Những rủi ro hàng đầu đối với thế giới vào năm 2021

Năm 2021 mở ra vào giữa cuộc khủng hoảng lớn nhất trong cuộc đời chúng ta. Phản ứng chăm sóc sức khỏe đối với đại dịch được xác định vào năm 2020. Phản ứng kinh tế đối với thiệt hại lâu dài của nó sẽ xác định năm 2021.

Đại dịch toàn cầu sẽ tạo cơ hội cho các nhà lãnh đạo thế giới làm việc cùng nhau. Điều đó ít nhất là đúng sau vụ 11.9 và cuộc khủng hoảng tài chính toàn cầu năm 2008. Ảnh: Eurasia Group.

Một thế giới đang gặp khủng hoảng sẽ thiếu vắng sự lãnh đạo và hợp tác của một siêu cường đang hoạt động hiệu quả. Khi quốc gia hùng mạnh nhất thế giới bị chia rẽ như Mỹ hiện nay, cuộc suy thoái địa chính trị G-Zero chắc chắn sẽ ngày càng sâu sắc. Vì vậy, báo cáo năm nay được bắt đầu với vấn đề về tính hợp pháp chính trị ở Mỹ. 

Sau đây là những rủi ro mà nhân loại phải đối mặt trong năm 2021:

Cuộc chuyển giao quyền lực ở Mỹ

Nhiệm kỳ của Tổng thống đắc cử Joe Biden mở ra kỷ nguyên mới, thời điểm mà người chiếm giữ Phòng Bầu dục bị coi là bất hợp pháp bởi khoảng 1/3 đất nước.

Hầu hết rủi ro ở đây là trong nước với ông Joe Biden. Nhưng hậu quả của sự phân cực đối với tính hợp pháp dân chủ còn vượt ra ngoài biên giới Mỹ. Ngoài mong muốn chung là kiềm chế Trung Quốc, đảng Cộng hòa và đảng Dân chủ sẽ bất đồng rõ ràng về các mục tiêu trong chính sách đối ngoại của Mỹ. 

COVID-19 kéo dài

Vào năm 2021, các triệu chứng kéo dài của COVID-19 sẽ không chỉ đe dọa tính mạng mà còn cả sự ổn định chính trị và nền kinh tế toàn cầu. Các quốc gia trên thế giới sẽ phải vật lộn để đáp ứng các mốc thời gian tiêm chủng đầy tham vọng. Và đại dịch sẽ để lại di sản của nợ nần chồng chất, bất bình đẳng ngày càng tăng và mất niềm tin. 

Việc triển khai vaccine đầy gập ghềnh và mô sẹo kinh tế của đại dịch sẽ gây ra sự tức giận của những người chống chính quyền và tình trạng bất ổn của công chúng ở nhiều quốc gia. Ảnh: G-Zero Media.

Một số thị trường mới nổi sẽ bị thắt chặt thanh khoản trong năm nay. Với lạm phát và chi phí đi vay tăng, họ sẽ có ít dư địa hơn so với Mỹ và châu Âu để chống đỡ đòn kinh tế bởi COVID-19.

Khí hậu: Net Zero gặp G-Zero

Chính sách khí hậu đang trở thành một ưu tiên quốc gia cao hơn và là một đấu trường cạnh tranh toàn cầu. Thông qua một loạt các công nghệ sạch, cách tiếp cận chính sách công nghiệp lâu đời của Trung Quốc sẽ vấp phải sự phản công quyết liệt từ Washington. 

Khoảng 1,67 triệu người Ấn Độ chết do tiếp xúc với không khí độc hại vào năm 2019, khoảng 18% tổng số ca tử vong xảy ra ở quốc gia rộng lớn này vào năm ngoái. Ảnh: G-Zero Media.

Một số bộ phận của chuỗi cung ứng năng lượng sạch sẽ gặp phải áp lực phân đôi như những gì chứng kiến đối với 5G. Việc thúc đẩy các mục tiêu không phát thải ròng sẽ tạo ra cơ hội to lớn cho vốn tư nhân, đặc biệt là nguồn USD và euro về Môi trường, Xã hội và Quản trị (ESG) ngày càng tăng. Tuy nhiên, người thắng và người thua sẽ được xác định thường xuyên bởi các yếu tố chính trị cũng như các lực lượng thị trường.

Cạnh tranh Mỹ-Trung mở rộng

Mong muốn chung ở Washington và Bắc Kinh về sự ổn định trong quan hệ Mỹ-Trung sẽ là giảm bớt căng thẳng. Nhưng sự phối hợp của Mỹ trong việc cạnh tranh với Trung Quốc cùng với các đồng minh, kèm theo đó là chính sách ngoại giao vaccine sẽ kéo theo những xích mích lâu dài trong các lĩnh vực khác và làm phức tạp thêm sự cạnh tranh giữa hai “ông lớn”. 

Những bất đồng về thương mại, vấn đề Hồng Kông, Đài Loan và Biển Đông sẽ chuyển sang năm 2021. Nói chung, những điểm tranh chấp này sẽ làm tăng nguy cơ tính toán sai lầm và leo thang của cuộc khủng hoảng.

Tìm hiểu dữ liệu toàn cầu

Sự chậm lại của dòng dữ liệu nhạy cảm xuyên biên giới sẽ làm tăng chi phí cho các công ty và phá vỡ các ứng dụng phổ biến và mô hình kinh doanh internet. Rủi ro này bắt đầu với Mỹ và Trung Quốc, nhưng không kết thúc ở đó. 

Ngay cả khi các cuộc cách mạng 5G và AI dựa trên dữ liệu tăng lên, các chính phủ khác cũng lo ngại về việc ai đang truy cập dữ liệu của công dân họ. Bằng cách nào đó, những sự việc này sẽ làm xói mòn nền tảng của Internet toàn cầu mở. 

Các mô hình kinh doanh cho các lĩnh vực công nghệ sáng tạo sẽ bị ảnh hưởng. Lệnh cấm ứng dụng và các vấn đề khác sẽ cản trở sự hợp tác toàn cầu về sức khỏe cộng đồng và các thách thức về khí hậu.

Rủi ro trong việc khai thác không gian mạng

Không có yếu tố nào làm tăng nguy cơ xảy ra thảm họa lớn trong không gian mạng vào năm 2021. Lĩnh vực kỹ thuật số, nơi bất kỳ máy tính hoặc điện thoại thông minh nào có thể trở thành điểm xâm nhập của tin tặc, các quốc gia và tội phạm hành động tương đối không bị trừng phạt, quá khó lường cho điều đó. 

Thay vào đó, sự kết hợp của rủi ro có xác suất thấp nhưng tác động cao và diện tích bề mặt mối đe dọa gia tăng trong bối cảnh quá trình số hóa tăng tốc sẽ khiến năm 2021 trở thành năm của sự xung đột công nghệ chưa từng có trong không gian mạng.

Trung Đông bị ảnh hưởng nặng nề do giá dầu thấp

Trung Đông là khu vực mất nhiều nhất do COVID-19. Các quốc gia sản xuất năng lượng ở Trung Đông và Bắc Phi phải đối mặt với sự sụt giảm nhu cầu năng lượng toàn cầu vào năm 2020. Điều đó khiến dòng tiền chảy vào kho bạc của các chính phủ từ Algeria đến Iran ít hơn, ngay cả khi đại dịch bùng phát và các nền kinh tế suy yếu. 

Năm 2021 sẽ tồi tệ hơn, với giá năng lượng vẫn ở mức thấp. Nhiều chính phủ sẽ cắt giảm chi tiêu, gây thiệt hại cho các khu vực tư nhân dễ bị tổn thương và gây ra thất nghiệp. 

Một châu Âu thiếu bà Merkel

Sự ra đi của bà Angela Merkel vào cuối năm nay sau 15 năm làm Thủ tướng sẽ là nguy cơ hàng đầu của lục địa già. Châu Âu phải đối mặt với sự khó chịu về kinh tế do các hạn chế gia tăng khóa chặt ở một số quốc gia và bà Merkel sẽ không ở đó để khuyến khích sự linh hoạt trong phản ứng đa phương. Do đó, bất kỳ sự thụt lùi kinh tế nào cũng có thể đe dọa sự phục hồi mong manh của châu Âu. 

Nếu không có Thủ tướng Merkel đóng vai trò là một nhà đàm phán mạnh mẽ, các nỗ lực ngoại giao để giải quyết các tranh chấp năng lượng và lãnh thổ ở Đông Địa Trung Hải cũng sẽ gặp khó khăn. Ảnh: AP.

Lập trường của EU sẽ trở nên “hung hang” hơn khi Pháp thúc đẩy nhiều nước thành viên cứng rắn hơn với Thổ Nhĩ Kỳ, làm gia tăng căng thẳng.

Thất vọng ở Mỹ Latinh

Sau Trung Đông, Mỹ Latinh là khu vực trên thế giới bị COVID-19 tác động tiêu cực nhất. Các chính phủ ở Mỹ Latinh phải đối mặt với các phiên bản gia tăng của các vấn đề kinh tế, xã hội và chính trị ghê gớm mà họ đang phải đối mặt trước đại dịch. Ở hầu hết các khu vực, sẽ không có tiêm chủng quy mô lớn cho đến cuối năm. 

Có thể bạn quan tâm:

► Những thế lực "hùng mạnh" sẽ ảnh hưởng đến thế giới vào năm 2025