TPP-11 bất ngờ gặp những trở ngại mới

Nhật và 10 quốc gia khác đang hy vọng họ đạt được một thỏa thuận trên diện rộng về hiệp định thương mại này trong vòng 2 tuần tới.

Các nhà đàm phán từ 11 quốc gia còn lại của TPP đang chuẩn bị họp tại Nhật, bắt đầu từ ngày 29.10, để thảo luận về tương lai của hiệp định này. Các bên hy vọng sẽ đưa ra một thoả thuận chung vào đầu tháng tới tại Việt Nam, bên lề Diễn đàn Hợp tác Kinh tế châu Á - Thái Bình Dương (APEC). Nhưng New Zealand, một những nước theo đuổi mạnh mẽ  nhất của "TPP 11", đã khiến tất bất ngờ với những động thái gần đây. Tân Thủ tướng New Zealand, bà Jacinda Ardern, người vừa nhậm chức hôm thứ 5 vừa qua, đã cam kết sẽ đàm phán lại TPP,  khi bà muốn tìm kiếm các biện pháp hạn chế người nước đầu tư bất động sản tại New Zealand.

Đại sứ Thương mại Mike Petersen, người tiếp tục đại diện cho New Zealand trong các cuộc đàm phán TPP, đã trấn an các bên rằng ông sẽ cố gắng thuyết phục tân Thủ tướng New Zealand thay đổi ý định. Nhưng nếu bà Ardern giữ nguyên lập trường muốn đàm phán lại, thì các bên sẽ khó đạt được một thỏa thuận. Một quan chức của Bộ Thương mại Nhật cho hay 11 quốc gia đã đồng ý không thay đổi các điều khoản ban đầu của TPP, và "nếu  New Zealand được hưởng ngoại lệ, mọi nỗ lực sẽ tiêu tan.”

Nhóm "TPP 11" sẵn sàng chào đón Mỹ trở lại

Nhật Bản sẽ hồi sinh TPP mà không cần Mỹ?

Một số quan chức Nhật ủng hộ việc đưa New Zealand ra khỏi nhóm, một giải pháp có thể làm giảm lượng sữa nhập khẩu của Nhật Bản theo thỏa thuận. Nhưng điều này sẽ là rất khó khăn vì New Zealand là thành viên sáng lập của TPP. Lựa chọn duy nhất là thuyết phục nước này không đàm phán lại, "một quan chức của Văn phòng Nội các Nhật cho hay.

Ngay cả Nhật, nước đầu tàu của TPP-11, cũng có vấn đề riêng của mình. Ông Koya Nishikawa, cựu bộ trưởng nông nghiệp và là lãnh đạo phụ trách nông nghiệp của đảng Đảng Dân chủ Tự do (LDP) cầm quyền, đã không thể giữ ghế  thành viên Quốc hội của mình trong cuộc bầu cử Hạ viện vào ngày 22.10. Ông là người phụ trách các chính sách của LDP liên quan đến TPP, và đã từng giúp giảm bớt sự phản đối tại Nhật với TPP, đặc biệt là từ các nhóm nông dân.

"Không có ai có thể thay thế ông ấy ", một nguồn tin thân cận với Nikkei cho biết. Sự mất mát này có thể gây ra nhiều vấn đề ngay cả khi các nước còn lại của TPP đạt được một thỏa thuận, vì nó có thể khiến những người ủng hộ TPP tại Nhật gặp khó khăn để đáp ứng những yêu cầu trong lĩnh vực nông nghiệp và thúc đẩy Quốc hội Nhật chuẩn y những yêu cầu đó.

Chính sách nông nghiệp không phải là vấn đề duy nhất mà Tokyo phải đối mặt: Tổng thống Donald Trump sẽ tới Nhật công du trong vòng 1 tuần để đàm phán với Thủ tướng Shinzo Abe. Và ông Trump có thể thúc đẩy một một hiệp định thương mại song phương Mỹ-Nhật.

Một nguồn tin của Chính phủ Nhật Bản nói với các phóng viên rằng Phó Tổng thống Mike Pence đã bày tỏ sự quan tâm mạnh mẽ đến một hiệp định song phương giữa 2 nước,  sau cuộc hội đàm kinh tế ở Washington giữa 2 nước trong tháng này. Điều này cũng có thể là trở ngại với TPP -11. 

Nguồn Nikkei