WSJ

 
Mạnh Đức Thứ Bảy | 10/11/2018 13:15

Trung Quốc có hơn 50 triệu căn nhà bỏ trống

Bong bóng bất động sản để lại hàng chục triệu căn hộ và nhà ở bị bỏ trống khắp Đại lục.

Nhà là để đầu cơ

Nghiên cứu sắp được công bố sẽ cho thấy khoảng 22% cổ phiếu nhà ở đô thị của Trung Quốc là không còn trống, theo Giáo sư Gan Li, người điều hành nghiên cứu chính trên toàn quốc. Điều đó cho biết thêm đến hơn 50 triệu ngôi nhà trống, ông nói.

Trung Quoc co hon 50 trieu can nha bo trong
Tỷ lệ nhà trống tại một số nền kinh tế lớn trên thế giới.

Kịch bản ác mộng đối với các nhà hoạch định chính sách là chủ sở hữu nhà ở trống vội vàng bán nếu các vết nứt bắt đầu xuất hiện trên thị trường bất động sản, khiến giá cả giảm xuống. Dữ liệu mới nhất, từ một cuộc khảo sát vào năm 2017, cũng cho thấy những nỗ lực của Bắc Kinh nhằm hạn chế đầu cơ bất động sản - được các nhà lãnh đạo coi là mối đe dọa chính đối với sự ổn định tài chính và xã hội – vẫn chưa chứng minh hiệu quả.

"Không có quốc gia nào khác có tỷ lệ nhà trống cao như vậy", Gan, một giảng viên tại Đại học Tài chính và Kinh tế Tây Nam Thành Đô cho biết. “Nếu có bất kỳ vết nứt nào xuất hiện trên thị trường bất động sản, những ngôi nhà trống này sẽ tràn ra thị trường như một trận lụt”.

Một giải pháp mà chính phủ có thể sử dụng là đánh thuế tài sản hoặc thuế bỏ trống để cố gắng khắc phục vấn đề, nhưng cả 2 đều không phải là tối ưu và một số nhà nghiên cứu xác định thế nào là một căn nhà trống là rất khó.

Hàng ngàn nhà nghiên cứu đã tới 363 thị trấn trong năm ngoái như một phần của Khảo sát Tài chính Gia đình Trung Quốc, dự án do Gan điều hành tại trường đại học. Tỉ lệ trống, trong đó loại trừ nhà chưa được bán bởi các nhà phát triển, đã không thay đổi nhiều lắm so với con số 22,4% của năm 2013, ông nói với Bloomberg.

Nghiên cứu năm 2013 cho thấy 49 triệu ngôi nhà bỏ trống, và Gan nói rằng bây giờ “chắc chắn hơn 50 triệu đơn vị.”

Tình trạng đầu cơ nhà ở đã làm cho các nhà lãnh đạo Trung Quốc phải lo lắng nhiều năm, vì một số thành phố và tỉnh đã thắt chặt các hạn chế mua sắm, những tiền lại tràn vào các khu vực khác. Giá tăng vọt cũng có nghĩa là hàng triệu người không thể mua được nhà, làm trầm trọng thêm bất bình đẳng. Vào tháng 10 năm ngoái, ông Tập có một phát biểu nổi tiếng rằng "những ngôi nhà được xây dựng để sinh sống, không phải để đầu cơ."

Trung Quoc co hon 50 trieu can nha bo trong
Tỷ lệ người có căn nhà thứ 3 ở Đại lục tăng nhanh.

Nhà nghỉ mát và nhà của những người di cư tìm việc làm ở nơi khác chiếm một phần trong những ngôi nhà bỏ không, nhưng mua để đầu tư là yếu tố quan trọng khiến cho tỷ lệ trống cao, theo nhận định của Gan. Điều đó vẫn diễn ra bất chấp những nỗ lực ngăn tình trạng đầu cơ nhà.

Hệ quả

Kaiji Chen, người là đồng tác giả của một nghiên cứu có tên “Bong bóng nhà đất ở Trung Quốc” của Ngân hàng Dự trữ Liên bang St. Louis, nhận định rằng tình trạng nhà trống như vậy tạo ra tổn thất kinh tế vì giảm nguồn cung, điều này gây áp lực lên giá và khiến cho những người trẻ không thể mua được nhà.

Một ví dụ về một ngôi nhà trống là một biệt thự ở ngoại ô Thượng Hải mà cha mẹ của Natalie Feng 27 tuổi đã mua cho cô ấy. Dinh thự hai tầng này có thể là nơi thư giãn cuối tuần cho gia đình ba người. Trong thực tế, nó hầu như không có thời gian, và Feng nói rằng việc cho thuê có quá nhiều rắc rối.

Feng cho biết: “Mỗi cuối tuần chúng tôi ở đó, chúng tôi cần phải lái xe mất một giờ và dọn dẹp trong nửa ngày”.

Cô nói đùa rằng đôi khi cô ấy ước cha mẹ mình đã không mua nó cho cô ấy ngay từ đầu. Đó là vì  bây giờ nếu cô mua bất kỳ căn hộ nào khác đều được tính là ngôi nhà thứ hai, có nghĩa là cô ấy sẽ phải trả một khoản tiền lớn hơn.

Nguồn Bloomberg