Triều Tiên sẽ tham gia dự án "Vành đai và Con đường" của Trung Quốc?
Cuộc gặp ba ngày của nhà lãnh đạo Triều Tiên Kim Jong Un với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình tại Bắc Kinh trong tuần này có khả năng tập trung vào một loạt các vấn đề bao gồm quan hệ kinh tế, đàm phán hạt nhân và khả năng có cuộc gặp thượng đỉnh thứ hai giữa ông Kim và Tổng thống Mỹ Donald Trump.
Tờ CNBC cho biết rằng có một chủ đề dường như chưa được thảo luận chính thức mặc dù tầm quan trọng của nó đối với tương lai của Triều Tiên: Triển vọng Bình Nhưỡng gia nhập Sáng kiến Vành đai và Con đường.
Triều Tiên đang thèm khát đầu tư nước ngoài, đặc biệt là về cơ sở hạ tầng, vì các lệnh trừng phạt của Mỹ gây tổn hại cho nền kinh tế của nước này. Nhiều người tin rằng đó là một lý do chính nhấn mạnh sự tham gia của Kim với cộng đồng quốc tế trong năm qua hoặc lâu hơn.
Mục tiêu kinh tế của Bình Nhưỡng
Giờ đây, Triều Tiên đã có những bước tiến lớn trong công nghệ hạt nhân, ông Kim có thể tập trung vào mục tiêu chính sách lớn khác của mình là phát triển kinh tế, giới phân tích chính trị nhận định.
Nhưng để làm như vậy, Bình Nhưỡng cần sự giúp đỡ từ các nước láng giềng giàu có. Hiện tại, Triều Tiên đang tìm kiếm hơn 7,7 triệu USD đầu tư, một tờ báo trực tuyến của Hàn Quốc trích dẫn thông tin từ một trang web do Bộ ngoại thương của Triều Tiên điều hành cho hay.
Dự án Vành đai và Con đường (BRI) của Trung Quốc cung cấp câu trả lời hoàn hảo cho những nhu cầu đó. Trung Quốc trong lịch sử là đối tác thương mại lớn nhất của Bình Nhưỡng.
Bình Nhưỡng "rất thích trở thành một phần của Vành đai và Con đường", Dane Chamorro, một đối tác cấp cao của bộ phận Kiểm soát rủi ro châu Á-Thái Bình Dương, một công ty tư vấn chuyên về chính trị nói với CNBC hôm 11.1. Chính phủ của Kim đang chờ đợi một lời mời để đất nước của ông có thể nhận được hỗ trợ về việc xây dựng các liên kết và cảng đường sắt và các cơ sở khác, Chamorro nói.
Bắc Kinh cũng có vẻ quan tâm đến đưa Bình Nhưỡng vào dự án, với việc chính phủ Trung Quốc mời một phái đoàn Triều Tiên tham dự hội nghị thượng đỉnh Vành đai và Con đường năm 2017 - nhưng hiện tại hai bên chưa có động thái nào liên quan đến vấn đề này.
"Việc đưa Bình Nhưỡng tham gia vào BRI là có lẽ gây ra rắc rối nhiều hơn giá trị của nó" vào thời điểm hiện tại", Mintaro Oba, cựu quan chức Bộ Ngoại giao Mỹ, chuyên về Triều Tiên trong chính quyền của cựu Tổng thống Barack Obama, nhận định.
Một mặt, quốc gia này vẫn đang bị áp các biện pháp trừng phạt. Tuy nhiên, Bắc Kinh đã kêu gọi những hình phạt đó được nới lỏng.
"Nó cũng sẽ làm tăng sự chú ý ở Washington và góp phần vào nhận thức rằng Vành đai và Con đường có tiêu chuẩn thấp và chủ yếu phục vụ để làm sâu sắc thêm sự phụ thuộc của các quốc gia khác vào Trung Quốc", Oba nói. Chính quyền Trump đã hoài nghi về các hoạt động của Bắc Kinh ở nước ngoài và đã đưa ra nhiều sáng kiến khác nhau để chống lại ảnh hưởng của Trung Quốc ở châu Á.
Thời gian sẽ trả lời
Hiện tại, ông Kim và ông Tập dường như đang làm mọi thứ chậm lại. Hai nhà lãnh đạo "có lẽ cả hai đều dự đoán một thời điểm họ có thể tham gia vào một cuộc thảo luận quan trọng hơn" về vấn đề này, Anthony Rinna, một nhà phân tích tại nhóm nghiên cứu SinoNK cho biết. Ông nói thêm: "Hai bên có thể sẽ muốn chờ xem mọi thứ sẽ tiến triển như thế nào trong năm tới, và hơn thế nữa, về mặt không chỉ về an ninh mà còn cả sự phát triển kinh tế khu vực khác."
Nếu phi hạt nhân hóa tiến triển, Chamorro mong đợi "hợp tác nhiều hơn về cơ sở hạ tầng từ Trung Quốc vào Triều Tiên".
Còn ông Oba thì nhận định: "Trung Quốc muốn Triều Tiên rút ra bài học từ lịch sử Trung Quốc và theo mô hình cải cách kinh tế của Trung Quốc. Vì vậy, nếu ông Kim bắt đầu đi theo con đường đó, có lẽ chúng ta sẽ thấy Trung Quốc sẽ gia tăng trợ giúp kinh tế cho Triều Tiên theo thời gian".
Hàn Quốc, một thành viên BRI, có thể có một vai trò lớn ở Triều Tiên có khả năng tham gia sáng kiến thương mại mang tính bước ngoặt. "Chính sách phương Bắc mới" của Seoul cũng hình dung sự hợp tác giữa hai miền Triều Tiên cũng như Trung Quốc, Nga và các nước Âu-Á.
"Nếu Hàn Quốc có thể phát triển các liên kết kinh tế mạnh mẽ hơn với Triều Tiên, thì sự tham gia của Triều Tiên vào BRI có thể sẽ phụ thuộc một phần vào việc chính phủ Hàn Quốc muốn kết nối Chính sách phương Bắc mới với BRI như thế nào", Rinna nói.