Putin công bố Chiến dịch quân sự đặc biệt ở miền Đông Ukraine

Một số tiếng nổ từ xa có thể được nghe thấy ở trung tâm thủ đô Kyiv của Ukraine, sau 5 giờ ngày 24/2. Ukraine đã tuyên bố tình trạng khẩn cấp, bắt đầu huy động quân dự bị và kêu gọi công dân của mình rời khỏi Nga ngay lập tức, cảnh báo về cuộc tiến đánh toàn diện sắp xảy ra.

Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky, cho biết ông đã cố gắng liên lạc cho tổng thống Putin nhưng không thể. Thay vào đó, nhà lãnh đạo Ukraine đã công bố một video bằng tiếng Nga, trong đó ông kêu gọi công dân Nga phản đối cuộc chiến dẫn đến cái chết của hàng chục nghìn người. Ông nói rằng Ukraine không phải là mối đe dọa đối với Nga.

Tổng thống Ukraine, ông Volodymyr Zelensky, cho biết ông đã cố gắng liên lạc cho tổng thống Putin nhưng không thể. Ảnh: AP.

Trong khi đó, theo Eurocontrol (cơ quan quản lý không lưu châu Âu), tất cả chuyến bay dân sự đã bị đóng tại Ukraine. 

Người đứng đầu các khu vực ly khai tự xưng ở miền đông Ukraine (Cộng hòa Nhân dân Donetsk và Cộng hòa Nhân dân Luhansk) đã đề nghị ông Putin hỗ trợ đẩy lùi cuộc tấn công của các lực lượng vũ trang Ukraine để tránh thương vong cho dân thường và ngăn chặn thảm họa nhân đạo ở Donbas (miền đông Ukraine).

Các nhà lập pháp đã thông qua đạo luật khẩn cấp cho phép Kyiv (thủ đô Ukraine) chuẩn bị cho cuộc tấn công của Nga, trong đó các đối thủ chính trị của Tổng thống Zelensky gạt sự bất bình của họ sang một bên và cùng bảo vệ nền độc lập của Ukraine.

Một quân nhân Ukraine gần chiến tuyến ở miền đông Ukraine. Ảnh: WSJ.

Hai người Ukraine trong quân đội dự bị mua đạn tại một bãi súng ở ngoại ô Kyiv; khoảng 700.000 người Ukraine sở hữu vũ khí được cấp phép. Ảnh: WSJ.

“Ukraine trên tất cả. Chừng nào nguy cơ xâm lược vẫn còn, chúng tôi sẽ tạm hoãn bất cứ điều gì làm xói mòn sự đoàn kết dân tộc”, cựu Tổng thống Petro Poroshenko, đối thủ chính của ông Zelensky, cho biết trong một cuộc phỏng vấn. 

Ông Poroshenko, người đang phải đối mặt với cáo buộc phản quốc, đã chỉ thị cho các nhà lập pháp của đảng mình bỏ phiếu cho luật khẩn cấp do ông Zelensky đưa ra.

Ông Zelensky đã trì hoãn việc huy động quân đội và các hoạt động chuẩn bị công khai khác trong nhiều tuần, vì lo ngại rằng sự hoảng loạn sẽ giáng vào nền kinh tế vốn đã bị vùi dập của Ukraine. Ông đã thay đổi cách tiếp cận sau khi ông Putin công nhận sự độc lập của hai tiểu bang do Nga hậu thuẫn ở vùng Donbas, miền đông Ukraine và có bài phát biểu đầy bất bình, đặt câu hỏi về quyền tồn tại như một quốc gia có chủ quyền của Ukraine. Khoảng 190.000 quân Nga đã tập trung ở biên giới Ukraine.

Lực lượng của ông Putin gần như đã sẵn sàng, và khoảng 80% lực lượng này đang ở các vị trí tiền phương bao quanh Ukraine, sẵn sàng cho một cuộc tấn công toàn diện, theo một quan chức quốc phòng cấp cao của Mỹ.

Hội đồng Bảo an Liên hợp quốc đã triệu tập một cuộc họp khẩn cấp vào tối thứ Tư để thảo luận về những diễn biến ở Ukraine.

Cố vấn an ninh quốc gia của ông Zelensky, ông Oleksiy Danilov, nói rằng quân đội dự bị sẽ bao gồm 36.000 quân nhân có kinh nghiệm chiến đấu. Lực lượng Vệ binh Quốc gia và cơ quan kiểm soát biên giới Ukraine đang huy động thêm 10.000 thành viên dự bị. Quân đội thường trực của đất nước có khoảng 200.000 quân nhân. 

“Tôi hy vọng một sự leo thang lớn sẽ không xảy ra. Tôi hy vọng quân đội của chúng tôi sẽ đủ để cầm chân Nga ở phía đông đất nước”, ông Oleksiy Radziyevskyy, một người lính dự bị 39 tuổi thường lái xe Uber đang chờ được gọi vào đơn vị xe tăng chia sẻ. 

Ông Myroslav Borysenko, một giáo sư lịch sử 48 tuổi tại Đại học Quốc gia Kyiv, người từng phục vụ trong đơn vị súng cối trên tiền tuyến trong Lữ đoàn lính dù số 95 vào năm 2015, cũng đang chờ được triệu tập: “Tôi đã sống trong ba tháng qua với áp lực tâm lý. Tôi nghĩ sẽ tốt hơn nếu tôi được huy động."

Bộ Ngoại giao Ukraine khuyến cáo công dân rời Nga ngay lập tức, với lý do các động thái “gây hấn” của Nga có thể khiến lãnh sự quán nước này không thể đề nghị giúp đỡ bên trong nước Nga. Cũng như khuyến cáo người Ukraine tránh bất kỳ chuyến du lịch nào đến Nga. Trong khi đó, Nga đã đóng cửa các cơ quan đại diện ngoại giao của họ ở Ukraine và hôm thứ Tư đã sơ tán nhân viên Đại sứ quán khỏi Kyiv.

Không có cuộc đàm phán nào được lên kế hoạch giữa Moscow và phương Tây để xoa dịu cuộc khủng hoảng, các nhà ngoại giao phương Tây cho rằng ông Putin phải sớm quyết định tiến hành một cuộc tấn công vào Ukraine hay rút lui. Sau khi Nga huy động lực lượng tiến vào Ukraine, Ngoại trưởng Antony Blinken đã hủy cuộc gặp với Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov. Ngoại trưởng Pháp, ông Jean-Yves Le Drian cũng đã hủy cuộc gặp với ông Lavrov.

Một người dân tại Kyiv đã đến một điểm huy động quân sự ở thủ đô Ukraine hôm thứ Tư. Ảnh: WSJ.

Theo luật của Ukraine, tình trạng khẩn cấp cho phép chính phủ cấm biểu tình và đình công, đồng thời cho phép đưa quân nhân vào nhà và tịch thu tài sản. Tình trạng khẩn cấp cũng cho phép cảnh sát hoặc quân đội kiểm tra và ban bố lệnh giới nghiêm tại các khu vực được chọn. Các biện pháp bổ sung được thông qua hôm thứ Tư áp đặt những hạn chế mới đối với các hoạt động ở các khu vực biên giới và dọc theo các bờ biển Biển Đen và Biển Azov.

Nghị viện đã bỏ phiếu cho phép chính phủ chuyển doanh thu cho các lực lượng vũ trang mà không cần sự chấp thuận của cơ quan lập pháp. Trong những tháng gần đây, Kyiv đã chú ý đến việc tổ chức các đơn vị bảo vệ lãnh thổ gồm những người lính “bán thời gian” có thể được huy động trong trường hợp có chiến tranh. Ngoài các đơn vị này, khoảng 700.000 người Ukraine đã sở hữu các loại súng được cấp phép.

Nguồn WSJ