Ông Trump để ngỏ khả năng tấn công Syria

Tổng thống Donald Trump nói rằng mối quan hệ với Nga là tồi tệ hơn bao giờ hết và cảnh báo nước này "sẵn sàng" vì một loạt tên lửa của Mỹ sẽ sớm được gửi tới Syria để đối phó với một cuộc tấn công bằng vũ khí hoá học.

Trump viết trên Twitter: "Nga thề sẽ bắn hạ bất cứ tên lửa nào bắn vào Syria. Nga hãy sẵn sàng, bởi vì chúng sẽ đến, đẹp và mới mẻ và ‘thông minh!’…”

Dòng Tweet của ông Trump. Ảnh: Bloomberg

Theo Bloomberg, cuộc tấn công nhằm vào căn cứ của Nga ở Syria - thậm chí nếu không chủ ý - có thể dẫn đến một cuộc chiến giành ảnh hưởng, có khả năng kéo Mỹ vào cuộc xung đột mà vị Tổng thống Mỹ muốn tránh. Giá dầu tăng sau lời nhận định của Trump, trong khi chứng khoán Mỹ giảm và đồng Rúp của Nga giảm xuống mức thấp nhất trong 16 tháng.

Nga đã tăng cường khả năng phòng không của Syria, triển khai các loại tên lửa S-400 sau khi Mỹ tấn công vào một căn cứ Syria một năm trước đây.

Ayham Kamel, người đứng đầu nhóm nghiên cứu tại Trung Đông và Bắc Phi thuộc Eurasia Group cho biết: "Điều quan trọng nhất trong cuộc tấn công của Mỹ là tiềm năng gây thương vong phía Nga. Điều này tao ra nguy cơ leo thang chiến tranh hơn là tấn công lực lượng của chính quyền tổng thống Assad".

Phản ứng của Nga

Đại sứ Nga tại Li-băng, ông Alexander Zasypkin, nói với Al-Manar TV của Hezbollah rằng bất cứ tên lửa nào đe doạ các lực lượng Nga "sẽ bị bắn hạ cũng như nơi bắn ra của những tên lửa này." Vào tháng 4, ông Valery Gerasimov, tổng tham mưu trưởng quân đội Nga, đã cảnh báo rằng "nếu bị đe dọa tính mạng, Lực lượng Vũ trang Nga sẽ có biện pháp trả đũa chống lại cả tên lửa và cả các tàu sân bay phóng ra những tên lửa này".

Những nhận xét của ông Trump đã làm khiến giới đầu tư lo ngại. Giá dầu tăng lên mức cao nhất trong hai tuần tại New York. Chỉ số S&P 500 tương lai giảm 0,9%.

Lần thứ hai trong vòng chưa đầy một năm, ông Trump đang cân nhắc một phản ứng quân sự đối với một cuộc tấn công bằng khí ga. Lần này, ông chịu áp lực phải hành động mạnh mẽ hơn và có nhiều rủi ro hơn. Vụ tấn công mà ông Trump đã ra lệnh năm ngoái đã được giới hạn ở một căn cứ Syria duy nhất và để lại rât ít thiệt hại lâu dài. Một đợt tấn công trả đũa mới chắc chắn sẽ gây ra thiệt hại lớn hơn và có thể tiếp cận nhiều mục tiêu quan trọng hơn của nhà nướcTổng thống Bashar al-Assad cầm quyền.

Jennifer Cafarella, một nhà phân tích tại Viện Nghiên cứu Chiến tranh ở Washington cho biết: "Một cuộc tấn công cũng khó có thể ngăn cản ông Assad". Ông Trump cần "thiết lập một biện pháp ngăn chặn hiệu quả hơn bằng cách gây ra thiệt hại lớn hơn cho ông Assad và có lẽ là những người ủng hộ ông ấy".

Andrew Bell, giáo sư tại Đại học Indiana, cho biết triển vọng về sự tham gia trực tiếp của Pháp và có thể là các đồng minh khác như Anh sẽ tạo ra tính hợp pháp lớn hơn cho một chiến dịch lớn, nếu không thì Mỹ sẽ đối mặt với nguy cơ bị chỉ trích là vi phạm luật pháp, an ninh quốc tế và luật xung đột vũ trang. Một liên minh rộng lớn hơn giúp xây dựng trường hợp cho một nhiệm vụ nhân đạo, ông nói.

Tìm đồng minh

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron cho biết hôm 10.4 rằng ông tin rằng Syria đã sử dụng vũ khí hóa học vi phạm các nghị quyết của LHQ và sẽ đưa ra quyết định về phản ứng Pháp và các đồng minh trong những ngày tới.

Theo ông Macron, đợt tấn công tiềm năng sẽ nhắm vào khả năng "hóa học của chế độ Assad" chứ không phải Iran và Nga.

Ả Rập Saudi cũng có thể tham gia vào cuộc tấn công "nếu đồng minh của chúng tôi yêu cầu", Thái tử Mohammed bin Salman cho biết tại một cuộc họp báo ở Paris.

Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Nga Maria Zakharova đã viết trên Facebook để phản ứng lại với tweet của Trump rằng: "Các tên lửa thông minh nên nhằm mục đích chống khủng bố chứ không phải là nhằm vào chính phủ hợp pháp và trong nhiều năm đã và đang chống lại chủ nghĩa khủng bố quốc tế trên lãnh thổ của nước này”. Bà cho biết mục đích thực sự của cuộc tấn công có thể là che giấu các bằng chứng liên quan đến cuộc tấn công hóa học, mà Nga cáo buộc là giả mạo.

Eurocontrol, cơ quan không lưu châu Âu, đã yêu cầu các hãng hàng không áp dụng cảnh cáo các chuyến bay đến vùng Đông Địa Trung Hải vì có thể các cuộc không kích ở Syria sẽ diễn ra trong 72 giờ tới.

Lằn ranh đỏ

Vì sao Phương Tây, và đặc biệt là Pháp  và Mỹ nhất thiết trừng phạt chế độ của Tổng thống Bashar al Assad.

Theo nhận định chung, ngoài các lý do nhân đạo  còn có những nguyên do địa chính trị. Một trong những lý do có thể được nêu lên đó là bài học rút ra từ trường hợp CHDCND Triều Tiên. Do phương Tây và Hoa Kỳ không can thiệp dứt khoát, để cho ngày nay, Triều Tiên có thể được xem là đã sở hữu bom nguyên tử, trở thành một mối đe dọa khiến cho các nước khác ngần ngại khi nuôi ý định dùng võ lực đối với nước này.

Trong trường hợp của Syria, mối nguy không phải là hạt nhân mà là vũ khí hóa học. Nếu phương Tây tiếp tục không làm gì, thì rõ ràng là tạo điều kiện cho nước này trở thành một phiên bản Triều Tiên mới. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron đã vạch ra lằn ranh đỏ về vũ khí hóa học mà theo ông, chế độ al Assad không thể vượt qua. Ông từng tuyên bố: “Khi đặt ra lằn ranh đỏ mà không thể kiểm soát chúng một cách nghiêm khắc, thì đó là một sự yếu kém. Mà sự yếu kém thì không phải là một lựa chọn của tôi".

Đối với chuyên gia François Heisbourg, chủ tịch Viện Nghiên cứu Chiến lược Quốc tế IISS, chính vì đã đặt ra lằn ranh đỏ đó mà ông Macron sẽ không thể lùi bước. Tổng thống Macron ngày nay không muốn phạm phải sai lầm của cựu Tổng thống Mỹ Barack Obama vào năm 2013, cũng vạch ra lằn ranh đỏ với Syria, để rồi lại lùi bước vào giờ chót, khiến cho uy tín của Mỹ tại vùng Trung Cận Đông bị suy sụp.

.

Nguồn Bloomberg