Scotland sắp công bố dự luật tách khỏi Vương quốc Anh

Thủ hiến Scotland Alex Salmond hôm qua 4/9 cho biết Scotland sẽ công bố dự luật mới trong vòng 9 tháng tới nhằm trưng cầu dân ý về nền độc lập. Theo các nhà phân tích chính trị, động thái này nhằm mở đường cho một cuộc bỏ phiếu, giúp Scotland tách khỏi Anh sau 305 năm.

Ông Salmond bày tỏ mong muốn cuộc bỏ phiếu về nền độc lập của Scotland sẽ được tiến hành vào nửa cuối năm 2014. Tuy nhiên, ông Salmond cũng cho biết Scotland chưa đạt được thỏa thuận nào về vấn đề này với chính phủ Anh.

"Dự luật trưng cầu dân ý đang được nghiêm túc thực hiện. Đó sẽ là nền móng cho quyết định quan trọng nhất của Scotland trong 300 năm trở lại đây", ông Salmond phát biểu tại phiên khai mạc quốc hội tại Edinburgh.

Cuộc bỏ phiếu giành quyền độc lập của Scotland sẽ làm suy yếu liên minh Vương quốc Anh hiện đại, bao gồm Anh, Scotland và xứ Wale.

Ông Salmond cũng cho biết dự luật trưng cầu sẽ được giới thiệu trong năm quốc hội hiện tại, dự kiến ở Scotland sẽ kết vào tháng 5 hoặc tháng 6/2013.

Năm ngoái, đảng Quốc gia Scotland của ông đã giành được đa số ghế tại nghị viện trong cuộc bầu cử quốc gia. Theo hệ thống phân cấp quyền lực của Vương quốc Anh, Scotland chỉ có quyền kiểm soát về giáo dục, y tế và nhà tù, ngoài ra Scotland cũng có quyền sở hữu hệ thống pháp lý riêng. Mặc dù vậy, chính phủ London lại có quyền kiểm soát các chính sách về đối ngoại và quốc phòng của Scotland.

Nếu tách khỏi Anh, Scotland sẽ phải đối mặt với một loạt khó khăn, trong đó lớn nhất sự chấp thuận của chính Anh. Quốc hội Scotland muốn được gia hạn thêm về quyền lực trong trường hợp cuộc trưng cầu dân cho kết quả trái ngược với mong muốn của ông Salmond. Tuy nhiên, chính phủ Anh kiên quyết cho rằng kết quả cuộc bầu cử chỉ nên tập trung vào hai lựa chọn chính, đó là Scotland "có" hoặc "không" rời khỏi liên minh Vương quốc Anh.

Ngoài ra, Scotland cũng phải đối mặt với khả năng răn đe hạt nhân từ Vương quốc Anh, cũng như những tranh chấp liên quan đến quyền sở hữu khoảng 20 tỷ thùng dầu và khí đốt tại khu vực Biển Bắc.

Mỗi năm chính phủ Anh cung cấp khoảng 30 tỷ bảng kinh phí cho Scotland, song theo như các nhà phân tích, Scotland sẽ còn thu được lợi nhiều hơn từ mỏ dầu Biển Bắc nếu  giành được độc lập.

Bên cạnh các vấn đề chính trị và kinh tế, Scotland cũng phải giải quyết một loạt các vấn đề xã hội khi tách khỏi anh như quốc kỳ, thể thao, những thành tựu văn hóa và lịch sử trong các lĩnh vực như khoa học và văn học.

Nguồn Reuters/Khampha