Tesla đang bị 'hủy hoại' nghiêm trọng bởi tỉ phú Elon Musk?

Mức định giá 1 nghìn tỉ USD của Tesla chỉ có ý nghĩa nếu các nhà đầu tư tin rằng công ty này đang đi trên con đường thống trị ngành công nghiệp ô tô, như cách Apple quản lý điện thoại thông minh, hoặc Amazon bán lẻ trực tuyến.

Nhưng cổ phiếu của Tesla đã giảm hơn 40% kể từ ngày 04/04, một mức giảm mạnh hơn nhiều so với thị trường chung, làm bốc hơi hơn 400 tỉ USD giá trị thị trường chứng khoán. Sự việc khiến dư luận không khỏi chú ý đến những rủi ro mà công ty đang phải đối mặt. Bao gồm cạnh tranh ngày càng tăng, khan hiếm sản phẩm mới, các vụ kiện cáo buộc công ty phân biệt chủng tộc và các vấn đề sản xuất nghiêm trọng tại nhà máy ở Thượng Hải, nơi cung cấp cho cả châu Á và châu Âu.

Giá trị cổ phiếu Tesla. Ảnh: NY Times.

Ông Musk đã không giúp giá cổ phiếu trở nên khá khẩm hơn, sau khi biến cuộc chào mua Twitter thành một "vở kịch" tài chính. Những động thái trong lúc thu mua Twitter đã để lại cho các nhà đầu tư cái nhìn rằng Tesla đang thiếu một ban giám đốc độc lập, có thể ngăn ông Musk làm những việc gây tổn hại đến hoạt động kinh doanh và thương hiệu của công ty.

Ngay cả những người yêu thích Tesla lâu năm cũng tỏ ra ngờ vực. Trong đó có Ngân hàng đầu tư Wedbush Securities, một trong những đơn vị tin tưởng nhất vào Tesla ở Phố Wall. Nhưng Wedbush đã hạ giá Tesla - ước tính cổ phiếu dựa trên thu nhập trong tương lai của công ty sẽ giảm từ 1.400 USD xuống 1.000 USD. 

Các vấn đề sản xuất ở Trung Quốc là một trong những lý do ảnh hưởng đến danh hiệu công ty xe hơi giá trị nhất thế giới của Tesla. Xe Tesla đã bị ảnh hưởng bởi người mua Trung Quốc, làm dấy lên hy vọng tăng trưởng siêu tốc ở thị trường xe hơi lớn nhất thế giới. Thị phần của Tesla tại Trung Quốc chiếm 2,5% trong quý đầu tiên của năm 2022, xếp sau các hãng xe sang Mercedes-Benz, BMW và Audi.

Cổ phiếu Tesla cũng bị ảnh hưởng bơi các nguyên nhân làm chao đảo các thị trường chứng khoán trên toàn thế giới: chiến tranh ở Ukraine, lãi suất tăng, mối đe dọa suy thoái, hỗn loạn chuỗi cung ứng và lạm phát gia tăng. Tuy nhiên, cổ phiếu Tesla đã giảm nhiều so với những gã khổng lồ khác của Thung lũng Silicon như Apple hay Alphabet.

Ông Jesse Toprak, một người kỳ cựu trong ngành công nghiệp ô tô, kiêm nhà phân tích chính tại Autonomy, một công ty cung cấp xe điện theo mô hình đăng ký trả phí, cho biết thị phần của Tesla sẽ giảm xuống dưới 40% vào cuối năm 2023, mặc dù doanh số bán hàng của hãng sẽ tiếp tục tăng theo thị trường chung.

Tesla cũng đang phải đối mặt với sự cạnh tranh gay gắt ở châu Âu, nơi xe điện chiếm 13% doanh số bán xe hơi mới. Khả năng phục vụ thị trường châu Âu của Tesla sẽ được cải thiện khi một nhà máy mới gần Berlin tăng cường sản xuất. Tại Hoa Kỳ và các nơi khác, công ty đã được hưởng lợi từ những người mua trung thành, những người coi ông Musk là người có tầm nhìn xa và sẵn sàng chờ đợi hàng tháng hoặc hàng năm để mua xe của công ty.

Các vấn đề sản xuất ở Trung Quốc đã làm giảm giá trị của công ty. Ảnh: Reuters.

Tuy nhiên, hình ảnh của Tesla đang chịu áp lực với những cáo buộc về phân biệt chủng tộc và quấy rối gia tăng tại cơ sở nhà máy ở Fremont, California, gần San Francisco. Tesla đang phản đối vụ kiện.

Một mũi dùi khác là S&P 500, danh sách các công ty đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị nhất định, đã loại Tesla vào tháng trước. S&P cho biết quyết định của họ được tác động bởi những tuyên bố phân biệt chủng tộc và điều kiện làm việc tồi tệ tại nhà máy Fremont của công ty Tesla.

Ông Musk đã phản ứng lại quyết định của S&P bằng cách viết trên Twitter rằng phong trào áp dụng các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị cho các tập đoàn là một "trò lừa đảo" mà "đã được vũ khí hóa bởi các chiến binh công bằng xã hội giả mạo." Ông còn phê phán và tuyên bố sẽ đổi phe phái chính trị trên Twitter. Những tuyên bố mang tính chính trị như thế chắc chắn sẽ làm phật lòng một bộ phận khách hàng trung thành của Tesla

Doanh thu quản lý là một rủi ro kế tiếp. Ông Musk nổi tiếng là một người khắt khe về đạo đức nghề nghiệp, điều mà ông đã cảnh báo các nhân viên tại Twitter nếu ông tiếp quản nền tảng truyền thông xã hội này.

Sự xáo trộn tại Tesla là điều hiển nhiên. Những tưởng Tesla là bất bại nhưng vẫn có 1 công ty xe điện vượt mặt Tesla trong các bài kiểm tra của Cơ quan Bảo vệ Môi trường về phạm vi di chuyển trong một lần sạc của ô tô điện. Đó là nhà sản xuất xe điện Lucid, được thành lập bởi ông Peter Rawlinson, một cựu kỹ sư hàng đầu của Tesla cho đến khi xảy ra các bất đồng với ông Musk. 

Những người ngưỡng mộ ông Musk nói rằng ông đã giúp thúc đẩy các phương tiện không phát thải bằng cách gieo mầm tài năng cho ngành. Nhưng giới phê bình nhận thấy nguy cơ Tesla sẽ không bao giờ phát triển được một đội ngũ quản lý có kinh nghiệm ổn định, những người có thể điều hành công ty nếu có bất đồng quan điểm với ông Musk.

Giữa vô số vấn đề và rủi ro như thế này, ông Musk đã dành thời gian để mua lại Twitter, mặc dù gần đây ông dường như đang suy tính lại thương vụ này. Việc xâm nhập vào mạng xã hội khiến một số nhà đầu tư thắc mắc tại sao ông chủ lại dành quá nhiều thời gian để viết lách trên Twitter, trong khi xung quanh ông thì như đống lửa.

Có thể bạn quan tâm: 

Tiền điện tử lao dốc, tỉ phú thành triệu phú

Nguồn The New York Times