Quỹ đầu cơ trúng đậm

Ngành quỹ đầu cơ năm 2017 đã tạo ra mức sinh lời tốt nhất kể từ năm 2013, nhờ tình hình kinh doanh ăn nên làm ra của các nhà quản lý quỹ đã đặt cược lớn vào chứng khoán. Số liệu của tổ chức nghiên cứu trong ngành HFR cho thấy các quỹ đầu cơ ở tất cả các chiến lược đã tạo ra mức sinh lời 8,5% trong năm 2017, cao hơn mức 5,4% của năm 2016.

Các quỹ đầu cơ cổ phiếu (bao gồm các quỹ áp dụng chiến lược dung hòa các rủi ro trên thị trường thông qua việc nắm giữ cả hai vị thế mua/bán khống, các quỹ theo chiến lược đầu tư vào các loại chứng khoán tăng trưởng và chứng khoán có giá trị cao cũng như các quỹ áp dụng chiến lược đầu tư vào các ngành cụ thể) đã tạo mức sinh lời 13,2%, cao nhất trong 4 năm.

Các quỹ cổ phiếu áp dụng chiến lược mua/bán khống nằm trong số những quỹ có kết quả kinh doanh tốt nhất năm 2017, nhờ đó giúp giữ chân các nhà đầu tư, vốn đã nhanh chóng chuyển sang rót vốn vào các sản phẩm có tính thanh khoản tốt hơn, rẻ hơn và theo chiến lược thụ động. Một vài quỹ theo chiến lược mua/bán khống đã ghi nhận mức sinh lời 2 con số trong năm ngoái.

Một số các nhà quản lý quỹ nhỏ hơn đặc biệt thu về mức lãi lớn như Whale Rock Capital và Light Street Capital đã ghi nhận mức sinh lời lần lượt 36,2% và 38,6% nhờ sự tăng mạnh giá các cổ phiếu công nghệ trong đó có cổ phiếu Alibaba. Tiger Global, một trong những nhà quản lý quỹ mua/bán khống lớn nhất, đã đạt mức sinh lời 27,5% tính đến cuối tháng 11.2017. “Đó là nhờ họ đã chọn lựa cổ phiếu rất tốt ở cả 2 vị thế mua/bán khống”, Jon Hansen, Giám đốc về mảng các quỹ đầu cơ tại hãng tư vấn đầu tư Cambridge Associates, nhận định.

Các quỹ đầu tư theo chiến lược chủ động cũng có một năm khấm khá. TCI, nhà đầu tư chủ động có trụ sở tại London, đã đạt mức sinh lời 28,2% trong năm 2017. Marshall Wace, Lansdowne, Cevian Capital, Teleios Capital, Brenner West và Naya Capital tất cả đều nắm trong tay những quỹ có mức sinh lời 2 con số trong cả năm 2017. Trong khi đó, các quỹ đầu cơ vĩ mô đã xoay xở được mức sinh lời khá khiêm tốn 2,3% trong năm 2017, theo HFR. Dẫu vậy, con số này vẫn khá hơn mức 1% của năm trước đó.

Nhìn chung, thái độ lạc quan đang quay trở lại với ngành quỹ đầu cơ sau đợt rút vốn của năm 2016 - năm tồi tệ nhất của các dòng vốn kể từ cuộc khủng hoảng tài chính. Và đặc biệt là nhiều nhà quản lý đã ghi nhận mức sinh lợi cao khiến nhiều người phải lóa mắt.
Đà khởi sắc mạnh mẽ của các quỹ đầu cơ đến rất đúng lúc. Bob Leonard, Giám đốc Điều hành bộ phận ngân hàng đầu tư của Credit Suisse và đứng đầu toàn cầu mảng các dịch vụ vốn, cho biết chiến lược mua/bán khống cổ phiếu đã đặc biệt được nhiều nhà đầu tư quan tâm trong năm qua.

Có thể thấy tất cả các quỹ cổ phiếu đều ăn nên làm ra đều nhờ giá cổ phiếu gia tăng mạnh, như S&P 500 đã tăng 19% trong năm 2017. Nhưng ông Leonard cũng lưu ý, mặc dù những nhà đầu tư rót vốn vào các quỹ mua/bán khống mà có kết quả vượt trội hiện vẫn bám trụ quỹ, nhưng họ lại không rót thêm vốn vào. “Một số nghĩ rằng đà tăng giá cổ phiếu có kéo dài nhưng không ai biết khi nào đà tăng này sẽ chấm dứt; hiện một số nhà đầu tư tổ chức đang rút bớt tiền đặt cược”, Leonard nói.

Một điều nữa là mặc dù lợi nhuận chung của toàn ngành đã cao hơn trong năm vừa qua nhưng các chuyên gia tư vấn cho rằng còn quá sớm để nói cuộc lội ngược dòng này sẽ xoa dịu mối lo ngại của các nhà đầu tư về mức phí cao và lợi nhuận dài hạn không hấp dẫn. “Trong năm 2017, ngành quỹ đầu cơ cuối cùng đã biện minh được cho mức chi phí vốn của họ. Nhưng để thực sự đưa dòng vốn quay trở lại một cách mạnh mẽ, chúng ta cần phải cho thấy mức sinh lời được duy trì trong một thời gian dài hơn”, Scott Warner, đối tác tại Paamco, nhận định.

Trên thực tế, mức phí cao (thường là 2% phí quản lý và 20% phí hưởng theo kết quả hoạt động của quỹ) đã chịu nhiều đả kích từ phía các nhà đầu tư. Các quỹ đã phản hồi bằng cách giảm mức phí này và dòng tiền vẫn chảy vào ngành quỹ cơ nhưng lại có xu hướng chỉ tập trung ở những quỹ lớn nhất. Kết quả là năm 2017, số vụ đóng cửa quỹ đầu cơ đã vượt qua số quỹ mở mới trong năm thứ 3 liên tiếp, theo một các cựu chiến binh trong ngành. Blue Ridge Capital của John Griffin, Hutchin Hill Capital của Neil Chriss hay Eton Park Capital của Eric Mindich đều đã đóng cửa, trong khi Paul Tudor Jones đã đóng cửa một trong những quỹ của mình.

Don Steinbrugge, Tổng Giám đốc hãng tư vấn đầu tư Agecroft Partners, dự đoán mặc dù lượng tiền quản lý bởi ngành quỹ đầu cơ sẽ tiếp tục tăng trưởng trong năm 2018, nhưng số quỹ đầu cơ đóng cửa cũng sẽ tăng lên. “Ngành quỹ đầu cơ đã quá bão hòa. Chúng tôi tin rằng xấp xỉ 90% trong tổng số các quỹ đầu cơ không biện minh được cho mức phí của họ... Một số các nhà quản lý chỉ đơn giản là quá lớn không thể duy trì được lợi thế cạnh tranh”, ông nói trong một thông báo gửi đến các khách hàng của mình.
Sau khi các nhà đầu tư rút 70 tỉ USD khỏi các quỹ đầu cơ trong năm 2016, đã có 2,9 tỉ USD vốn mới chảy vào trong 9 tháng đầu của năm 2017. Con số cuối cùng cho cả năm 2017 sẽ còn chờ một thời gian nữa mới được công bố. Warner, thuộc Paamco, cho biết các nhà quản lý tại Paamco “nhận thấy nhà đầu tư không có nhiều nhu cầu rót tiền vào nhưng áp lực lấy lại mức sinh lời đã giảm bớt”. Đồng quan điểm, Hansen, thuộc Cambridge Associates, cũng cho rằng: “Chúng ta đã đi qua một thời kỳ dài với nhiều cảm xúc tiêu cực về các quỹ đầu cơ. Cảm xúc đó dường như đã dịu lại”