Thảm họa COVID-19 khiến Ấn Độ phải “quỳ gối”

Hồi năm 2018, khi bang Kerala, miền Nam Ấn Độ bị lũ lụt tàn phá, Thủ tướng Narendra Modi đã từ chối hỗ trợ nước ngoài. Trước đó, cựu Thủ tướng Manmohan Singh cũng đã từ chối tương tự khi Ấn Độ đối mặt với trận sóng thần ở châu Á năm 2004.

Năm ngoái, Bộ trưởng Tài chính khi đó là Jaswant Singh cũng đã tuyên bố rằng Ấn Độ không còn cần viện trợ nước ngoài. Bài phát biểu của ông Jaswant Singh được các quan chức chính phủ thế hệ tiếp theo của Ấn Độ tán thành và được nhiều người coi là dấu hiệu cho thấy Ấn Độ sắp bước ra sân khấu thế giới.

Tháng 6.2020, khi Ấn Độ đang ở giữa cuộc chiến chống lại làn sóng COVID-19 đầu tiên dưới một trong những lệnh phong tỏa nghiêm ngặt nhất trên thế giới, Thủ tướng Narendra Modi đã tuyên bố một học thuyết mới về tự lực mang tên Atmanirbhar Bharat. Theo học thuyết này, tương lai Ấn Độ sẽ nằm ở việc tự chăm sóc bản thân và không bị phụ thuộc vào các quốc gia khác.

Điều này đánh dấu sự đảo ngược của 3 thập kỷ toàn cầu hóa ở Ấn Độ. Năm 1991, quốc gia này đã mở cửa đối với thương mại và đầu tư quốc tế. Năm 1991 cũng được xem là năm cải cách kinh tế của Ấn Độ, đánh dấu sự thay đổi so với thời kỳ hậu độc lập, đặc trưng bởi sự cô lập và kế hoạch hóa tập trung.

Vào tháng 1.2021, sự lạc quan của ông Modi dường như không có giới hạn. Ông nói: "Trong thời kỳ khủng hoảng, Ấn Độ có thể phục vụ thế giới. Bởi vì, Ấn Độ ngày nay có khả năng tự cung tự cấp về thuốc men và vaccine. Đây cũng là ý tưởng về một Ấn Độ tự chủ. Ấn Độ càng có khả năng, nó sẽ càng phục vụ nhân loại và thế giới càng được hưởng lợi nhiều hơn”.

Nhận lời từ Thủ tướng Ấn Độ, khi có những dấu hiệu ban đầu về một làn sóng thứ hai có khả năng xảy ra vào tháng 2, Bộ trưởng Ngoại giao Ấn Độ S. Jaishankar tự hào tuyên bố rằng sự phục hồi của đất nước sau đại dịch là bằng chứng cho thấy động lực tự lực của Ấn Độ đang phát huy.

Bỏ qua chủ nghĩa hiếu thắng, lần đầu tiên sau 4 thập kỷ, Ấn Độ đang kêu gọi tất cả các quốc gia lớn để được hỗ trợ, từ oxy đến khẩu trang N-95 và vaccine. Ảnh: The Print.

Giờ đây, Ấn Độ đang ở giữa làn sóng lây nhiễm thứ hai chết người mà không có sự cứu trợ nào trong tầm mắt. Chính phủ Modi ban đầu đã hạ thấp mối đe dọa này và khẳng định chủ nghĩa ngoại lệ của Ấn Độ, phớt lờ những cảnh báo đáng tin cậy của các chuyên gia. Thậm chí Ủy ban Quốc hội nước này còn cho rằng làn sóng thứ hai sẽ sớm được kiểm soát và tuyên bố Ấn Độ sẽ sớm chiến thắng đại dịch để cho cả công dân của họ và các nhà lãnh đạo thế giới chứng kiến.

Một dấu ấn của sự tự mãn này là vào cuối tháng 2, chính phủ Ấn Độ chỉ đặt hàng 21 triệu liều vaccine cho dân số 1,3 tỉ người. Đồng thời, Ấn Độ còn tuyên bố là hiệu thuốc của thế giới và tham gia vào lĩnh vực ngoại giao vaccine.

Sự ngạo mạn như vậy hiện đã khiến Ấn Độ phải “quỳ gối”. Sự thay đổi muộn màng và việc miễn cưỡng chấp nhận hỗ trợ nước ngoài đánh dấu sự đảo ngược chính sách về việc giảm hỗ trợ nước ngoài đã ảnh hưởng nhiều trong việc chống dịch bệnh lần này.

Sự lạc quan của Thủ tướng Narendra Modi dường như không có giới hạn. Ảnh: Văn phòng Thủ tướng Ấn Độ.

Hiện, các nhà tài trợ lớn bao gồm Mỹ, Pháp và Anh đã bắt đầu cung cấp các nguồn cung cấp khẩn cấp như bình oxy, máy thở và các loại thuốc thiết yếu được sử dụng để điều trị COVID-19.

Ngay cả nước láng giềng nhỏ bé của Ấn Độ, Bhutan cũng đã cung cấp hai máy tạo oxy. Nguồn cung oxy thiếu hụt đến mức một số ca tử vong gần đây là do thiếu oxy và lẽ ra nguồn cung sẽ dồi dào hơn.

Như những người theo dõi thế giới và các nhà lãnh đạo nước ngoài, những người đã ủng hộ Thủ tướng Modi, tất cả đều chứng kiến ​​sự thiếu vắng phản ứng phối hợp của chính phủ và sự thất bại hoàn toàn trong việc lãnh đạo chống lại cuộc khủng hoảng. 

Hệ thống y tế của Ấn Độ đang gặp nhiều căng thẳng. Ảnh: Reuters.

Mọi người phó mặc cho các thiết bị của riêng họ, với phần lớn công việc nặng nhọc được thực hiện bởi các tình nguyện viên. Một số chính quyền tiểu bang đang cố gắng lấp đầy khoảng trống do chính quyền trung ương không hành động, nhưng việc thiếu vắng sự phối hợp đồng nghĩa với việc phản ứng kém của quốc gia.

Sự leo thang của chính phủ Ấn Độ phản ánh mức độ nghiêm trọng của cuộc khủng hoảng hiện tại, với hệ thống y tế đã sụp đổ và thậm chí các cơ sở hạ tầng không thể xử lý tất cả những thi thể.

Thất bại của ông Modi trong việc quản lý cuộc khủng hoảng đặt ra những câu hỏi quan trọng về vai trò tương lai của Ấn Độ trên thế giới. Không còn là một đối tác đáng tin cậy và có thể là đối trọng với một Trung Quốc đang trỗi dậy, Ấn Độ thậm chí hầu như không có khả năng tự chăm sóc mình.

Việc quản lý không tốt đã dẫn đến việc nhiều nguồn cung viện trợ được chuyển từ nước ngoài vẫn chưa được phân phối đến nơi cần thiết. Hơn nữa, với quy mô của cuộc khủng hoảng trong nước, chính phủ Ấn Độ đã chuyển hướng liều lượng vaccine dành cho xuất khẩu sang sử dụng trong nước. Chính điều này đặt ra câu hỏi nghiêm túc về độ tin cậy của Ấn Độ với tư cách là nguồn cung vaccine trong tương lai.

Một quốc gia quan trọng đã bị đưa đến một tình trạng tồi tệ do nhiều lần thất bại trong sự lãnh đạo của nó. Thật vậy, tầm quan trọng của sự suy sụp hiện tại chỉ phù hợp với sự khoe khoang trong lời hùng biện trước đây của Thủ tướng Modi rằng: thế kỷ 21 sẽ thuộc về Ấn Độ.

Với COVID19, hình ảnh và uy tín của Ấn Độ trên thế giới bị nghi ngờ nghiêm trọng.

* Bài viết dựa trên quan điểm của chuyên gia kinh tế - nhà nghiên cứu Rupa Subramanya, Đại học Carleton.

Có thể bạn quan tâm:

► Những câu chuyện bên trong thảm họa COVID-19 của Ấn Độ