"Phép màu" tăng trưởng của Ấn Độ

Ấn Độ đang là một trong những nền kinh tế chất lượng cao và có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất thế giới trong hai năm 2022 và 2023. Trong năm 2024, nền kinh tế lớn thứ năm thế giới được dự báo sẽ tiếp tục duy trì sự thịnh vượng này.

Giới chuyên gia nhận định, có ba yếu tố chính tạo nên sự tăng trưởng mạnh mẽ này và Ấn Độ có thể kéo dài trong khoảng thời gian khá lâu.

Thứ nhất là cơ sở vững chắc. Ấn Độ chỉ mới trở thành nền kinh tế có thu nhập trung bình vào năm 2018, sau đại dịch COVID-19, GDP bình quân đầu người nước này đã vượt mức 2.000 USD một cách ổn định. Sự phát triển này cho thấy tác động đáng kể từ công cuộc cải cách, nhất là khi diễn ra ở một quốc gia có điểm thấp hơn so với các nền kinh tế khác.

Thứ hai là từ các cải cách chính sách. Việc áp dụng thuế hàng hóa và dịch vụ quốc gia vào năm 2017 đã đơn giản hóa mạng lưới thuế phức tạp của Ấn Độ, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc vận chuyển hàng hóa trên khắp đất nước. Bên cạnh đó, tốc độ xây dựng đường cao tốc và đầu tư công đã tăng gấp ba lần kể từ năm 2015. Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) đều đánh giá cao sự tăng trưởng của Ấn Độ, giúp chính phủ tập trung mạnh mẽ hơn vào các chương trình phúc lợi và cải thiện tuân thủ thuế.

Cuối cùng, Ấn Độ hưởng lợi từ sự đảo ngược tốc độ tăng trưởng của Trung Quốc, dẫn đến nguồn vốn có sự chuyển dịch đến các quốc gia khác. Trong những năm qua, tỉ trọng đầu tư trực tiếp nước ngoài trong GDP của Ấn Độ đã vượt Trung Quốc gấp ba lần. Điều này càng trở nên quan trọng hơn trong bối cảnh dòng vốn chảy vào các thị trường mới nổi đã giảm trong những năm qua. Trong khi Ấn Độ đã thu hút được dòng vốn đầu tư tích cực, Trung Quốc lại chứng kiến dòng vốn chảy ra bên ngoài lớn nhất ở thời hiện đại.

Dẫu vậy, vẫn có sự nghi ngờ và những câu hỏi được đặt ra bởi giới phân tích: Liệu Ấn Độ có tiếp tục đà tăng trưởng vượt trội này hay không. Thách thức của quốc gia này không chỉ là tăng trưởng nhanh, mà còn là tăng trưởng bền vững. Ví dụ như giai đoạn từ năm 2004 đến năm 2010, tốc độ tăng trưởng GDP của Ấn Độ đạt trung bình là 7,2%. 

Trên thực tế, Ấn Độ đã vượt qua tình trạng thiếu đầu tư kéo dài và trở thành nền kinh tế duy nhất ở châu Á có tỉ lệ đầu tư trên GDP cao hơn so với thời điểm trước đại dịch. Sự phụ thuộc vào nhập khẩu đã giảm và xuất khẩu tăng lên, nhờ vào sự gia tăng của các trung tâm năng lực toàn cầu, dựa trên thành công trong lĩnh vực gia công quy trình kinh doanh (hoạt động thuê ngoài). Lượng kiều hối gửi về Ấn Độ cũng cho thấy sự tăng trưởng mạnh kể từ năm 2022. 

Nền kinh tế Ấn Độ được cho là cởi mở hơn so với Trung Quốc trong giai đoạn phát triển tương tự. Thương mại chiếm một phần quan trọng trong GDP của Ấn Độ, trung bình khoảng 50% trong thập kỷ qua, so với mức dưới 15% vào năm 1990.

Một thập kỷ trước, 40% hộ gia đình Ấn Độ không có điện, nhưng tỉ lệ này hiện chỉ còn dưới 3%. Ảnh: Nikkei Asia.

Dù có những thách thức và rủi ro, Ấn Độ đã chứng minh khả năng vươn lên và phát triển. Với các cải cách, đầu tư và sự chuyển dịch từ Trung Quốc, nền kinh tế của Ấn Độ có tiềm năng để tiếp tục vượt trội trong tương lai.

Một điều nữa là dù mức thuế nhập khẩu trung bình đối với hàng nông sản vẫn đang ở mức cao, nhưng không thể phủ nhận rằng thuế đối với hàng hóa sản xuất đã giảm xuống khoảng 10% vào năm 2008 từ mức trên 80% của hai thập kỷ trước. Đây là một dấu hiệu tích cực cho sự phát triển của Ấn Độ trong lĩnh vực thương mại quốc tế.

Sau 10 năm gián đoạn, nền kinh tế lớn thứ năm thế giới gần đây đã ký kết các hiệp định thương mại với Australia và Mauritius, đồng thời tiến hành các cuộc đàm phán với Oman, Anh và 4 quốc gia châu Âu khác. Động thái này cho thấy sự cam kết của Ấn Độ trong việc mở rộng thị trường và tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp.

Dự đoán cho thị trường tiêu dùng hộ gia đình ở Ấn Độ cũng rất khả quan trong một hoặc hai năm tới. Hộ gia đình có kỳ vọng về tăng thu nhập, việc làm và chi tiêu sẽ góp phần thúc đẩy nhu cầu tiêu dùng và tạo ra sự phát triển cho nền kinh tế.

Tuy nhiên, để đạt được những kỳ vọng này, chính phủ cần chú trọng vào chính sách kinh tế vĩ mô và đảm bảo rằng các biện pháp nhằm giảm tốc độ tăng trưởng tín dụng không chỉ mang lại hiệu quả, mà còn không làm suy yếu hệ thống tài chính. Theo giới chuyên gia, nếu cần thiết phải có các quy định chặt chẽ hơn về khoản vay cá nhân và thẻ tín dụng, đồng thời tốc độ tăng trưởng cho vay cần được kiểm soát để điều chỉnh phù hợp với tăng trưởng tiền gửi.

Kế hoạch ngân sách thận trọng của chính phủ cũng sẽ có tác động tích cực. Việc giảm tổng chi tiêu chung và mục tiêu thâm hụt ngân sách thấp hơn dự kiến là 5,1% GDP sẽ làm giảm đà phát triển của nền kinh tế, ngay cả khi việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng tiếp tục tăng.

Thế nhưng, để phát huy hết tiềm năng kinh tế của Ấn Độ, sẽ cần thực hiện nhiều cải cách hơn nữa. Ấn Độ vẫn áp đặt các hạn chế về thương mại, nhằm giải quyết các thách thức về chi phí sinh hoạt. Lĩnh vực nông nghiệp vẫn được bảo hộ cao và sản xuất thường diễn ra ở quy mô nhỏ.

Có thể bạn quan tâm:

Chính quyền Tổng thống Joko Widodo đã cải tổ nền kinh tế Indonesia như thế nào?

Nguồn Nikkei Asia