Thị trường gạo quốc tế đầy hỗn loạn

Giao dịch gạo tại Thái Lan, nước xuất khẩu gạo lớn thứ hai thế giới sau Ấn Độ, đã trở nên hỗn loạn khi lệnh cấm xuất khẩu gạo gần đây của Ấn Độ gây ra tình trạng mua hàng trong hoảng loạn. Đầu cơ tích trữ đang làm cạn kiệt nguồn cung từ thị trường, khiến còn ít gạo xuất khẩu hơn.

Giá gạo trắng nội địa của Thái Lan đã tăng gần 20% trong tuần trước lên 21.000 baht (597 USD)/tấn, tăng từ mức khoảng 17.000 baht trong vài tuần trước đó.

Điều đó đã đẩy giá xuất khẩu của Thái Lan đối với gạo trắng tiêu chuẩn 5%, bao gồm gạo 5% tấm, lên 610 USD/tấn, phản ánh giá toàn cầu tăng lên mức cao nhất trong 11 năm qua. Mặc dù chính phủ Thái Lan không có kế hoạch hạn chế xuất khẩu gạo nhưng các nhà xuất khẩu Thái Lan vẫn không muốn bán ra do nguồn cung không đảm bảo.

Thái Lan thường sản xuất khoảng 20 triệu tấn gạo xay xát, một nửa trong số đó được tiêu thụ trong nước. Nửa còn lại thường được xuất khẩu.

Ông Chookiat Ophaswongse, Chủ tịch danh dự của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan, cho biết: “Thái Lan chưa bao giờ bị khan hiếm nguồn cung cho đến nay, vì chúng tôi có rất nhiều gạo dư thừa hàng năm. Nhưng năm nay, thị trường gạo Thái Lan hỗn loạn khi các nhà xuất khẩu không thể đưa ra bất kỳ báo giá nào, họ lo ngại về biến động giá và nguồn cung bất ổn định.”

Ấn Độ đã công bố lệnh cấm xuất khẩu gạo vào ngày 20/7. Lệnh cấm này đã khiến lượng gạo dự trữ giảm và thúc đẩy các nước chuyên nhập khẩu gạo tìm đến các nước xuất khẩu gạo khác, như Thái Lan và Việt Nam.

Việc tích trữ dự kiến ​​sẽ đẩy giá gạo Thái Lan xuống mức kém cạnh tranh và tước mất cơ hội vàng để xuất khẩu nhiều hơn khi Ấn Độ vắng bóng trên thị trường quốc tế. Cho đến khi có thể đảm bảo được mức giá phù hợp với cam kết trước đó, các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan không quá mặn mà với việc giao dịch. Một thương nhân tại công ty thương mại quốc tế có trụ sở tại Bangkok cho biết, làm như vậy sẽ gây ra tổn thất ngay lập tức.

Ngoài giá tăng do tích trữ, hiện tượng thời tiết khô hạn El Nino có khả năng hạn chế vụ thu mùa và Thái Lan sẽ khó xuất khẩu nhiều gạo hơn trong năm nay và năm tới. Từ trước đến này, Thái Lan có được vị trí địa lý thuận lợi, nhận mưa gió mùa hàng năm, cùng với hệ thống tưới tiêu rộng rãi, nước này có thể trồng lúa quanh năm. Tuy nhiên, El Nino dự kiến ​​sẽ dẫn đến lượng mưa ít hơn vào tháng 9 và tháng 10, thời điểm lúa bị khô hạn cần được bổ sung nước. Điều đó có thể làm giảm sản lượng khi vụ mùa được đưa ra thị trường vào tháng 11. Hơn nữa, lượng mưa thấp hơn do El Nino có thể sẽ làm giảm mực nước tại các hồ chứa lớn, cung cấp năng lượng cho hệ thống thủy lợi và rất quan trọng đối với việc gieo trồng trái vụ.

Hiện chưa có ước tính sản lượng chính xác, nhưng Bộ Nông nghiệp chỉ dự báo rằng niên vụ 2023/24 (tháng 11 - tháng 10) của Thái Lan sẽ thấp hơn dự kiến.

Do nguồn cung khan hiếm và tích trữ, Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan duy trì mục tiêu xuất khẩu năm 2023 ở mức 8,5 triệu tấn do nước này khó có thể tận dụng lệnh cấm xuất khẩu của Ấn Độ.

Có thể bạn quan tâm:

 Tài sản hộ gia đình toàn cầu lần đầu giảm kể từ khủng hoảng tài chính năm 2008