Trung Quốc bước vào giai đoạn phục hồi nền kinh tế

“Người tiêu dùng vẫn giữ tâm lý thận trọng trong tiêu dùng lẫn đầu tư” là nhận định của ông Kent Wong, Giám đốc Điều hành hãng trang sức lớn nhất Trung Quốc, Chow Tai Fook.

Theo đánh giá của ông Wong, trong bối cảnh thị trường chứng khoán phục hồi chậm chạp làm xói mòn tâm lý nhà đầu tư, các khách hàng có xu hướng chuyển từ kim cương, đá quý sang vàng như một kênh đầu tư an toàn. Song, ông dự đoán niềm tin của người tiêu dùng sẽ trở lại trong 1 hoặc 2 năm tới.

Năm 2024 quan trọng

Giới phân tích cũng đưa ra quan điểm tương tự ông Wong. Hiện tại, các nhà hoạch định chính sách ở Bắc Kinh (Trung Quốc) đang tập trung chuẩn bị cho năm 2024, một năm được xem là quan trọng trong công cuộc khôi phục niềm tin của cả doanh nghiệp và người tiêu dùng vào nền kinh tế, cũng như thoát khỏi mối đe dọa từ bẫy giảm phát và nợ nần.

Nền kinh tế Trung Quốc bước sang năm 2024 trong trạng thái chông chênh, khi cuộc khủng hoảng bất động sản tiếp tục là một rào cản đối với sự phục hồi kinh tế nước này. Bên cạnh đó, xuất khẩu yếu và các nhà đầu tư giữ thái độ thận trọng với thị trường tài chính cũng đang gây ra những lo ngại cho chính phủ Trung Quốc. Trong khi đó, ngân hàng Morgan Stanley cho rằng nền kinh tế Trung Quốc đang chịu áp lực giảm dai dẳng, cũng là đợt giảm phát dài nhất của nước này kể từ cuộc khủng hoảng tài chính châu Á năm 1997-1998.

“Đây là một năm quan trọng đối với nền kinh tế Trung Quốc. Bởi nếu không cẩn thận, giảm phát sẽ trở thành một vòng lặp đối với quốc gia này”, ông Robin Xing, Nhà kinh tế trưởng tại Morgan Stanley, cho biết.

Ông Xing cũng nhấn mạnh rằng, các công ty bắt đầu cắt giảm nợ, hạn chế chi tiêu cũng như việc tuyển dụng trong năm mới. Đồng thời, thị trường việc làm đang gặp khó khăn, khiến những dự đoán về tiền lương cũng không mấy lạc quan. Theo ông Xing, để vượt qua giai đoạn khó khăn, chính phủ Trung Quốc cần có những biện pháp chính sách hiệu quả.

Bất động sản vẫn là vấn đề lớn

Mặc dù nền kinh tế vẫn mạnh hơn so với các nền kinh tế phát triển khác, mục tiêu tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc trong năm 2023 vẫn ở mức thấp nhất trong nhiều thập kỷ qua. Giới phân tích cho rằng, Trung Quốc đã có thể dễ dàng đạt được mục tiêu tăng trưởng sau khi Bắc Kinh dỡ bỏ các biện pháp hà khắc chống COVID-19. Tuy nhiên, chính phủ vẫn phải tăng cường hỗ trợ tài chính, khi đà tăng trưởng bắt đầu có dấu hiệu lung lay vào giữa năm 2023.

Giới phân tích chỉ ra rằng, lĩnh vực bất động sản vẫn là thách thức lớn nhất mà nền kinh tế Trung Quốc phải đối mặt trong năm 2024. Chính phủ nước này đã công bố nhiều sáng kiến, chẳng hạn như việc Ngân hàng Trung ương Trung Quốc (PBOC) đã chuyển 350 tỉ nhân dân tệ (49 tỉ USD) vào các ngân hàng thông qua cơ chế “cho vay bổ sung có cam kết”. Tuy nhiên, ông Chris Beddor, Phó Giám đốc Nghiên cứu Trung Quốc tại Gavekal, cho biết kế hoạch này có thể đủ khả năng tạo nền tảng cho ngành xây dựng đang trầm lắng, nhưng doanh số bán nhà vẫn là một ẩn số lớn.

Trên thực tế vào tháng 12/2023, doanh số bán bất động sản tại 30 thành phố lớn của Trung Quốc chỉ đạt khoảng 60% so với mức trước đại dịch vào năm 2019. Theo đó, ông Beddor nhận định, thị trường sẽ có những tín hiệu tăng trưởng trong năm 2024, nhưng chỉ ở mức ổn định hơn là phục hồi.

Những thách thức khác

Bên cạnh lĩnh vực bất động sản, các nhà kinh tế cho rằng cần phải có một gói kích thích quy mô lớn hơn, cùng với các chính sách tích cực hơn từ chính phủ Trung Quốc để phục hồi nền kinh tế.

Trong giai đoạn giảm phát, giá cả và tiền lương giảm đi, nhưng các khoản nợ không giảm, làm gia tăng áp lực thanh toán các khoản vay. “Giảm phát là một vấn đề đáng lo ngại đối với một quốc gia như Trung Quốc. Tích lũy nợ công của nước này thậm chí còn nhanh hơn cả Nhật”, bà Alicia García-Herrero, Nhà kinh tế trưởng khu vực châu Á - Thái Bình Dương tại Natixis, cho biết. 

Một số ý kiến khác cho rằng chính phủ Trung Quốc cần có những gói tài chính tập trung vào thúc đẩy tiêu dùng thay vì đầu tư vào sản xuất. Điều này có thể mang lại lợi ích cho hàng triệu lao động nhập cư tại nước này. Thêm vào đó, hiện tại Trung Quốc không thể dựa vào xuất khẩu như một đầu tàu tăng trưởng để cứu vãn nền kinh tế, bởi nhu cầu toàn cầu đang yếu đi. Thực tế cho thấy các chính sách vay vốn dành cho các nhà sản xuất đã gây ra tình trạng dư thừa công suất và gây bất đồng với các đối tác thương mại như Liên minh châu Âu (EU).

Mặc dù thị trường kỳ vọng việc nới lỏng chính sách và xoa dịu các nhà đầu tư, chính quyền Bắc Kinh vẫn gửi những tín hiệu đi ngược với những dự đoán trước đó. PBOC đã giữ nguyên lãi suất chính sách của cơ chế cho vay trung hạn, dù thị trường dự đoán về một động thái giảm lãi suất. 

Với những dữ liệu trên, các nhà kinh tế r ngại rằng mục tiêu tăng trưởng GDP 5% của Trung Quốc sẽ trở nên khó khăn hơn. Ông Hui Shan, nhà  kinh tế trưởng về thị trường Trung Quốc tại Goldman Sachs, cho biết cần có những nỗ lực nhằm giảm lực cản từ tình trạng dai dẳng của cuộc khủng hoảng bất động sản và thực hiện các biện pháp tài khoá mở rộng hơn cũng như có thể tạo ra được một cuộc chuyển biến tích cực đối với bức tranh ảm đạm của hoạt động sản xuất.

Có thể bạn quan tâm:

Trung Quốc vẫn là thị trường hấp dẫn các công ty đa quốc gia

Nguồn FT