Ô tô điện không phải là phương tiện chính trong tương lai?

Xe điện sẽ không phải là phương tiện của tương lai 

Theo Financial Times, nếu tưởng tượng về thành phố mà chúng ta đang sinh sống trong vòng 5 năm tới, liệu xe điện có chạy đầy đường và một số trong số đó là xe tự lái hay không?. Nếu có, những vướng mắc mà ngành xe điện (EV) đang gặp phải chỉ là một gờ giảm tốc. Trên thực tế, doanh số EV tại Mỹ đã chậm lại so với mục tiêu của chính phủ, thị phần xe điện tại thị trường Anh đã ngừng tăng và chỉ 1,2% ô tô du lịch châu Âu vào năm 2022 là chạy bằng pin.

Thực chất, việc một số loại phương tiện khác sẽ thay thế ô tô sử dụng động cơ đốt trong là điều không chối cãi. Đặc biệt khi EU, Anh, California và một số tiểu bang khác của Mỹ sẽ cấm bán ô tô chạy bằng xăng và dầu mới vào năm 2035, và việc loại bỏ sẽ bắt đầu sớm hơn dự kiến. Vậy hầu hết các tài xế sẽ chuyển sang làm gì?. Liệu họ sẽ sử dụng ô tô điện hay chuyển đổi hoàn toàn các phương thức vận tải? Theo ông Simon Kuper của tờ Financial Times, ít nhất ở các thành phố, xe điện sẽ không phải là phương tiện của tương lai mà sẽ nhường chỗ cho xe đạp điện, xe máy điện và xe tay ga điện tử.

Ông Kuper cho biết, nhược điểm lớn nhất của ô tô điện là giá trả trước, hiện cao hơn 30% hoặc 40% so với xe thông thường. Và có thể nói rằng, mức giá của xe điện là quá đắt để tiếp xúc với những va chạm hằng ngày trên đường phố. Theo đó, đại lý cho thuê ô tô Hertz đang bán 1/3 số xe điện của mình một phần vì chi phí thiệt hại cao.

Xe điện cũng thải ra nhiều carbon hơn trong vòng đời của chúng so với bất kỳ hình thức giao thông đô thị nào khác, ngoại trừ ô tô chạy xăng. Tuy nhiên xe điện vẫn có giá trị đối với cư dân vùng ngoại ô, những người lái xe đường dài hằng ngày và có thể bù đắp cho lượng phát thải phát sinh cũng như chi phí tài chính bằng cách không bao giờ mua xăng nữa. Ông Kuper cho rằng nếu vậy, các phương tiện công cộng được sử dụng nhiều như xe buýt và taxi cũng nên sử dụng điện.

Xe đạp điện đang trở thành một chuẩn mực văn hóa đô thị ở châu Âu

Nhưng đối với cư dân thành thị, một chiếc ô tô điện lại không mang nhiều ý nghĩa, khi mà người dân không lái xe nhiều đến vậy. Công ty tư vấn Field Dynamics tính toán số dặm đi được của ô tô ở châu Âu đã giảm kể từ năm 2000. Ở Anh, 57% ô tô được lái dưới 100 dặm 1 tuần. Ngay cả ở Mỹ, khoảng một nửa số hành trình di chuyển bằng ô tô ở những thành phố bận rộn nhất là chưa đến 3 dặm. Nhiều người dân thành thị hiện nay có lẽ lái ô tô đơn giản vì họ có ô tô. Nhưng nếu có thể tìm ra cách không phải trả 50.000 USD cho một chiếc xe điện, họ sẽ chọn cách đó để tối ưu chi phí sinh hoạt.

Mức giá cũng không phải là trở ngại duy nhất của EV. Các thành phố đang thu hồi không gian dành để đậu ô tô. Ông Kuper cho biết Paris, nơi ông sống, sẽ tổ chức một cuộc trưng cầu dân ý vào ngày 4/2 về thuế đậu xe đặc biệt đối với những chiếc SUV (thường to hơn các loại xe khác). Trong vài năm nữa, xe tự lái có thể là mục tiêu cần giải quyết tiếp theo của giới chức thành phố. Cơ bản là vì phương tiện này tiện lợi đến mức nếu chúng có giá cả phải chăng cho thị trường đại chúng, hầu hết mọi người sẽ mua một chiếc và chúng sẽ làm tắc nghẽn đường phố.

Tiếp theo là vấn đề sạc xe điện. Những người ở ngoại ô có gara tại nhà có thể lắp đặt bộ sạc, nhưng việc thiếu bộ sạc công cộng trên đường phố vẫn chưa trở thành vấn đề lớn chỉ vì rất ít người sở hữu xe điện. (Điều tương tự cũng xảy ra với tình trạng thiếu lithium cho pin). Ngay cả khi tìm thấy bộ sạc hoạt động trong thành phố, việc sạc có thể mất hàng giờ.

Điều quan trọng nữa là hầu hết xe điện trên thế giới đều được sản xuất tại Trung Quốc, vì vậy sẽ không có sự vận động hành lang mạnh mẽ nào từ phương Tây để mở đường cho họ. Ngược lại, các chính phủ có thể tăng thuế để ngăn chặn chúng thay vì để Trung Quốc "tàn phá" một ngành công nghiệp phương Tây khác.

Đối với một người dân thành phố bỏ xe chạy xăng, phép tính sẽ trở thành: thay vì xe điện, tôi có thể mua một chiếc xe đạp điện rẻ hơn, tốt cho sức khỏe hơn nhiều mà tôi có thể sạc trong căn hộ của mình và chi phí dư ra sẽ dành cho việc thỉnh thoảng đi taxi không?. Đó là xu hướng, ông Kuper nhận định. Doanh số bán ô tô ở châu Âu và Mỹ đạt đỉnh điểm vào năm 2019. Khoảng 5,5 triệu xe đạp điện đã được bán ở EU vào năm 2022, so với chỉ 2 triệu ô tô điện. Nhiều chủ xe hiện nay sử dụng xe đạp cho những chuyến đi ngắn. Xe đạp điện thậm chí còn đang tạo ra bước nhảy vọt để trở thành biểu tượng đẳng cấp, với Lamborghini và Maserati sản xuất những mẫu xe lạ mắt, còn Porsche đang phát triển động cơ, pin và phần mềm xe đạp.

Xe đạp cũng đang trở thành một chuẩn mực văn hóa đô thị. Ông Kuper nhận thấy ở Paris hiện nay chỉ có 1 trong 3 hộ gia đình sở hữu ô tô và đường dành cho xe đạp vẫn kín chỗ ngay cả trong tháng Giêng, một viễn cảnh mà ông từng được nghe nói sẽ không bao giờ xảy ra. Xe đạp di chuyển nhanh hơn ở Paris so với ô tô, số liệu thống kê của tòa thị chính cho thấy.

Sau đó là tất cả các tùy chọn điện khác. Trên toàn thế giới, theo Bloomberg, có 280 triệu xe máy điện, xe tay ga, và xe 3 bánh so với chỉ 20 triệu xe ô tô điện. Nhìn lại 5 năm sau, chúng ta có thể kết luận rằng ô tô điện được sản xuất dành cho vùng ngoại ô nước Mỹ và hầu như không dành cho nơi nào khác.

Có thể bạn quan tâm: 

Người dân Trung Quốc đối mặt rào cản tuổi tác trong thị trường lao động khó khăn

Nguồn FT