Sa thải Steve Bannon: Trump làm bạn với cô đơn?

Sự ra đi mới đây của chiến lược gia cốt cán Steve Bannon có thể làm Nhà Trắng của Tổng thống Donald Trump hoạt động tốt hơn - nhưng làm cho các vấn đề chính trị của ông tồi tệ hơn.

Ngay từ đầu, Bannon đã là nhân vật gây nhiều chia rẽ trong bộ máy chính quyền Trump, khi liên tục đối đầu với những người có thể ngáng trở chương trình nghị sự mang đậm tính dân tộc chủ nghĩa của ông. Giờ đây, Giám đốc Hội đồng Kinh tế Quốc gia Gary Cohn và Cố vấn An ninh Quốc gia H.R. McMaster có thể thực hiện công việc của họ dễ dàng hơn khi không có sự can thiệp từ Bannon.

Nhưng điều đó cũng sẽ không giải quyết được những vấn đề đã xảy ra từ trước khi Bannon ra đi.

Bannon có thể đã là người góp phần khơi mào cho làn sóng cực hữu đã gây ra bạo lực chết người vào tuần trước ở Charlottesville (bang Virginia). Nhưng chắc chắn chính những quan điểm cố hữu của Trump, chứ không phải ảnh hưởng từ Bannon, mới là yếu tố khiến Trump bày tỏ sự thông cảm với các phần tử cực hữu và tân phát xít.

Điều đó đã trở nên rõ ràng trong tuần này, khi Trump ban đầu lên án cả 2 phía tân phát xít và chống phát xít là đã gây ra bạo lực. Sau đó, do bị chỉ trích dữ dội từ ngay cả trong nội bộ Đảng Cộng hòa, Trump đã phải miễn cưỡng lên án chủ nghĩa phân biệt chủng tộc và phong trào tân phát xít. Tuy nhiên, gần như ngay sau đó, Trump lại một lần nữa quay ngoắt 360 độ. Điều này đã dẫn tới một cuộc khủng hoảng chính trị nghiêm trọng.

Việc Bannon rời khỏi Nhà Trắng cũng dẫn tới rủi ro mới cho Trump: có nhiều khả năng Bannon sẽ tạo ra thêm rắc rối cho chương trình nghị sự của Đảng Cộng hòa (GOP) một khi ông không còn là thành viên của Nhà Trắng. Ngay sau khi rời Nhà Trắng, Bannon đã lập tức quay trở lại nắm quyền điều hành trang web tin tức cực hữu Breitbart, nơi đã tạo dựng nên tên tuổi của ông.

Nếu Bannon vẫn còn để bụng việc Trump sa thải mình, ông có thể làm rối loạn GOP ngay giữa thời điểm đảng này cần đoàn kết để đưa ra chương trình nghị sự về cải cách thuế và các vấn đề khác. Điều đó có thể gây ra vấn đề không chỉ cho các cố vấn ủng hộ toàn cầu hóa của Trump, mà còn cho các nghị sĩ Cộng hòa khi họ tìm cách giữ thế đa số tại Hạ viện và Thượng viện vào các cuộc bầu cử giữa nhiệm kỳ trong năm 2018.

Tuy nhiên, Bannon nói với Bloomberg rằng ông sẽ tiếp tục ủng hộ Trump: "Nếu có bất kỳ sự nhầm lẫn nào, hãy để tôi giải thích rõ ràng: Tôi rời khỏi Nhà Trắng và sẽ tiếp tục chiến đấu vì Trump, chống lại đối thủ của ông ấy ở đồi Capitol, trong giới truyền thông, và trên toàn nước Mỹ".

Cựu giám đốc chính trị của cựu Tổng thống George W. Bush là Sara Fagen cho biết trên CNBC rằng người ngoài thường phóng đại tầm quan trọng của các trợ lý Tổng thống - ngay cả những người nổi bật nhất. Chính Bannon cũng đã không thành công trong việc thuyết phục Trump nâng mức thuế thu nhập cao nhất lên, để bảo vệ kế hoạch cải cách thuế của ông trước các cuộc công kích của Đảng Dân chủ.

Bannon cũng đã không thành công trong việc áp thuế nhập khẩu để bảo vệ hàng hoá sản xuất tại Mỹ. Ngoài ra, Bannon cũng đã khao khát khởi động một cuộc chiến thương mại với Trung Quốc, nhưng cho tới giờ Nhà Trắng mới chỉ hăm dọa chứ chưa có hành động gì cụ thể.

Sự thật là những yếu tố căn cơ khiến tỷ lệ ủng hộ Trump tụt xuống dưới 40% và nhiều nhà lãnh đạo trong nước lẫn quốc tế tìm cách xa lánh ông là bắt nguồn từ chính bản thân vị Tổng thống này: thói ích kỷ, bốc đồng, thiếu chú ý và thiếu hiểu biết.

Bằng lời nói và hành động của mình, Trump đã chứng tỏ rằng ông không xem trọng sự thật cũng như những tiêu chí đạo đức mà người Mỹ muốn thấy ở một vị Tổng thống.

Đó là lý do tại sao các nghị sĩ Cộng hòa tỏ ra ít hy vọng hơn so với các nhà đầu tư chứng khoán. Giá cổ phiếu tại Mỹ đã tăng lên trước tin tức về sự ra đi của Bannon.

Một nhà chiến lược hàng đầu của GOP cho biết: "Sự ra đi này có thể giúp Nhà Trắng vận hành tốt hơn, nhưng nó không thay đổi Trump”.

Bây giờ, câu hỏi đặt ra là liệu Trump có thể trấn áp được làn sóng phản đối từ bên ngoài đang tăng lên khi thiếu Bannon hay không?

Bá Ước

Nguồn CNBC