Những mùi hương thất truyền trở thành thành món đầu tư xa xỉ trị giá hàng nghìn euro

Rất ít thứ có thể mang tính cá nhân, cảm xúc và kích thích giác quan mạnh mẽ như nước hoa, chính vì vậy mà không ít người sẵn sàng chi hàng trăm bảng Anh để sở hữu một chai nước hoa yêu thích đã bị ngừng sản xuất.

Kể từ năm 2007, ông Mathieu Iannarilli, một nhà buôn nước hoa cổ điển có trụ sở tại Paris, đã bắt đầu tìm kiếm những mùi hương hiếm cho những khách hàng sẵn sàng chi từ 150 euro đến hơn 3.000 euro cho một chai. “Có những người chỉ sử dụng một loại nước hoa duy nhất. Khi thương hiệu ngừng sản xuất, họ bỗng thấy thiếu thốn. Những người này sau đó tìm đủ mọi cách để có thể tìm lại được nước hoa của mình,” ông nói.

Dù chưa có số liệu chính thức, thị trường nước hoa cổ điển và bị ngừng sản xuất vẫn rất sôi động. Chỉ với cụm từ “nước hoa ngừng sản xuất” trên eBay đã cho ra hơn 50.000 kết quả. Nhiều mặt hàng có giá cao ngất ngưởng như Tom Ford Amber Absolute (4.300 USD), Vivienne Westwood Boudoir (2.784 USD) hay Giorgio Armani Prive Myrrhe Impériale (1.500 USD). Xu hướng này được thúc đẩy một phần bởi cơn sốt “flanker”, những phiên bản giới hạn của dòng nước hoa chính, vốn đặc biệt hấp dẫn với giới sưu tầm. Chẳng hạn, Estée Lauder Sensuous Noir (2008) hiện được bán với giá 265 bảng, còn Thierry Mugler A*Men Pure Malt (2009) có thể lên tới hơn 600 bảng.

Có nhiều lý do khiến nước hoa bị ngừng sản xuất: doanh số không đạt kỳ vọng, công thức chứa thành phần bị cấm khó thay thế, hoặc thương hiệu ngừng hoạt động. Ông Iannarilli cho biết giá nhiều loại nước hoa từ các thương hiệu Anh như Vivienne Westwood hay Stella McCartney đã tăng gấp ba sau khi họ rút khỏi lĩnh vực này.

Các dòng cổ điển từ Guerlain cũng được săn đón không chỉ để sử dụng mà còn để sưu tầm, với giá có thể vượt 3.000 euro, theo ông Iannarilli.

Không chỉ nước hoa cao cấp mới có giá trị sưu tầm. Từ năm 2019, ông Alexander Fury, biên tập viên thời trang đã săn lùng Ultima II Sheer Scent, món quà Giáng sinh cho mẹ ông, loại nước hoa Revlon yêu thích từ thập niên 1990 nhưng đã bị ngừng sản xuất. Khi ông mua lần đầu cách đây 6 năm, nó có giá khoảng 500 bảng. Hiện trên Etsy, giá đã vượt 700 bảng.

Một số người còn tìm mua phiên bản gốc của các loại nước hoa vẫn còn bày bán. Từ đầu những năm 2000, các quy định khắt khe về thành phần, đặc biệt tại EU, buộc các thương hiệu thay đổi công thức. Với dân sành, mùi hương mới đôi khi không thể thay thế bản gốc, khiến những chai cũ càng được săn lùng.

Bà Claire Smith, nhà sinh học tế bào tại Anh, sở hữu 130 chai nước hoa, một nửa trong số đó đã ngừng sản xuất. Bắt đầu sưu tầm từ năm 2019, bà đặc biệt bị thu hút bởi Thierry Mugler Alien Essence Absolue sau khi đọc nhiều đánh giá tích cực. “Nó có giá hàng trăm bảng, nhưng tôi đã may mắn tìm được món hời. Với nhiều người, hành trình tìm kiếm cũng quan trọng như chính mùi hương.”

Tuy nhiên, với một số nhà sưu tầm, sức hút không chỉ nằm ở mùi hương mà còn ở thiết kế chai. Nhiều người đặc biệt yêu thích các chai trưng bày cỡ lớn (factices) từng được các thương hiệu dùng để quảng bá tại hiệu thuốc và cửa hàng bách hóa cho đến đầu những năm 2000. Ông Simon Martynoff, chủ Galerie Martynoff ở Paris, vừa là nhà buôn vừa là nhà sưu tầm factices. Trong số các món đồ quý hiếm đang rao bán, ông có chai Nina Ricci L’Air du Temps cao 30cm giá 5.200 euro và một phiên bản trang trí của Guerlain Shalimar do Baccarat chế tác, cao 39,5cm, giá 4.100 euro. “Có hai nhóm khách chính: các nhà sưu tầm muốn sở hữu phiên bản độc đáo, và các nhà thiết kế nội thất,” ông cho biết. Ông Martynoff tìm kiếm chúng qua đấu giá hoặc các cửa hàng còn tồn, nhưng cho biết ngày càng khó tìm hơn do số lượng người sưu tầm tăng. “Giá đã lên rõ rệt. Thập niên 1990 có thể mua với giá phải chăng, giờ nhiều chai đã tăng 30–50%.”

Ông Antoine Poujol, sáng lập Bảo tàng Nghệ thuật Nước hoa tại Paris, sở hữu bộ sưu tập gần 8.000 chai nước hoa và các vật phẩm liên quan. Ông cho biết, từ những năm 1980, việc sưu tầm nước hoa bắt đầu phát triển, đặc biệt là những chai thiết kế bởi các nghệ sĩ như Leonor Fini và René Lalique. Mục tiêu của ông là "theo dõi sự tiến hóa của các thương hiệu từ lúc bắt đầu đến nay," và đã hỗ trợ các thương hiệu lớn trong việc xây dựng bộ sưu tập và khôi phục lịch sử sản phẩm.

Bộ sưu tập của ông Poujol gồm cả những chai hiếm như Lancôme Révolte do Georges Delhomme thiết kế năm 1936 một khối tinh thể đá mô phỏng đá lát đường Paris thời Cách mạng Pháp, trị giá từ 1.000 đến 2.000 euro lẫn những chai sản xuất hàng loạt có giá chỉ từ 50 euro. “Thế giới nước hoa rất đa dạng: có những chai cực kỳ đắt đỏ, nhưng cũng có nhiều món tuyệt vời chỉ từ 50 đến 200 euro để bắt đầu một bộ sưu tập,” ông nói. “Ngay cả những chai mini giá 5, 10 hay 15 euro cũng có người sưu tầm. Ở đây, ai cũng có thể tìm thấy thứ dành cho mình.”

Có thể bạn quan tâm: 
Phụ nữ Mỹ phải chi thêm 2 tỉ USD mỗi năm vì "thuế quan hồng"

Nguồn FT