Thế giới cần phải học cách sống chung với COVID-19

Theo The New York Times, thời kỳ đầu của đại dịch, người ta hy vọng rằng một ngày nào đó thế giới sẽ đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng, thời điểm mà virus Corona thiếu vật chủ để lây lan dễ dàng. Nhưng hơn một năm sau, virus này vẫn đang đè bẹp Ấn Độ với làn sóng thứ hai đáng sợ và gia tăng ở các nước từ châu Á đến châu Mỹ Latinh.

Tiêm phòng diễn ra quá chậm để đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng

Các chuyên gia nói rằng: COVID-19 đang thay đổi quá nhanh, các biến thể mới dễ lây lan hơn và việc tiêm phòng diễn ra quá chậm để đạt được khả năng miễn dịch cộng đồng. Điều đó có nghĩa là nếu virus tiếp tục lan tràn khắp nơi trên thế giới, nó sẽ trở thành một loài đặc hữu, một mối đe dọa luôn hiện hữu.

Theo Tiến sĩ David Heymann, Giáo sư dịch tễ học bệnh truyền nhiễm tại Trường Vệ sinh và Y học Nhiệt đới London, các biến thể của virus đang “xé toạc” những nơi tập trung đông người.

Trong khi đợt bùng phát ở Ấn Độ đang thu hút sự chú ý nhiều nhất, Tiến sĩ Heymann cho biết khả năng lây lan của virus đang tăng lên khiến nó sẽ tồn tại ở hầu hết các nơi trên thế giới.

Các nhân viên y tế chăm sóc bệnh nhân COVID-19 trong khu cấp cứu tại một bệnh viện ở New Delhi. Ảnh: The New York Times.

Khi ngày càng có nhiều người nhiễm virus, phát triển một số mức độ miễn dịch và tốc độ tiêm chủng tăng nhanh, các đợt bùng phát trong tương lai sẽ không xảy ra ở quy mô lớn như Ấn Độ và Brazil. Tiến sĩ Heymann nói rằng: Những đợt bùng phát nhỏ hơn ít gây chết người hơn nhưng vẫn là mối đe dọa thường xuyên.

Tuy các loại vaccine có hiệu quả cao chống lại COVID-19 đã được phát triển nhanh chóng, nhưng việc phân phối trên toàn cầu đang gặp khó khăn và không đồng đều. Khi các nước giàu tích trữ liều lượng vaccine, các nước nghèo hơn phải đối mặt với những thách thức lớn về hậu cần trong việc phân phối liều lượng mà họ quản lý được.

Bên cạnh đó, sự do dự về việc tiêm chủng cũng là một vấn đề đáng lo ngại ở khắp mọi nơi. Các chuyên gia cảnh báo: thế giới đang tiêm vaccine quá chậm nên không có nhiều hy vọng loại bỏ được virus.

Theo dự án Our World in Data tại Đại học Oxford, chỉ có 2 quốc gia đã tiêm chủng đầy đủ cho hơn một nửa dân số của họ. Đó là Israel và quốc gia Đông Phi thuộc Seychelles, một quần đảo với dân số dưới 100.000 người. Và chỉ một số ít các quốc gia khác đã tiêm chủng gần 50% dân số hoặc hơn, bao gồm Anh, Bhutan và Mỹ.

Một phòng tiêm chủng trước trận đấu bóng chày ở Seattle, Mỹ. Ảnh: AP.

Trong khi đó, chỉ 10% dân số Ấn Độ được tiêm chủng một phần. Ở châu Phi, con số này chỉ hơn 1%.

Kịch bản tương lai mà các nhà khoa học 

Tuy nhiên, các chuyên gia y tế công cộng cho biết: Một số lượng tương đối nhỏ các quốc gia, chủ yếu là các quốc đảo, phần lớn đã kiểm soát được virus và có thể tiếp tục ngăn chặn virus sau khi tiêm chủng cho đủ số người.

New Zealand, thông qua việc phong tỏa nghiêm ngặt và đóng cửa biên giới, đã loại bỏ tất cả trừ virus. Tiến sĩ Michael Baker, một nhà dịch tễ học tại Đại học Otago, cho biết New Zealand có thể sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng bằng cách tiêm chủng cho dân số của mình, nhưng còn một chặng đường dài phía trước với chỉ khoảng 4,4% người New Zealand được tiêm chủng một phần.

Nhà dịch tễ học Michael Baker nói rằng: “Tất cả các cuộc khảo sát đều cho thấy có một mức độ do dự về vaccine ở New Zealand, nhưng cũng có rất nhiều người nhiệt tình. Vì vậy, tôi nghĩ cuối cùng chúng ta có thể sẽ đạt được miễn dịch cộng đồng”.

Trong khi số ca mắc mới hàng ngày vẫn ở mức gần kỷ lục thế giới, số ca tử vong đã giảm từ mức cao nhất vào tháng 2, đi ngược lại mô hình bình thường của các ca bệnh cao, sau đó là số ca tử vong cao. Nếu đường xu hướng này tiếp diễn, nó có thể đưa ra một tia hy vọng cho một kịch bản tương lai mà các nhà khoa học ủng hộ. Đó là: Ngay cả khi virus lây lan và dường như trở thành đặc hữu, nó có thể trở thành một mối đe dọa ít gây chết người hơn. Khi đó, virus có thể được quản lý bằng vaccine cập nhật định kỳ để bảo vệ con người khỏi các biến thể.

Tiến sĩ Michael Merson - giáo sư y tế toàn cầu tại Đại học Duke và Đại học New York cho biết: “COVID-19 có thể là bệnh đặc hữu, nhưng không đe dọa đến tính mạng”.

Có thể bạn quan tâm:

► Các đột biến có thể khiến vaccine COVID-19 hiện tại không còn hiệu quả