Nobel Hóa học 2024 vinh danh nghiên cứu về cấu trúc protein

Ba nhà khoa học David Baker (Mỹ), John Jumper và Demis Hassabis (Anh) được vinh danh Nobel Hóa học 2024, nhờ những đóng góp quan trọng trong việc giải mã cấu trúc protein và tạo ra những protein mới, mang lại những tiến bộ trong các lĩnh vực như phát triển dược phẩm.

Viện Hàn lâm Khoa học Hoàng gia Thụy Điển cho biết, một nửa giải thưởng được trao cho nhà khoa học David Baker vì những thiết kế tính toán protein, một nửa còn lại thuộc về hai nhà khoa học Hassabis và Jumper vì dự đoán cấu trúc protein.

Ba nhà khoa học David Baker (Mỹ), John Jumper và Demis Hassabis (Anh) được vinh danh Nobel Hóa học 2024. Ảnh: Reuters.

Ông David Baker (62 tuổi) là Giáo sư tại Đại học Washington, Seattle. Ông Demis Hassabis (48 tuổi) là CEO của Google DeepMind, trong khi đó ông John Jumper (39 tuổi) hiện là nhà khoa học nghiên cứu cao cấp tại Google DeepMind. Hai nhà khoa học Hassabis và Jumper đã sử dụng trí tuệ nhân tạo (A.I) để dự đoán cấu trúc của hầu hết các protein đã biết, trong khi ông Baker tập trung xây dựng sự sống và tạo ra những protein hoàn toàn mới.

Nobel Hóa học 2024 là giải thứ hai trong tuần được trao cho công trình liên quan đến trí tuệ nhân tạo, nhấn mạnh tầm quan trọng ngày càng lớn của công nghệ học mát và các mô hình ngôn ngữ trong khoa học.

Giải thưởng, được coi là một trong những giải thưởng danh giá nhất trong thế giới khoa học, trị giá 11 triệu kronor Thụy Điển (1,1 triệu USD).

Ông Baker cho biết công trình thiết kế protein mới của ông tập trung vào việc giải quyết các vấn đề như biến đổi khí hậu và những căn bệnh mới. "Nếu chúng ta có đủ thời gian chờ đợi thì những protein mới có thể tiến hóa để giải quyết những vấn đề đó. Những gì chúng tôi làm là phát hiện cách tạo ra các protein mới có thể giải quyết các vấn đề mới”, ông nói.

Năm 2003, ông Baker đã sử dụng axit amin để tạo ra một loại protein hoàn toàn mới, không giống bất kỳ loại nào từng tồn tại trước đó, theo thông tin từ Viện Hàn lâm. Công trình này đã mở ra cánh cửa cho việc tạo ra nhanh chóng các protein khác nhau phục vụ các lĩnh vực như dược phẩm, vaccine, vật liệu nano và thậm chí cả các cảm biến nhỏ.

Giải Nobel Hóa học, được trao hàng năm kể từ năm 1901, là giải thứ ba trong tuần, sau các giải Nobel Y sinh và Vật lý. Các giải thưởng Nobel được thành lập theo di chúc của nhà phát minh thuốc nổ và doanh nhân giàu có Alfred Nobel và được trao cho "những người đã mang lại lợi ích lớn nhất cho nhân loại trong năm qua”. 

Những người từng đoạt giải Nobel Hoá học bao gồm các nhà khoa học lỗi lạc như Ernest Rutherford và Marie Curie, những người tiên phong trong nghiên cứu về phóng xạ.

Có thể bạn quan tâm:

Nobel Vật lý 2024 vinh danh công nghệ học máy