Nỗi sợ lớn nhất của châu Âu: Không thể ngăn chặn dòng tiền tháo chạy

Chỉ còn vài tuần nữa là bầu cử Hy Lạp diễn ra.

Đã 1 tuần kể từ khi cổ phiếu của Bankia sụt giảm sau thông tin cho rằng khách hàng đang ồ ạtrút tiền khỏi các ngân hàng của Tây Ban Nha. Sự lo sợ về một cuộc tháo chạy ồ ạt của dòng tiền trêndiện rộng ở Hy Lạp vẫn chưa được cụ thể hóa. Tuy nhiên, khả năng hiện tượng này xảy ra ở các nướcngoại biên vẫn còn rất cao. Đây là điều mà các nhà hoạch định chính sách ít chuẩn bị các kế hoạchđối phó nhất.

Giống như các khía cạnh khác của cuộc khủng hoảng, câu trả lời thường là không thể làm được gì mấyđể cải thiện tình hình. Cách duy nhất là cho khách hàng thấy ngân hàng vẫn còn tiền. Giờ đây, ngânhàng trung ương cần cung cấp đủ thanh khoản sao cho các máy ATM luôn luôn đầy tiền. Tuy nhiên, nếumuốn có đồng euro trong tay để phòng trừ sự thay đổi tiền tệ trong tương lai, tất nhiên khách hàngvẫn muốn cất tiền ở dưới gầm giường hơn là để trong ngân hàng.  

Một cách khác để ứng phó với tình trạng dòng tiền ồ ạt đi ra là trấn an những lo lắng về các địnhchế tài chính bằng cách tăng bảo lãnh tiền gửi. Trong giai đoạn đầu của cuộc khủng hoảng, các chínhphủ đã làm điều này. Tuy nhiên, vấn đề chỉ trở nên tồi tệ hơn mà thôi.

Theo logic, giải pháp là thành lập một cơ chế bảo lãnh tiền gửi liên kết trên toàn eurozone, trongđó các nước trong khối có thể cung cấp các khoản bảo hiểm tín dụng mà tất cả người gửi tiền trênkhắp eurozone có thể lấy lại được tiền của mình. Để phòng vệ rủi ro đổi tiền, bảo lãnh có thể làmột lời hứa trả lại giá trị ban đầu cho các khoản tiền gửi bằng đồng euro.

Vấn đề ở đây là thậm chí kể cả khi có được sự sẵn sàng về mặt chính trị, sẽ mất một thời gian rấtdài thương lượng và đi đến thỏa thuận cuối cùng. Đồng thời, còn có một loạt câu hỏi chưa thể tìmđược lời giải đáp, ví dụ như cơ chế này có nên được tài trợ trước?  Cần có những cơ chế giámsát như thế nào để đảm bảo các định chế tiền gửi chắc chắn đang bảo hiểm cho các nước ngoạibiên?

Những câu hỏi này cần có 1 thời gian rất dài để giải quyết trong khi dòng tiền rất có thể sẽ chảyra ồ ạt chỉ trong một vài tuần tới. Và, nếu như hiện tượng này xảy ra, các chính phủ châu Âu sẽ chỉcó một vài giờ để quyết định. Có thể chỉ mất vài giờ để có được thông báo từ Brussel, nhưng liệunhư vậy có thể đảm bảo chắc chắn sẽ ổn định được tình hình hay không khi mà còn có quá nhiều câuhỏi vẫn chưa tìm được lời giải đáp?