Thương chiến với EU, kinh tế Mỹ sẽ thiệt hại nhiều hơn tranh chấp với Trung Quốc

Mỹ - EU: Dòng chảy thương mại song phương lớn nhất thế giới

Thời gian qua, tổng tống Mỹ Donald Trump liên tục đưa ra những cảnh báo cứng rắn với EU. Tháng 11/2019, chính quyền Mỹ sẽ ra quyết định liệu có áp thuế lên ô tô - mặt hàng xuất khẩu quan trọng nhất của Châu Âu hay không.

Trước đó, vào tháng 6/2018, Mỹ đã áp thuế đối với nhôm và thép của châu Âu. Đáp lại, EU đã áp thuế 25% đối với 2,8 tỷ USD hàng hóa của Mỹ. Cùng với đó, Mỹ - EU cũng đang mâu thuẫn về vấn đề trợ cấp cho hai hãng sản xuất máy bay là Airbus và Boeing.

Tuy nhiên, các chuyên gia tin rằng, một cuộc chiến thương mại toàn diện với EU sẽ gây tổn hại cho Mỹ nhiều hơn so với cuộc chiến thương mại với Trung Quốc. 

Các nhà lãnh đạo G7, nhóm 7 nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ nói về thương mại toàn cầu trong cuộc họp tại Pháp vào cuối tuần này.

Nói với CNBC, ông FLorian Hense, chuyên gia kinh tế tại Berenberg cho biết “cả Mỹ và Eu sẽ tổn thất nặng nề. Cho tới nay, đây là dòng chảy thương mại song phương lớn nhất thế giới”.

Ông Hense cho biết thêm, năm 2018, thương mại hàng hóa, dịch vụ song phương Mỹ - EU đã lớn hơn 70% so với thương mại song phương Mỹ - Trung Quốc.

Dữ liệu từ Văn phòng Đại diện thương mại Mỹ (USTR) cho thấy năm 2018, Mỹ đã nhập khẩu 683,9 tỷ USD hàng hóa và dịch vụ từ EU, và 557,9 tỷ USD từ Trung Quốc. Tuy nhiên, ở chiều ngược lại xuất khẩu hàng hóa và dịch vụ của Mỹ sang EU đạt 574,5 tỷ USD, trong khi sang Trung Quốc chỉ đạt 179,2 tỷ USD.

Cán cân thương mại song phương giữa Mỹ với Trung Quốc (màu đỏ) và EU (màu xanh). Ảnh: CNBC

"Năm 2018, Mỹ đã xuất khẩu sang EU nhiều hơn 3 lần so với Trung Quốc", theo ông Hense. Do đo, ông cho rằng nếu Mỹ leo thang cuộc chiến thương mại với EU, có thể Washington sẽ chịu thiệt hại nặng nề.

Về phần mình, bà Cecilia Malmstrom, Cao ủy viên về thương mại của EU, nói rằng: "EU không muốn áp thuế quan lên hàng hóa của Mỹ, song EU sẵn sàng áp thuế nếu Mỹ tấn công trước".

Hiện tại, khả năng nổ ra một "cuộc chiến thương mại toàn diện" giữa hai bên là không nhiều mặc dù cả hai bên đều có những tuyên bố cứng rắn và các biện pháp trả đũa lẫn nhau có thể gia tăng trong thời gian tới.

"Hiện tại, kinh tế của Mỹ và EU đều đang giảm tốc. Do đó, nếu cuộc chiến thương mại giữa Mỹ – EU xảy ra trong năm nay thì ảnh hưởng của nó tới nền kinh tế hai khu vực sẽ rất lớn”, ông Fred Erixon, giám đốc viện nghiên cứu ECIPE, nhận xét.

Dữ liệu công bố vào cuối tháng 7 cho thấy, trong quý II/2019, kinh tế của khu vực 19 nước sử dụng đồng tiền chung Euro, chỉ tăng trưởng 0,2%. Đức, nền kinh tế lớn nhất châu Âu, đang đứng trước khả năng suy thoái. Tình trạng này khiến giới phân tích dự báo rằng Ngân hàng Trung ương châu Âu (ECB) có thể sẽ công bố các gói kích thích tăng trưởng mới.

Đóng góp về thương mại trong cơ cấu GDP của Mỹ, Trung Quốc và EU. Ảnh: CNBC

Nền kinh tế Mỹ tăng trưởng 2,1% trong quý II, mức tăng trưởng thấp hơn 1 điểm phần trăm so với quý I. Cuối tháng 7, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) đã cắt giảm lãi suất lần đầu tiên trong hơn 1 thập kỷ. 

Phát biểu trong phiên điều trần trước Quốc hội Mỹ hồi giữa tháng 7, Chủ tịch FED Jerome Powell nói "các rủi ro thương mại như căng thẳng thương mại và lo ngại về tăng trưởng kinh tế toàn cầu, đang gây sức ép lên các hoạt động kinh tế và làm suy yếu triển vọng kinh tế Mỹ".

Các công ty đa quốc gia của Mỹ có nguy cơ lãnh đủ

Ông Erik Jones, giáo sư kinh tế chính trị thuộc Đại học Jonhs Hopkins, giải thích rằng  mô hình kinh doanh của các công ty đa quốc gia sẽ gặp nguy hiểm do cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU.

Theo ông Jones, "nếu Mỹ và châu Âu áp thuế quan lên hàng hóa của nhau, giá cả hàng hóa tiêu dùng sẽ tăng lên, và hoạt động lắp ráp các sản phẩm ở cả hai thị trường sẽ bị đảo lộn, tương tự như trong trường hợp thương chiến Mỹ-Trung. Điều này sẽ làm giảm lợi nhuận kinh doanh của các công ty đa quốc gia.

"Hầu hết các công ty đa quốc gia đều là của người Mỹ, nên nếu có cuộc chiến thương mại với EU, nền kinh tế Mỹ sẽ chịu thiệt hại nặng nề", ông nói thêm.

Theo cơ quan thống kê châu Âu, năm 2018 động cơ, máy móc, máy bay và các thiệt bị linh kiện, dược phẩm là những măt hàng Mỹ xuất khẩu sang châu Âu nhiều nhất. Ở chiều ngược lại, Mỹ đã nhập phần lớn ô tô từ EU, dược phẩm và thiết bị y tế.

Cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và EU sẽ gây ra những hệ lụy lớn hơn nhiều cuộc chiến thương mại giữa Mỹ và Trung Quốc vì nó sẽ làm suy yếu các công ty đa quốc gia của Mỹ, giảm quy mô thị trường mà các công ty Mỹ có thể tiếp cận và khiến các công ty Mỹ phải bán tài sản ở nước ngoài.

►Trump đang mở rộng chiến tranh thương mại ra toàn cầu

►Chiến tranh thương mại đang bắt đầu làm lung lay vị thế thống trị của USD?

►Mỹ gắn mác Trung Quốc thao túng tiền tệ, giới phân tích quốc tế nói gì?

Nguồn CNBC