Tesla của tỷ phú Elon Musk đang khủng hoảng tiền mặt

Con đường phía trước cho công ty ô tô của Elon Musk đang trở nên nguy hiểm hơn. Cổ phiếu của tập đoàn này đã giảm 16% kể từ cuối tháng 2.

→Tesla bán được 102.000 xe nhưng vẫn lỗ 2,24 tỉ USD trong năm 2017

Vào ngày 1.4, Elon Musk, ông chủ của công ty xe điện viết trên Twitter:"Thật đáng buồn khi báo cáo rằng Tesla đã ra đi hoàn toàn và phá sản hoàn toàn.". Anh thậm chí còn đăng một bức ảnh của anh ta được cho là say rượu và không thể dung thứ như là bằng chứng. Nó có ý nghĩa như một trò đùa ngày Cá tháng tư, nhưng tiếng cười lại trở nên lạc lõng. Thật không may gần với sự thật. Nhà sản xuất xe điện hàng đầu của Mỹ đang bị áp lực. Ông Musk đang chiến đấu trên nhiều lĩnh vực và tất cả đều làm trầm trọng thêm mối đe dọa chính của ông: một sự siết chặt tài chính có thể đẩy Tesla vượt qua ranh giới.

Thậm chí các cổ đông của Tesla, những người hiếm khi bị những tin xấu gây lo lắng, đang hoảng hốt. Cổ phiếu của tập đoàn này đã giảm 16% kể từ cuối tháng 2, nhất là sau khi Tesla sử dụng phần mềm Autopilot gây tai  nạn ngày 23.3, giết chết tài xế và đưa ra những câu hỏi về sự an toàn của hệ thống bán tự chủ điều khiển. Vụ tai nạn đang được điều tra bởi chính quyền.

Thất bại liên tục

Sự sụp đổ của những tai ương tiếp tục vào ngày 28.3 khi một thẩm phán tại Delaware quyết định để một vụ kiện của cổ đông tiến hành chống lại ông Musk và Hội đồng quản trị của Tesla về cáo buộc vi phạm nghĩa vụ liên quan đến việc tiếp quản công ty 2,2 tỷ USD vào năm 2016 của SolarCity, công ty điều hành bởi anh em họ của ông Musk.

Ngày 29.3, công ty này đã thông báo thu hồi khoảng 123.000 xe cũ hơn có thể dễ bị ăn mòn của một tia ảnh hưởng đến điều khiển và đỗ xe.

Cho đến gần đây, Tesla chỉ sản xuất được một số lượng nhỏ các loại xe ô tô sử dụng năng lượng tầm xa. Mẫu xe saloon S giá tầm 74.500 USD và mẫu xe thể thao mô hình X của nó vẫn còn đắt hơn. Nhưng ông Musk đã đặt cược tương lai của công ty của ông về sản xuất hàng loạt xe hơi rẻ hơn.

Thế nhưng, Tesla đã nhiều lần thất bại trong việc đạt được mục tiêu của mình (xem biểu đồ).

Vào tháng 7. 2017, ông Musk tuyên bố rằng công ty của ông sẽ phát ra 20,000 mô hình  vào 12.2017. Trên thực tế, Công ty đã sản xuất được ít hơn 2.500 chiếc trong toàn bộ quý cuối cùng của năm 2017. Ông đã thề sẽ sản xuất 2.500 chiếc Model 3 mỗi tuần vào cuối tháng 3, tăng lên 5.000 chiếc mỗi tuần vào cuối tháng 6. Bất chấp những nỗ lực siêu phàm của công nhân và các nhà quản lý (ông Musk là giám sát sản xuất mô hình mới và tuyên bố ngủ ở nhà máy), vào ngày 3.4 Tesla xác nhận rằng nó chỉ sản xuất khoảng 2.000 xe sedan Model 3 mỗi tuần.

Kỳ vọng của các nhà phân tích và các nhà đầu tư quá thấp . "Nếu tốc độ sản xuất của Tesla vẫn tiếp tục tăng thì công ty này sẽ tiếp tục tăng trưởng nhanh chóng trong thời gian tới.

Ảo tưởng về mô hình công nghệ hóa toàn nhà máy

Tesla đang phải vật lộn với những trở ngại trong sản xuất các gói pin tại "gigafactory" ở Nevada cũng như lắp ráp mô hình 3 tại nhà máy sản xuất ô tô ở Fremont, California. Vấn đề trung tâm là ông Musk đã quá phức tạp về nhiệm vụ khó khăn trước đây trong việc chế tạo một chiếc xe hơi trên thị trường.

Thay vì dựa vào các phương pháp chế tạo đã qua thử nghiệm của các đối thủ đã thành lập, những người vẫn còn sử dụng con người để thực hiện các nhiệm vụ mà máy móc vẫn chưa được đáp ứng, anh ta muốn nhà máy sản xuất ô tô của mình trở thành "máy làm cho máy móc tự động" siêu nhanh, robot và giữ sự tham gia của con người ở mức tối thiểu.

Nhân viên của nhà máy Fremont mô tả một nơi làm việc hỗn loạn trong đó lý tưởng của Silicon Valley về sự đổi mới nhanh nhạy và sự xung đột tự động hóa của robot với những thực tế không đáng tin cậy của việc sản xuất xe hơi, từ việc sử dụng xe nâng an toàn trên sàn nhà tới sử dụng linh kiện nhựa trong xe hơi.

Ngay cả khi ước mơ của ông Musk về việc biến nhà máy của ông thành một "người ngoài hành tinh" của sản xuất hàng loạt tự động thực sự chỉ ra cách làm ô tô tốt hơn, ông có thể hết tiền trước khi chứng minh vụ việc của mình.

Tesla mất hơn 2 tỷ USD vào năm 2017 trước khi công ty này xác nhận mục tiêu sản xuất bị bỏ lỡ mới nhất, các nhà đầu tư lo ngại về tỷ lệ đốt tiền của công ty vào năm 2018. Ngoài 2 tỷ USD vốn cần thiết để mở rộng sản xuất mô hình 3, Tesla có khoảng 1,2 tỷ USD trong số nợ chuyển đổi vào đầu năm tới.

Giá trị trái phiếu của Tesla liên tục giảm xuống

Vào ngày 27. 3, Moody's, một cơ quan xếp hạng tín dụng, đã hạ cấp khoản nợ của Tesla, cảnh báo rằng công ty "có thể sẽ phải huy động vốn bổ sung trong nửa sau của năm 2019". Jefferies, một ngân hàng, dự đoán rằng Tesla sẽ cần 2,5 tỷ USD đến 3 tỷ USD trong năm nay.

Tesla khẳng định rằng không có khủng hoảng tiền mặt sắp xảy ra. Trong một tuyên bố vào ngày 3.4, công ty khẳng định rằng "không đòi hỏi vốn chủ sở hữu hoặc nợ phải trả trong năm nay, ngoài các khoản tín dụng tiêu chuẩn".  Lãi suất tăng, giá cổ phiếu giảm và khả năng tiếp tục không đạt được mục tiêu sản xuất của mình sẽ gây khó khăn cho công ty tìm vốn.

Nhiều cổ đông vẫn giữ niềm tin vào khả năng của ông Musk để vượt qua khó khăn này. Giá trái phiếu rác của Tesla thấp hơn mức mà họ đã ban hành năm ngoái. Trong một Twitter khác trong tuần này, ông Musk kết luận như sau: "Xe ô tô là địa ngục." Lần này có thể ông không nói đùa.

Nguồn The Economist