Thời thắt lưng buộc bụng của châu Âu đến hồi kết?

Theo nhận định của các chuyên gia kinh tế, tình trạng phản tác dụng của các biện pháp thắt lưng buộc bụng chủ yếu là do những nhượng bộ quá mức của các nhà hoạch định chính sách châu Âu đối với các nước trong những vấn đề như thanh toán nợ và giảm thâm hụt.

Hôm nay 15/4, Hy Lạp trở thành quốc gia mới nhất đạt được thỏa thuận với bộ 3 chủ nợ quốc tế, gồm Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), Ngân hàng trung ương châu Âu (ECB) và Liên minh châu Âu (EU), về quá trình đánh giá chương trình thắt lưng buộc bụng.

Trong khi đó, Tây Ban Nha cũng yêu cầu EU gia hạn thêm thời gian để giảm thâm hụt tài chính bằng với mức quy định của châu Âu. Nguồn tin chính phủ cho biết Tây Ban Nha có kế hoạch nâng mục tiêu thâm hụt ngân sách cho năm 2013 lên mức 6% tổng sản phẩm quốc nội (GDP), đồng thời đàm phán gia hạn thời gian thực hiện cắt giảm thâm hụt ngân sách với Ủy ban châu Âu (EC).

Những đề xuất trên của chính phủ Tây Ban Nha đưa ra một tuần sau khi các quan chức châu Âu chấp thuận cho Ireland và Bồ Đào Nha gia hạn thời gian thanh toán các khoản cứu trợ lên 7 năm.

Trong buổi phỏng vấn với đài CNBC, bộ trưởng Tài chính Tây Ban Luis de Guindos nhận định các biện pháp củng cố tài chính và duy trì tăng trưởng không mâu thuẫn với nhau, song chúng cần phải có sự tương thích.

Ông Guindos cũng cho rằng các nước châu Âu cần phải giảm thâm hụt ngân sách để ổn định nền tài chính công, qua đó tạo sự tự tin trong nước. Mặt khác, các nước cũng cần phải đảm phải các biện pháp cắt giảm thâm hụt tài chính sẽ tương thích với các biện pháp khác để thúc đẩy tăng trưởng trong ngắn hạn.

Trong khi các nước ngập trong nợ như Tây Ban Nha, Bồ Đào Nha và Hy Lạp kiên quyết bảo vệ chính sách thắt lưng buộc bụng, thì tại Đức - quốc gia khởi xướng phòng trào thắt lưng buộc bụng trên toàn châu Âu - lại chứng kiến sự chia rẽ lớn.

Cựu bộ trưởng tài chính Đức kiêm lãnh đạo đảng Dân chủ Xã hội trung tả, ông Peer Steinbrueck, vừa phát động chiến dịch tranh cử, trong đó kịch liệt phản đối chương trình thắt lưng buộc bụng do chính quyền của thủ tướng Angela Merkel khởi xướng. Ông Steinbrueck cho biết nếu được bầu làm người lãnh đạo đất nước, ông sẽ thay đổi các biện pháp thắt lưng buộc bụng đang bị áp đặt lên toàn châu Âu.

Ông cho biết: "Các biện pháp thắt lưng buộc bụng không thể bị phá bỏ, nhưng chúng phải có liều lượng. Ở thời điểm hiện tại, không khó để chứng kiến cái vòng luẩn quẩn thắt lưng quá mức để rồi tăng trưởng thấp và thất nghiệp cao ở những nước như Hy Lạp hay Bồ Đào Nha. Ở một số nước, tỷ lệ thanh niên thất nghiệp lên tới hơn 50%, doanh thu thuế thấp hơn, các cơ quan xếp hạng thì thi nhau đánh tụt xếp hạng các nước, kết quả một vòng luẩn quẩn nữa lại bắt đầu".

Ông Steinbruck khẳng định thắt lưng buộc bụng là quan trọng nhưng nó phải có chừng mực và phải đi kèm với kích thích kinh tế, chống thất nghiệp và cứng rắn hơn với các ngân hàng. Ông dẫn chứng khủng hoảng ở các nước như Ireland, Síp hay Tây Ban Nha thực chất là khủng hoảng ngân hàng chứ không phải khủng hoảng nợ.

Cuộc tranh cãi không hồi kết về tăng trưởng kinh tế và thắt lưng buộc bụng cũng trở thành tâm điểm của hội nghị thượng đỉnh các nhà lãnh đạo tài chính 20 nền kinh tế lớn nhất thế giới (G20) tổ chức vào cuối tuần qua.

Hiện nay, các quan chức tài chính đang xem xét đề nghị cắt giảm nợ công trong nước xuống mức dưới 90% GDP. Tuy nhiên, các nhà lãnh đạo châu Âu lại tham vọng cao hơn, trong đó đề xuất 27 nước thành viên giảm nợ xuống mức 60% GDP, điều này đồng nghĩa các nước sẽ phải cắt giảm hơn nữa và buộc phải đánh đổi tăng trưởng kinh tế để đối lấy các gói cứu trợ. Cứ như vậy, những tham vọng quá mức của các quan chức châu Âu lại đẩy các nước vào "vòng luẩn quẩn" mới.

Nguồn CNBC/Dân Việt