Việc chuyển giao quyền lực ở Điện Capitol làm "tổn thương" niềm tự hào của người Mỹ

Theo The Economist, 4 năm trước, bất kỳ chuyên gia nào dự đoán rằng bang Georgia của Đảng Cộng hòa sẽ cử 2 thượng nghị sĩ Đảng Dân chủ tới Washington vào năm 2020 sẽ bị bác bỏ như một kẻ quay lưng. 

Tuy nhiên, đó là kết quả của hai cuộc bầu cử bất thường diễn ra vào ngày 5.1, có thể đặt ra một mô hình mới để giành chiến thắng trong các chiến dịch của đảng Dân chủ ở miền Nam vốn thường hiếu khách.

Tuyên bố gian lận của Donald Trump có thể đã làm suy yếu cơ hội của Đảng Cộng hòa. Ảnh: The Economist.

Các cuộc tranh cử cũng là cuộc đua vào Thượng viện tốn kém nhất từ ​​trước đến nay, với hơn 500 triệu USD để chi cho một lượng lớn quảng cáo. Bởi vì điều đó sẽ quyết định quyền kiểm soát Thượng viện trong 2 năm tới.

Ngày nay, Washington đã trải qua điều tồi tệ nhất là một cuộc nổi dậy. Ngay sau khi phiên họp chung bắt đầu, hàng trăm người ủng hộ Tổng thống Donald Trump đã xông vào tòa nhà Capitol, phá bỏ hàng rào, áp đảo cảnh sát và buộc họ phải sơ tán nhân viên khỏi các tòa nhà văn phòng. 

Tình trạng lộn xộn không giống bất kỳ nơi nào trong ký ức của người Mỹ. Ảnh: The Economist.

Đảng Dân chủ đã đảm bảo được bộ 3 gồm Hạ viện, Thượng viện và Nhà Trắng của Washington cần thiết để thông qua luật. Đối với tổng thống sắp tới Joe Biden, điều này có nghĩa là một cơ hội để chuyển đổi ít nhất một số chương trình nghị sự đầy tham vọng của ông thành hiện thực. 

Đối với tổng thống sắp mãn nhiệm Donald Trump, điều đó có nghĩa là một lời quở trách đáng kinh ngạc, ngay cả khi đảng của ông tự ràng buộc mình gần hơn với những âm mưu thất thường để lật ngược cuộc bầu cử mà ông đã thua.

Mặc dù sự phân chia quốc gia của các cuộc bầu cử có thể chiếm hầu hết các tiêu đề, các cuộc tranh cử cũng phản ánh những nét riêng của Georgia. Tiểu bang này là nơi duy nhất trong việc yêu cầu đối đầu trực tiếp nếu không có ứng cử viên nào chỉ huy đa số trong cuộc tổng tuyển cử. 

Trong cuộc bầu cử tổng thống, chiến thắng sít sao của ông Biden có lẽ dựa nhiều hơn vào cuộc nổi dậy của người da trắng ở vùng ngoại ô hơn là sự gia tăng mạnh mẽ trong cuộc bỏ phiếu của người da màu. Mặc dù số lượng cử tri da màu đăng ký ngày càng tăng, nhưng sau nhiều năm nỗ lực của các nhóm cơ sở, tỉ lệ cử tri da màu thực sự đã giảm từ năm 2016 đến năm 2020.

Kết cục không còn nghi ngờ gì nữa, đa số Hạ viện và Thượng viện đều công nhận chiến thắng của Joe Biden và những phản đối là hoàn toàn không có căn cứ. Nhưng nhiều đảng viên Cộng hòa đã sẵn sàng thể hiện sự trung thành với một tổng thống bị đánh bại hoàn toàn để kéo dài quá trình chuyển giao quyền lực. Những gì cuối cùng đã xảy ra còn tồi tệ hơn nhiều.

Liệu sự thất vọng về những cuộc bỏ chạy có khiến Đảng Cộng hòa rời bỏ ông Trump hay không vẫn chưa rõ ràng. Nhiều người nghĩ rằng thất bại vào tháng 11 sẽ phá vỡ sự nắm giữ của ông Trump đối với đảng Cộng hòa. 

Sau khi tuyên bố gian lận được cho là không thành công trước tòa, ông Trump giờ đã quay sang thúc giục Quốc hội không thừa nhận kết quả ở các bang mà ông đã thua. Các nghị sĩ cũng bày tỏ sự ủng hộ đối với việc đảng Cộng hòa từ chối chứng nhận kết quả bầu cử tổng thống.

Hàng nghìn người ủng hộ ông Trump đã đổ về thủ đô Washington để ủng hộ các tuyên bố của ông. Một số người trong số họ đã xông vào Điện Capitol, trì hoãn việc chứng nhận chiến thắng của ông Biden.

Những nỗ lực của cả đám đông và các đồng minh trong Quốc hội của ông Trump nhằm lật ngược kết quả cuộc bầu cử vào tháng 11 sẽ thất bại, nhưng nó vẫn làm lung lay chính trường Mỹ và vị thế của đất nước này trên thế giới. 

Niềm tự hào mà người Mỹ đã cảm nhận đúng về khả năng phục hồi của các thể chế của họ, bao gồm cả việc chuyển giao quyền lực tổng thống một cách hòa bình, đã giảm bớt. Câu hỏi bây giờ là liệu cảnh tượng chói tai kia có khiến việc ra đi của ông Trump dễ dàng hơn đối với các đảng viên Cộng hòa hay không. 

Những điều mà ông Trump khiến Đảng Cộng hòa rơi vào tình thế khó xử. Khó có thể biết được liệu ông Trump có hạ thấp cử tri Đảng Cộng hòa đến mức phá hoại một chiến thắng mong đợi cho đảng của ông ấy hay không trong một cuộc đua đang cận kề. 

Khi ông Trump nhậm chức cách đây 4 năm, đảng Cộng hòa kiểm soát Nhà Trắng và cả 2 viện của Quốc hội; khi ông ấy ra đi, đảng Dân chủ sẽ nắm giữ cả 3. Lần cuối cùng điều đó xảy ra là năm 1892.

Tuy nhiên, đối với ông Biden, giải thưởng là vô cùng lớn. Với việc Thượng viện có hiệu lực dưới sự kiểm soát của đảng Dân chủ, ông Biden sẽ có thời gian dễ dàng và nhanh chóng hơn nhiều trong việc xác nhận các đề cử của mình cho nội các và các tòa án liên bang. Nhưng Thượng viện sẽ nhanh chóng tiếp thu luật do Hạ viện do đảng Dân chủ kiểm soát, thay vì để nó diễn ra chậm chạp. 

Có thể bạn quan tâm:

► Những thế lực "hùng mạnh" sẽ ảnh hưởng đến thế giới vào năm 2025