Thông điệp của Trump: Chiến tranh thương mại của tôi chưa kết thúc

Thông điệp tới thế giới

Tổng thống Donald Trump đang gửi một thông điệp rõ ràng tới các nhà hoạch định chính sách kinh tế đang tập trung tại Washington cho các cuộc họp mùa xuân của Quỹ Tiền tệ Quốc tế  (IMF) và Ngân hàng Thế giới rằng: Cuộc chiến thương mại của tôi chưa kết thúc và nền kinh tế toàn cầu đang suy yếu sẽ phải đối phó với nó.

Với lời đe dọa mới nhất về việc áp thuế đối với hàng nhập khẩu từ Liên minh châu Âu (EU) - từ máy bay trực thăng đến pho mát Roquefort, Tổng thống Mỹ đã đưa ra một lời nhắc nhở sống động rằng, ngay cả khi ông tiến tới thỏa thuận với Trung Quốc để chấm dứt chiến tranh thuế quan giữa 2 nước, ông vẫn muốn viết lại nhiều mối quan hệ thương mại khác. Điều đó không có lợi cho sự tăng trưởng toàn cầu, khi IMF và các tổ chức khác chỉ ra sự không chắc chắn do cuộc tấn công của Trump vào hệ thống thương mại toàn cầu như là một điều gây tổn hại đến đầu tư và niềm tin  của giới kinh doanh.

WTO thách thức Trump với quyết định mang tính lịch sử

Nếu những điều này trở thành hiện thực, Mỹ sẽ áp thuế quan trả đũa cho những gì nước này tuyên bố từ lâu là trợ cấp bất hợp pháp cho Airbus và chấm dứt cuộc chiến kéo dài 14 năm giữa Boeing và đối thủ châu Âu tại Tổ chức Thương mại Thế giới. Điều quan trọng, Mỹ cho biết họ sẽ chờ đợi WTO, nơi đang cân đánh giá các khoản trợ cấp bất hợp pháp, để đưa ra số tiền trả đũa được phép.

Đó có thể là tin tốt cho WTO và hệ thống rộng lớn hơn mà ông Trump thường nói rằng ông muốn bãi bỏ. Cuộc chiến Airbus-Boeing cũng có từ trước khi ông Trump làm tổng thống và sẽ là công bằng khi nói rằng bất kỳ chính quyền nào của Mỹ cũng sẽ sẵn sàng sử dụng cơ chế trừng phạt thuế quan của WTO.

“Đó là một dấu hiệu tốt”, ông Simon Simon Lester, một giám đốc tại Viện Cato có trụ sở tại Washington, cho biết trong một cuộc phỏng vấn. Chính quyền Trump đã được đưa ra một số tín hiệu trái chiều về Tổ chức Thương mại Thế giới, nhưng hành động này cho thấy họ vẫn coi trọng việc chơi theo luật.

Nhưng ông Trump có vấn đề sâu sắc hơn với EU. Và đó là vấn đề đang đe dọa nền kinh tế toàn cầu, mà IMF dự đoán sẽ tăng trưởng với tốc độ chậm nhất kể từ sau cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu một thập kỷ trước đó.

“EU đã lợi dụng Mỹ trong thương mại trong nhiều năm. Điều này sẽ sớm dừng lại!”, ông Trump nói trên Twitter vào ngày 9.4.

Hai bên đã duy trì một thỏa thuận ngừng bắn mong manh kể từ tháng 7 khi Jean-Claude Juncker, chủ tịch Ủy ban châu Âu và ông Trump đồng ý tiến hành các cuộc đàm phán về giảm thuế công nghiệp. Động thái này giúp trì hoãn lời đe dọa ông Trump nhằm áp đặt thuế quan riêng đối với hàng nhập khẩu ô tô và phụ tùng từ EU.

Nhưng các cuộc đàm phán vẫn chưa được tiến hành một cách nghiêm túc với 28 thành viên EU. Hơn nữa, ông Trump sẽ phải quyết định vào tháng 5 về cách ông muốn tiến hành thuế quan với ô tô như thế nào, mặc dù các quan chức Nhà Trắng đã nói với các đối tác châu Âu rằng nhiều khả năng việc áp thuế có thể bị trì hoãn.

Những nền kinh tế nào trong tầm ngắm?

Tất nhiên, EU không phải là người duy nhất trong tầm ngắm của ông Trump. Các quan chức Mỹ và Trung Quốc đang tiếp tục các cuộc đàm phán để chốt lại một thỏa thuận trong tháng tới. Tuần tới, một phái đoàn Nhật Bản dự kiến ​​sẽ đến Washington để bắt đầu đàm phán về thỏa thuận song phương với Mỹ, trong bối cảnh các công ty và nông dân Mỹ phản đối việc ông Trump rút khỏi Hiệp định Đối tác xuyên Thái Bình Dương (TPP).

Canada và Mexico đang tiếp tục thúc giục Mỹ dỡ bỏ thuế quan đối với thép và nhôm đối với họ vì cả ba nước đều đang nỗ lực các cơ quan lập pháp của họ phê chuẩn hiệp định thương mại mới thay thế cho NAFTA. Ấn Độ cũng đang đe dọa thuế quan đối với táo Mỹ và các sản phẩm khác để trả đũa cho lời đe dọa của Trump, nhằm loại bỏ quốc gia Nam Á này ra khỏi chương trình ưu đãi thương mại cho các quốc gia đang phát triển.

Wendy Cutler, một cựu nhà đàm phán thương mại cấp cao của Mỹ và hiện đang làm tại Asia Society, cho biết: “Chúng ta vẫn ở trong thế giới của thuế quan như năm ngoái”.

Điều đó vẫn mang đến rủi ro và rất nhiều điều không chắc chắn, mặc dù ông Trump đã có thể sử dụng thuế quan để buộc EU, Nhật Bản và các đối tác thương mại khác phải đàm phán, Cutler nói.

Nguồn Bloomberg