Những hậu quả với kinh tế Mỹ nếu Fed tiếp tục kích thích

Chủ tịch Cục dự trữ liên bang Mỹ (Fed) Ben Bernanke mới đây nhấn mạnh Fed vẫn còn nhiều khả năng để tung ra chương trình mua trái phiếu mới nhằm vực dậy nền kinh tế.

Fed đã mua hơn 2.000 tỷ USD trái phiếu kho bạc và trái phiếu thế chấp để hạ lãi suất dài hạn, thúc đẩy thị trường chứng khoán cũng như bất động sản. Fed cho rằng, chương trình này sẽ giúp giảm chi phí tài chính cho Mỹ, trong khi giúp tăng tính cạnh tranh toàn cầu cho các doanh nghiệp Mỹ, và tăng tài sản cho người Mỹ.

Tuy nhiên, các gói kích thích cũng gây ra những rủi ro lớn cho kinh tế Mỹ.

Lạm phát tăng nhanh

Fed bắt đầu bơm mạnh tiền cho hệ thống tài chính vào tháng 9/2008 sau khi Lehman Brothers sụp đổ. Tuy nhiên, hành động này đã làm dấy lên những lo ngại về lạm phát khi chủ tịch Fed ở Philadelphia cảnh báo, nếu không rút lại hoặc hạn chế việc ồ ạt bơm thanh khoản, lạm phát của Mỹ sẽ tăng lên mức không thể chấp nhận được.

Thực tế, kể từ tháng 9/2008, chỉ số giá tiêu dùng của Mỹ tăng trung bình 1,2%/năm, nhưng vẫn dưới mục tiêu 2% do Fed đề ra.

Đô la Mỹ mất giá

Khi Fed in thêm tiền để mua trái phiếu, nguồn cung đô la Mỹ trên thị trường sẽ tăng và trên lý thuyết điều này sẽ làm đô la Mỹ mất giá. Thực tế, Fed kỳ vọng, khi đô la Mỹ yếu đi sẽ giúp thúc đẩy ngành xuất khẩu của nước này. Trng khi đó, cho đến nay, đô la Mỹ không có xu hướng giảm so với các tiền tệ khác.

Kể từ tháng 9/2008, giá trị của đô la Mỹ tăng 1% so với giỏ các tiền tệ khác. Giá trị của đồng tiền này tăng trong giai đoạn khủng hoảng khi nhà đầu tư tìm kiếm trú ẩn an toàn vào trái phiếu Mỹ, và suy yếu khi Fed tung ra chương trình mua trái phiếu, nhưng tiếp tục tăng trở lại khi nhà đầu tư muốn tránh khủng hoảng nợ eurozone.

Thị trường tài chính sẽ bất ổn

Những người chỉ trích Fed cho rằng, việc duy trì lãi suất siêu thấp quá lâu kể từ những năm 2000 sẽ gây ra bong bóng bất động sản. Đặc biệt, thị trường trái phiếu cũng bị ảnh hưởng mạnh. Giá trái phiếu Mỹ kỳ hạn 10 năm tăng mạnh đẩy lợi suất xuống 1,6% vào tuần trước – thấp nhất từ trước đến nay. Nếu thị trường trái phiếu trở lại như trước đây, lợi suất tăng mạnh, các định chế tài chính của Mỹ, trong đó có Fed sẽ lỗ nặng.

Chính Fed cũng thừa nhận mua trái phiếu kho bạc tiềm ẩn rủi ro. Fed có thể mua thêm trái phiếu nhưng sau đó không chắc chắn bán được lượng trái phiếu đó. Sự bất ổn này sẽ khiến người mua trái phiếu lớn, như Trung Quốc và Nhật Bản tháo chạy, Jeffrey Bergstrand, giáo sư tài chính tại Đại học Notre Dame, và cựu kinh tế gia của Fed nhận định.

Nguồn WSJ/Khampha