Bác sĩ Nnaemeka Ndodo (bên phải). Ảnh: Bloomberg

 
Vũ Hạo Thứ Hai | 16/03/2020 16:04

Thiết bị xét nghiệm Covid-19 với giá 1 USD và chờ 10 phút – “cứu cánh” cho Nigeria

Việc chờ đến 6 tiếng để nhận kết quả xét nghiệm từ Covid-19 có thể khiến các phòng xét nghiệm tại Nigeria (quốc gia đông dân nhất châu Phi) bị quá tải.

Vốn đã kiệt sức vì xét nghiệm bệnh thủy đậu và sốt Lassa, nay bác sĩ Nnaemeka Ndodo – Kỹ sư sinh học phân tử Nigeria – còn phải nai lưng ra làm việc xuyên màn đêm vào đầu tháng này để xem xét liệu 6 công nhân Trung Quốc có nhiễm virus corona hay không.

Bác sĩ Ndodo buộc phải thu thập mẫu từ một bệnh viện cách 1 giờ đi xe ở thủ đô Abuja của Nigeria, sau đó phải chờ 6 tiếng để nhận kết quả tại một trong 5 phòng thí nghiệm có khả năng xét nghiệm virus corona tại Nigeria – quốc gia đông dân nhất châu Phi với 200 triệu người.

Trong khoảng 3 tháng trời, công ty Mologic (có trụ sở ở Anh) phối hợp với viện nghiên cứu Pasteur de Dakar để tạo ra một thiết bị test virus corona với thời gian chờ đợi kết quả xuống còn 10 phút. Nhờ đó, lục địa có hệ thống y tế mong manh nhất thế giới có thể đối phó với đại dịch Covid-19.

Với chút ít nguồn lực và một số nhân viên, các cơ quan chức trách đang chạy đua để ngăn chặn sự lây lan dịch bệnh ở châu Phi – lục địa chỉ chi ra khoảng 1% trong tổng chi tiêu y tế trên toàn cầu, nhưng lại gánh tới 23% phần bệnh dịch, bao gồm hàng trăm ngàn ca tử vong hàng năm do bệnh sốt rét, HIV/Aids và bệnh lao.

“Nhanh hơn, rẻ hơn”

Trong số 54 quốc gia tại châu Phi, chỉ có 36 quốc gia có khả năng xét nghiệm virus corona. Tuy nhiên, nếu số ca nhiễm tăng vọt thì các phòng thí nghiệm có thể bị quá tải. Hôm Chủ nhật (15/03), Thủ tướng Ethiopia Abiy Ahmed cho biết ông đã ký kết hợp tác với tỷ phú Jack Ma của Trung Quốc để phân phối 10.000-20.000 công cụ test và 100.000 khẩu trang cho mỗi quốc gia tại châu Phi, cũng như sách hướng dẫn điều trị mới phát triển.

Ở một diễn biến khác, Trung tâm Kiểm soát và Ngăn chặn Bệnh dịch châu Phi tại Ethiopia kỳ vọng phân bổ 200.000 công cụ test tại châu Phi vào tuần tới, phần lớn đến từ TIB Molbiol GmbH (ở Đức), theo thông tin từ Yenew Kebede - người đứng đầu phòng nghiên cứu tại trung tâm này.

“Không hề thiếu khả năng test ở châu Phi, nhưng chúng tôi muốn một thiết bị test nhanh hơn, rẻ hơn để nhanh chóng xác nhận liệu có dịch ở đó hay không mà ngăn chặn trước khi mọi thứ trở nên quá tệ”, bà Rosanna Peeling, Chủ tịch phụ trách nghiên cứu chẩn đoán tại Trường vệ sinh và y học nhiệt đới London, nhận định.

Đó là lúc công ty Mologic nhảy vào. Sử dụng công nghệ từ các thiết bị thử thai và kiểm tra sốt rét tại nhà, công cụ sử dụng nước bọt và chích ngón tay này có thể sẵn sàng để bán ra với giá gần 1 USD cho mỗi thiết bị trước tháng 6/2020. Ở châu Phi, các thiết bị này sẽ được sản xuất ở Senegal bởi diaTropix – một cơ sở sản xuất thiết bị chẩn đoán vừa được xây dựng và do ban giám đốc của Viện Pasteur Amadou Alpha Sall điều hành. Ông Amadou Alpha Sall đã nỗ lực hướng dẫn cách test virus corona ở khắp châu Phi.

8 triệu thiết bị xét nghiệm

Các xét nghiệm Covid-19 hiện tại, được gọi là xét nghiệm PCR, phát hiện vật liệu di truyền của mầm bệnh trong một quá trình thí nghiệm – vốn có thể mất vài giờ và chi phí hơn 400 USD tại một số cơ sở tư nhân.

Kể từ khi dịch bệnh bùng phát tại Trung Quốc từ cuối năm 2019, hơn 150.000 người trên thế giới đã nhiễm bệnh, làm tê liệt cả nền kinh tế toàn cầu khi các quốc gia ra lệnh phong tỏa thành phố và cấm đi lại.

Mặc dù ở châu Phi, sự lây lan của virus corona vẫn tương đối chậm, nhưng số lượng bệnh nhân đã tăng ở Ai Cập, Senegal và Nam Phi, từ đó nâng tổng số ca nhiễm lên gần 200 ca ở hơn 20 quốc gia. Phần lớn các bệnh nhân này gần đây có đến châu Âu.

Mologic và viện Pasteur cùng nỗ lực sản xuất 8 triệu thiết bị xét nghiệm/năm và lên kế hoạch bán trực tiếp các thiết bị này cho các chính quyền châu Phi cũng như Liên minh Toàn cầu về Vắc-xin và Tiêm chủng (GAVI) và WHO, theo Joe Fitchett, Giám đốc y tế tại Mologic.

“Một thiết bị xét nghiệm nhanh chóng có thể là yếu tố làm thay đổi cuộc chơi đối với chúng tôi”, Ihekweazu cho biết, đồng thời các triệu chứng tương tự với sốt rét có thể làm phức tạp hóa việc chuẩn đoán ở giai đoạn đầu.

“Chúng tôi đang làm việc không ngừng nghỉ”, vị bác sĩ Ndodo chia sẻ, khi đang xem xét loại máy móc mới trong phòng thí nghiệm. “Chúng tôi cần phải tiếp tục làm việc. Thế giới sẽ vượt qua đại dịch này”.

Có thể bạn quan tâm:

* Thủ tướng Singapore: Covid-19 có thể còn nguy hiểm hơn cả cuộc khủng hoảng tài chính

* FED tung gói hỗ trợ nền kinh tế chưa từng có: Tác động và hàm ý gì đối với Việt Nam?

Nguồn Bloomberg