Startup Ấn Độ chuyển sang IPO khi nguồn tài trợ thắt chặt

Việc thiếu vốn tăng trưởng đang thúc đẩy các công ty khởi nghiệp của Ấn Độ lên sàn, một số công ty thậm chí còn định giá chào bán công khai ban đầu thấp hơn so với vòng gọi vốn trước để thu hút các nhà đầu tư.

Nhà sản xuất xe điện Ola Electric Mobility và công ty cung cấp bảo hiểm Go Digit General Insurance lần lượt IPO với chiết khấu 22% và 13%, ở mức 4,3 tỉ USD và 3,2 tỉ USD, khi lên sàn vào ngày 9/8 và ngày 23/5. Công ty bán lẻ mặt hàng chăm sóc trẻ em FirstCry giữ nguyên định giá của mình ở mức khoảng 3 tỉ USD. Cùng nhau, bộ ba này chiếm 80% trong số 1,92 tỉ USD mà các công ty khởi nghiệp Ấn Độ huy động được thông qua các đợt chào bán công khai vào năm 2024.

Các nhà phân tích dự đoán dòng vốn hạn chế sẽ tiếp tục đẩy một số công ty khởi nghiệp nổi tiếng IPO. Trong số đó có công ty khởi nghiệp giao đồ ăn Swiggy, các công ty logistics như BlackBuck và Ecomm Express, công ty điều hành không gian làm việc chung Smartworks và nền tảng thương mại điện tử tập trung vào doanh nghiệp OfBusiness. Tất cả đều dự kiến ​​sẽ niêm yết vào năm 2025.

"Tham gia thị trường với mức định giá cao rồi bị chỉ trích là một rủi ro, và không có nhà sáng lập nào muốn bị hoài nghi và gán cái mác không uy tín", ông Abhishek Basumallick, nhà sáng lập công ty đầu tư Ấn Độ Intelsense, cho biết. 

Nguồn vốn được huy động bởi các startup Ấn Độ. Ảnh: Nikkei Asia.

Mức định giá vừa phải vào thời kỳ hoàng kim năm 2021 lại mang đến hiệu quả khác. Công ty giao đồ ăn Zomato đã tăng định giá lên 56%, tương đương 8,6 tỉ USD và nhà cung cấp dịch vụ tài chính Paytm đã tăng 25% lên 20 tỉ USD. Định giá của nhà bán lẻ sản phẩm làm đẹp Nykaa đã tăng gấp 5 lần lên khoảng 7,1 tỉ USD.

Những vài tháng sau, các công ty cũng nhận chỉ trích vì cổ phiếu lao dốc khi các nhà đầu tư trở nên cảnh giác với các dự án thua lỗ. Sự hoài nghi của họ xuất phát từ những bất ổn kinh tế toàn cầu do chiến tranh Nga-Ukraine vào năm 2022 và nỗi lo suy thoái ở Mỹ gây ra sự sụp đổ trên thị trường chứng khoán. Cổ phiếu của Zomato đã giảm xuống dưới mức giá niêm yết ban đầu sau 6 tháng và chỉ tăng trở lại mức giá niêm yết vào tháng 11/2023, trong khi Paytm hiện đang giao dịch ở mức khoảng 1/3 giá niêm yết.

Cơn sốt IPO diễn ra vào thời điểm các công ty khởi nghiệp đang phải đối mặt với khó khăn kép. 

Đầu tiên, lãi suất cao đã khiến các quỹ đầu tư mạo hiểm (VC) và quỹ tư nhân cảnh giác với mức định giá cao ngất ngưởng. Trong khi dòng vốn đầu tư mạnh mẽ kéo dài từ 2020-2022 đã tạo ra 65 kỳ lân. Nhưng hiện tại, nhà đầu tư lại không cảm thấy chuyện rót vốn vào quỹ tư nhân hấp dẫn hơn so với gửi tiền trong ngân hàng và các công cụ tài chính khác. Điều đó khiến các startup phải vật lộn với tình trạng thiếu tiền mặt và buộc họ phải cắt giảm chi phí để có lãi.

Theo công ty dữ liệu Tracxn Technologies, tài trợ giai đoạn tăng trưởng, thường được gọi là Series C trở lên, đã giảm gần một nửa từ 29,81 tỉ USD vào năm 2021 xuống còn 15,51 tỉ USD vào năm 2022. Sự sụt giảm đã mạnh hơn kể từ đó, xuống còn 6,43 tỉ USD vào năm 2023 và 3,35 tỉ USD vào năm 2024 tính đến tháng 8 năm nay.

Thứ hai, thị trường tư nhân suy thoái cũng đã làm mất đi sức hấp dẫn của các giao dịch thứ cấp. Các giao dịch thứ cấp chiếm 15% tổng số giao dịch thoát vốn vào năm 2023, so với 20% vào năm 2021, theo công ty tư vấn Bain & Co. Thị phần của các giao dịch trên thị trường đại chúng tăng vọt từ 38% vào năm 2021 lên 55% vào năm 2023, phản ánh tâm lý tương phản của thị trường tư nhân và công khai.

Các công ty khởi nghiệp Ấn Độ thường dựa vào các quỹ đầu tư chéo toàn cầu như Tiger Global Management và SoftBank Group để có vốn tăng trưởng, nhưng các nhà đầu tư này cũng đã cắt giảm đầu tư khi danh mục toàn cầu của họ bắt đầu suy yếu.

Một số công ty khởi nghiệp lớn có giá trị định giá lên tới vài tỉ USD đang phải đối mặt với sức nóng. Trong số đó có công ty khởi nghiệp giáo dục trực tuyến Byju's, đang phải đối mặt với thủ tục phá sản, trong khi định giá của hiệu thuốc trực tuyến PharmEasy và công ty thương mại điện tử Udaan đã bị cắt giảm trong các vòng gọi vốn mới.

Trong khi các quỹ vốn tư nhân cạn kiệt, thị trường công lại có lợi. Chỉ số chứng khoán chuẩn Sensex của Ấn Độ đã vượt mặt các đối thủ lớn của châu Á, tăng vọt 71% kể từ tháng 1/2021. Nikkei 225 của Nhật Bản tăng 27% trong thời gian này, trong khi Chỉ số Hang Seng ở Hồng Kông giảm 40% và Chỉ số Shanghai Composite ở Trung Quốc giảm 23%.

Do đó, Ấn Độ đang tràn ngập các nhà đầu tư mới háo hức tận dụng thị trường sôi động, dẫn đến nguồn vốn dồi dào và nhu cầu ngày càng tăng đối với cổ phiếu mới. Số lượng tài khoản giao dịch tại Ấn Độ đã tăng 4,4 lần, từ 36 triệu vào tháng 3/2020 lên 160 triệu vào tháng 6/2024, theo ICICI Direct, một công ty giao dịch chứng khoán.

Các đợt IPO đặc biệt trở thành lựa chọn ưa thích của các nhà đầu tư hy vọng kiếm được lợi nhuận nhanh chóng từ việc niêm yết. Cơ quan quản lý thị trường chứng khoán Ấn Độ đã lưu ý trong một báo cáo đầu tháng này rằng các nhà đầu tư bán lẻ bán 50% cổ phiếu được phân bổ cho họ trong các đợt IPO trong vòng một tuần sau khi niêm yết và 70% trong vòng một năm.

Có thể bạn quan tâm:

 Nông dân Nhật Bản bỏ nuôi bò sữa vì dân số giảm

Nguồn Nikkei Asia