Vì sao các tỉ phú Mỹ không có tên trong hồ sơ Pandora?

"Hồ sơ Pandora" là tên gọi chung của 11,9 triệu tập tài liệu rò rỉ từ 14 tổ chức ngân hàng và công ty dịch vụ tài chính, được những khách hàng giàu có, quyền lực thuê để tạo lập các tài sản và quỹ tín thác ở những thiên đường thuế như Panama, Dubai, Monaco, Thụy Sĩ hay quần đảo Cayman.

Theo The Guardian, tập hợp tài liệu khổng lồ này chứa đựng những bí mật về các giao dịch và tài sản của 35 lãnh đạo thế giới (bao gồm cả những người đương nhiệm và đã về hưu) và hơn 300 quan chức, từ các bộ trưởng chính phủ, thẩm phán đến các thị trưởng, tướng lĩnh quân đội ở hơn 90 quốc gia.

Hồ sơ Pandora cũng liệt kê 130 tỉ phú được cho là chủ sở hữu các tài khoản nhưng không bao gồm bất kỳ cá nhân giàu có nhất nào của Mỹ. Các nhà phân tích tài chính suy đoán những người giàu có ở Mỹ - như Jeff Bezos, Warren Buffet, Elon Musk và Bill Gates - có ít động lực hơn để sử dụng các “thiên đường thuế” ở nước ngoài do mức thuế ở trong nước họ phải trả thấp tới mức họ không cần tới các "thiên đường thuế" ở nước ngoài.

Từ trái sang, nhà đồng sáng lập Microsoft - Bill Gates; tỉ phú đầu tư Warren Buffet, nhà sáng lập Amazon, Jeff Bezos. Ảnh: TL.

Theo một cuộc điều tra được tổ chức truyền thông phi lợi nhuận ProPublica công bố hồi tháng 6, khoảng 25 người giàu nhất nước Mỹ, trong đó có các tỉ phú Bezos, Buffett và Musk chỉ phải trả "mức thuế thực sự" là 3,4% trong giai đoạn 2014-2018. Ông Bezos được cho là đã đóng thuế 0,98%, trong khi con số này của ông Buffet và ông Musk lần lượt là 0,1% và 3,27%.

Mức thuế thực tỉ phú Bill Gates nộp không rõ, song ông từng thừa nhận hồi 2018 rằng mình cần phải đóng thuế nhiều hơn.

Các chuyên gia tài chính còn đưa ra giả thuyết nữa về việc các tỉ phú Mỹ không xuất hiện trong Hồ sơ Pandora cũng có thể do họ sử dụng các thiên đường thuế khác, vốn không được nêu trong hồ sơ này. Hồ sơ Pandora chỉ bao gồm các tài liệu của 14 hãng dịch vụ tài chính offshore đang hoạt động ở Thụy Sĩ, Singapore, đảo Cyprus, Belize, quần đảo Virgin...

Các chuyên gia nhận định vụ rò rỉ Hồ sơ Pandora sẽ gây lo ngại khi việc che giấu tài sản có thể làm trầm trọng thêm chênh lệch giàu nghèo và các loại tội phạm như buôn bán ma túy, tấn công mã độc tống tiền và buôn bán vũ khí.

Việc sở hữu tài sản bí mật ở nước ngoài không phải bất hợp pháp, nhưng sử dụng mạng lưới phức tạp gồm các công ty bí mật để chuyển tiền và tài sản được coi là phương thức "rửa tiền" hoàn hảo. Nhiều chính trị gia từng bị lộ chuyện trốn thuế hoặc che giấu tài sản, đặc biệt sau các vụ rò rỉ gây chấn động trước đó, như Hồ sơ Panama năm 2016.

Những người nổi tiếng được gọi tên trong Hồ sơ Pandora. Ảnh: Reuters.

Hồ sơ Pandora với ước tính 2,94 terabyte dữ liệu, là vụ rò rỉ "khủng" nhất trong những năm gần đây, lớn hơn nhiều so với Hồ sơ Panama năm 2016 và Hồ sơ Paradise năm 2017.

Hiệp hội các nhà báo điều tra quốc tế (ICIJ) đã tiến hành phân tích và xác minh tính chân thực của Hồ sơ Pandora, với sự tham gia của 600 nhà báo. Đợt công bố thông tin đầu tiên bắt đầu ngày 3/10, do một số hãng thông tấn "được lựa chọn" thực hiện.

Ngoài một số nguyên thủ, cựu nguyên thủ và chính khách, hồ sơ Pandora cũng nhắc tới một số nhân vật nổi tiếng thế giới như ngôi sao nhạc pop Shakira và cựu siêu sao bóng cricket Sachin Tendulkar của Ấn Độ. Các luật sư của cả hai nhấn mạnh, những tài sản do họ nắm giữ ở nước ngoài là hợp pháp và đã được khai báo với cơ quan thuế.

Có thể bạn quan tâm:

Ông Trump rớt khỏi danh sách 400 người giàu nhất nước Mỹ sau 25 năm