng trở nên phụ thuộc vào quốc gia châu Á này một lần nữa.

Có thể bạn quan tâm: 

Các lô hàng nhiên liệu Nga vẫn "trơ trơ" trước lệnh trừng phạt

Nguồn Nikkei Asia