Trung Quốc đối diện khủng hoảng thất nghiệp ở người trẻ

Khi cô Zheng Jin bị một trong những công ty phát triển bất động sản lớn nhất Trung Quốc cho nghỉ việc vào tháng 2, một phần trong cô đã cảm thấy nhẹ nhõm khi thoát khỏi ngành công nghiệp đang sa sút. Ba tháng sau, sau khi nộp 400 đơn xin việc mà không gặp may, cô ấy đã rất hoảng sợ.

“Tôi không thể nhìn thấy ánh sáng cuối con đường.” cô gái 26 tuổi, người đã phỏng vấn cả chục lần mà không có bất kỳ lời đề nghị đi làm nào, nói. Cô đã từng làm việc với tư cách là nhà nghiên cứu thị trường ở Nam Kinh và bị cho thôi việc do công ty cắt giảm 30% nhân viên, sau khi chính phủ áp đặt các quy định tài chính chặt chẽ hơn trong ngành bất động sản, khiến lĩnh vực này rơi vào khủng hoảng. Cô nói: “Cảm giác như cuộc sống này không hề có hi vọng. Tôi không biết mình có thể chịu đựng thêm bao lâu nữa."

Cô Zheng hiện phải cạnh tranh với hàng chục triệu người trong độ tuổi hai mươi khác, những người đang vật lộn để tìm việc làm, khi đại dịch và các lệnh giãn cách của chính phủ làm thui chột tham vọng nghề nghiệp của họ. Vào tháng 4, tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên từ 16 đến 24 tuổi ở Trung Quốc, một nhóm bao gồm cả sinh viên mới tốt nghiệp đại học, đã tăng lên mức kỷ lục 18,2%. Con số này cao gấp ba lần tỉ lệ thất nghiệp thành thị trên toàn quốc và hơn 7,9% so với cùng nhóm ở Mỹ.

Làn sóng bùng phát Omicron và tình hình gần đây ở Thượng Hải đã buộc các công ty phải cắt giảm nhân viên hoặc giảm lương nếu họ đủ may mắn trụ lại. Hàng triệu người như cô Zheng, những người đã bị sa thải khỏi các công ty internet, công ty edutech và kinh doanh bất động sản, vẫn đang cố gắng tìm việc mới. Sắp tới, trong năm 2022, thêm 10,76 triệu sinh viên đại học sẽ tốt nghiệp và tràn vào thị trường lao động.

Một trong số đó là cô Xie Huiyu, 25 tuổi, đang học thạc sĩ toán học ở Anh, đến Thượng Hải vào tháng 11 năm 2021 để thực tập cho một công ty internet. Cô được hứa ký hợp đồng toàn thời gian sau khi tốt nghiệp vào mùa hè, nhưng vào cuối tháng 3, khi hàng triệu cư dân thành phố buộc phải nhốt mình trong nhà, công ty đột ngột kết thúc kỳ thực tập của cô và thu hồi lời đề nghị. Cũng có khoảng 40 sinh viên sắp tốt nghiệp ở Thượng Hải, nói rằng công việc kinh doanh đang gặp khó khăn lớn vì sự bùng phát của COVID. Kể từ đó, cô Xie sống dựa vào sự hỗ trợ tài chính của gia đình ở quê nhà và thức ăn do chủ nhà cho.

“Đó là một quá trình vất vả,” cô Xie nói về quá trình tìm việc của mình. “Đôi khi tôi tự hỏi học hành nhiều có được lợi ích gì đâu.”

Bà Jacqueline Rong, chuyên gia kinh tế về Trung Quốc tại BNP Paribas SA, cho biết chưa chắc tỉ lệ thất nghiệp này đã là đỉnh điểm. Nó có thể cao tới 6,5% trong những tháng tới. Tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên có thể tăng vọt lên gần 20% vào mùa hè, khi sinh viên tốt nghiệp tham gia thị trường lao động.

Tỉ lệ thất nghiệp của thanh niên.

Ngay cả những người đi đầu trong lĩnh vực công nghệ cũng đang cắt giảm nhân sự. JD.com, nhà điều hành thương mại điện tử lớn thứ hai của Trung Quốc, đã sa thải khoảng 10-15% nhân sự tại bộ phận mua hàng cộng đồng từ đầu năm đến nay. Còn hãng gọi xe khổng lồ Didi Global cũng có kế hoạch sa thải tới 20% nhân sự. Tháng trước, Tencent báo cáo tăng trưởng doanh thu thấp nhất kể từ khi niêm yết cổ phiếu năm 2004 và dự kiến đóng cửa nhiều bộ phận thuộc kênh thể thao của mình.

Sự hỗ trợ của Bắc Kinh đối với thị trường lao động chủ yếu nhắm vào các doanh nghiệp, nhưng hỗ trợ cho những người không có việc làm còn hạn chế. Chính phủ đã cung cấp các biện pháp khuyến khích cho các công ty như giảm thuế, hoàn lại tiền bảo hiểm thất nghiệp đã đóng trước đây, đình chỉ đóng góp của người sử dụng lao động cho các kế hoạch an sinh xã hội và cung cấp trợ cấp tiền mặt cho các công ty để đào tạo nhân viên.

Sinh viên tốt nghiệp tại Đại học Nhân dân Trung Quốc ở Bắc Kinh vào mùa hè năm 2021. Ảnh: Zuma Press.

Một số tỉnh đã công bố các biện pháp giúp đỡ sinh viên tốt nghiệp đại học. Như tăng tuyển dụng của chính phủ lên 10% trong năm nay và cung cấp 20.000 việc làm. Hay đặt mục tiêu đảm bảo hơn 70% sinh viên tốt nghiệp năm nay có việc làm vào cuối tháng 7, hứa hẹn cung cấp 68.000 việc làm tại các tổ chức phi lợi nhuận của nhà nước...

Đối với nhiều người tìm việc trẻ, sự lôi kéo của việc từ bỏ hoàn toàn thị trường lao động và tham gia cùng những người khác trong phong trào “nằm im” đang trở nên mạnh mẽ hơn. Áp lực cạnh tranh việc làm với hàng triệu người khác đang trở nên quá lớn đối với họ.

Có thể bạn quan tâm: 

Các Ngân hàng Trung ương thực hiện 60 lần tăng lãi suất chỉ trong 3 tháng

Nguồn Bloomberg