Ông Abe muốn đưa Nhật Bản trở thành đối trọng của Trung Quốc

Ông cũng đề cập nhiều tới sự cần thiết phải tuân thủ luật biển quốc tế. Mặc dù ông Abe khôngtrực tiếp nêu tên nước nào nhưng có những ý kiến cho rằng bài phát biểu của ông Abe nhằm vào TrungQuốc khi ông nhắc đi nhắc lại rằng Tokyo đã chỉ trích cách hành xử của Trung Quốc trong các cuộctranh chấp lãnh thổ ở khu vực.

Koichi Nakano, Giáo sư chính trị học tại Đại học Sophia ở Tokyo, cho rằng ông Abe sẽ "sử dụngliên minh Nhật-Mỹ làm nền tảng".

Vị Thủ tướng theo chủ nghĩa dân tộc này đã bắt đầu định hình lại những nguyên tắc can dự của quânđội Nhật Bản - lực lượng vốn hùng mạnh song ít được sử dụng - trong bối cảnh ông đang thúc đẩy mộthọc thuyết mà ông gọi là "chủ nghĩa hòa bình chủ động".

Ông đã ủng hộ các nước ASEAN bằng tuyên bố sẽ viện trợ tàu tuần tra cho các quốc gia có tranhchấp với Trung Quốc. Ông Abe hy vọng rằng các nước khác trong khu vực sẽ coi sự viện trợ của NhậtBản là dấu hiệu cho thấy Tokyo sẵn sàng can dự và là một lựa chọn để chống lại sức mạnh bá quyềncủa Trung Quốc.

Kể từ khi lên nắm quyền hồi cuối năm 2012, ông Abe đã tích cực tìm cách thu hút sự ủng hộ củaASEAN, ông đã tới thăm cả 10 nước thành viên ASEAN ít nhất là một lần. Ông Abe chưa tới Trung Quốchay gặp gỡ Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình.

Trung Quốc - quốc gia luôn khăng khăng cho rằng họ làm chủ gần như toàn bộ Biển Đông - muốn giảiquyết tranh chấp với từng quốc gia ASEAN riêng rẽ để tránh phải đối mặt với phản ứng của cảkhối.

Trong một cuộc phỏng vấn với Wall Street Journal hôm 27/5, ông Abe cho rằng "những hoạt độngkhoan dầu đơn phương" của Bắc Kinh tại vùng biển mà Hà Nội tuyên bố chủ quyền đã khiến "căng thẳnggia tăng". Ông khẳng định: "Chúng tôi sẽ không bao giờ chấp nhận việc sử dụng vũ lực hoặc ép buộcđể làm thay đổi hiện trạng".

Phần lớn các nước châu Á - trừ Trung Quốc và Triều Tiên - dường như dễ dàng chấp nhận một NhậtBản ngày càng can dự nhiều hơn, song ông Abe phải vượt qua được sự phản đối ở trong nước đối vớicác kế hoạch nhằm cho phép các lực lượng vũ trang Nhật Bản giúp đỡ các nước đồng minh khi xảy rachiến tranh - điều vốn đang bị cấm theo cách giải thích Hiến pháp hiện nay của Nhật Bản.

Bên cạnh đó, Giáo sư Nakano của Đại học Sophia cảnh báo rằng ông Abe cần tỉnh táo để tránh hànhđộng quá mạnh mẽ và khiến các quốc gia ASEAN cảm thấy rằng họ đang bị buộc phải lựa chọn giữa Tokyovà Bắc Kinh.